تست ادبیات فارسی "شعر"

برای تحلیل این بیت و تعیین اینکه کدام گزینه از نظر اجزای جمله با مصراع دوم بیت زیر یکسان است، ابتدا باید ساختار دستوری و مفهومی مصراع‌ها را بررسی کنیم.

خرد را گر نبخشد روشنایی
بماند تا ابد در تیره راهی

تحلیل دستوری مصراع‌ها

1. مصراع اول:
   • "خرد را" مفعول.
   • "گر" شرط.
   • "نبخشد" فعل.
   • "روشنایی" مفعول دوم یا متمم.
     → یک جمله شرطی است که بیان می‌کند اگر خرد (عقل) روشنایی نگیرد، پیامدی خواهد داشت.
2. مصراع دوم:
   • "بماند" فعل.
   • "تا ابد" قید زمان.
   • "در تیره راهی" قید مکان.
     → نتیجه جمله شرطی است که وضعیت پایدار باقی ماندن در تاریکی را بیان می‌کند.

بررسی گزینه‌ها

اکنون مصراع دوم بیت اصلی را با گزینه‌ها مقایسه می‌کنیم:

گزینه 1:

• "چو" (ادوات تشبیه) در آغاز.
• "صبرش نماد" جمله اسمیه.
• "ز دیوار محرابش آمد به گوش" جمله مستقل (فعل دارد).
  → این گزینه ساختاری متفاوت دارد. نه شرطی است و نه قید مکانی یا زمانی به آن مرتبط می‌شود.

گزینه 2:

• "کزین پس به کنجی نشینم" جمله شرطی یا احتمالی است.
• "که روزی نخورند پیلان به زور" نتیجه شرط است.
  → این گزینه از نظر ساختار مشابه است (شرط + نتیجه)، اما شباهت معنایی چندان قوی نیست.

گزینه 3:

گزینه 4:

نتیجه‌گیری

پاسخ صحیح گزینه 2 است.
زیرا از نظر ساختار شرطی (مصراع اول شرط + مصراع دوم نتیجه) بیشترین شباهت را با بیت اصلی دارد.

برای یافتن اجزای مشترک بین مصراع دوم و مصراع اول بیت موردنظر، باید به ساختار دستوری و معنایی هر یک از مصراع‌ها توجه کنیم.

مصراع اول:

مصراع دوم:

• ساختار دستوری: مصراع اول یک جمله‌ی شرطی است، در حالی که مصراع دوم یک جمله‌ی وصفی است.
• عناصر اصلی جمله: فعل اصلی، فاعل و مفعول در هر دو مصراع متفاوت است.
• موضوع: مصراع اول در مورد اهمیت خرد و روشنایی است، در حالی که مصراع دوم به صبر و هوش اشاره دارد.

نتیجه‌گیری: با توجه به تفاوت‌های ساختاری و معنایی، هیچ عنصر مشترکی بین مصراع دوم و مصراع اول بیت موردنظر وجود ندارد. هر یک از این مصراع‌ها ساختار و معنای مستقلی دارند و به طور جداگانه به موضوعات مختلفی اشاره می‌کنند.

با سلام!

۱_ز دیوار محرابش امد به گوش»»دیوار:متمم،ش در محرابش جهش ضمیر دارد ،به این شکل باید میبود:(ز دیوار محراب امد به گوشش)پس ش نقش‌مضاف الیه را ایفا میکند،گوش هم متمم است

۲_که روزی نخوردند پیلان به زور»»که یعنی زیراکه

روزی:مفعول(چه چیزی را نخوردند؟روزی)

پیلان:نهاد،به زور:قید متممی اما چون قید متممی جز اجزای اصلی جمله نیست پس این بیت هم با بیت اصلی انطباقی ندارد!!

۳_نژند ان دل که او خواهد نژندش»»نژند اول:مسند،

ش در نژندش:مفعول و جهش ضمیر رخ داده

۴_که روزی رسان قوت روزش بداد»»روزی رسان:نهاد

قوت روز:مفعول(چه چیزی را داد؟قوت روز را)

ش در روزش یعنی به او بنابراین  متمم است

به نظرم گزینه ۲ میشه چون  :

 او(محذوف):نهاد/را(به):حرف اضافه/ خرد:متمم/روشنایی:مفعول/نبخشد:فعل

جمله به ساختار معیار میشه :اگر به خرد روشنایی نبخشد 

مصراع دوم گزینه ۲ هم هست : که روزی نخوردند پیلان به زور

پیلان:نهاد/به زور  :متمم(متمم قیدی)/روزی :مفعول /نخوردند:فعل

برای تحلیل اجزای جمله‌ی مصراع دوم و مقایسه آن با مصراع اول بیت زیر از فردوسی:

**بیت:**
خرد را گر نبخشد روشنایی / بماند تا ابد در تیره راهی

### اجزای جمله مصراع دوم:
- **بماند**: فعل
- **تا ابد**: قید زمان
- **در تیره راهی**: حرف اضافه و اسم (مکانی که اشاره به تاریکی و عدم آگاهی دارد)

### تحلیل و مقایسه با مصراع اول:
در مصراع اول، "خرد" به عنوان فاعل و "نبخشد" به عنوان فعل وجود دارد. در مصراع دوم، "بماند" به عنوان فعل اصلی است که به وضعیت "خرد" اشاره دارد. بنابراین، اجزای جمله‌ی مصراع دوم با مصراع اول در نوع فعل و موضوع مشترک هستند.

### گزینه‌های مشابه:
برای انتخاب گزینه‌ای که اجزای جمله‌ی آن با مصراع اول یکسان است، باید به دنبال جملاتی باشیم که شامل فعل و فاعل مشابهی باشند.

### توضیح بیشتر:
در این بیت، فردوسی به اهمیت خرد و روشنایی آن اشاره می‌کند. اگر خرد روشنایی نداشته باشد، به حالت تاریکی باقی می‌ماند. این مفهوم نشان‌دهنده‌ی اهمیت دانش و آگاهی در زندگی انسان‌هاست.

### نتیجه‌گیری:
بنابراین، برای بررسی دقیق‌تر، باید گزینه‌های موجود را بررسی کرد تا مشخص شود کدام یک از آن‌ها از نظر ساختاری و معنایی با این دو مصراع همخوانی دارد.

اجزای جمله ی مصراع دوم کدوم گزینه ، با مصراع اول بیت زیر ، یکسان است ؟ تحلیل کنید 
خرد را گر نبخشد روشنایی/بماند تا ابد در تیره راهی 

چو صبرش نماد از ضعیفی و هوش/ز دیوار محرابش آمد به گوش

کزین پس به کنجی نشینم چو مور/که روزی نخورند پیلان به زور

بلند آن سر که او خواهد بلندش/نژندآن دل که او خواهد نژندش

دگر روز باز اتفاق اوفتاد/که روزی سان قوت روزش بداد 

سلام.به نظرم گزینه سوم تطابق بیشتری داره با مصرع اول بیت مشخص شده:"خرد را گر نبخشد روشنایی"یعنی در مصرع (نژند آن دل که او خواهد نژندش)نوعی تطابق بین خرد با دل، نبخشد با خواهد،روشنایی با نژند، را با آن، و که با گر به صورت یک به یک شاهدیم که البته اوج مطابقت در رابطه معنایی بین دو مصرع هم روشنه، طوری که حتا میشه این دو مصرع در دوبیت جدا ازهم را در روایتی تازه به شکل دومصرع از یک بیت واحد آورد و چون وزن عروضی شان هم یکسان است، احتمالا کمتر مخاطبی میتونه تشخیص بده که این دو مصرع در اصل، هیچ ارتباط شکلی باهم نداشتن! "خرد را گر نبخشد روشنایی/نژند آن دل که او خواهد نژندش!" با احترام-مهدی چناری 

سلام

"خرد را گر نبخشد روشنایی" (اجزای این مصراع: خرد (نهاد)، را (حرف اضافه)، گر (قید شرط)، نبخشد (فعل منفی )  ، روشنایی (متمم)) 

گزینه چهارم  تطابق دارد.

دگر روز باز اتفاق اوفتاد/که روزی سان قوت روزش بداد

اجزای مصراع دوم: نهاد: روزی، فعل: بداد، متمم: سان قوت روزش

گزینه اول: مصراع دوم دارای فعل "آمد" است که با ساختار دستوری مصراع اول همخوانی ندارد.

گزینه دوم: مصراع دوم دارای فعل "نخورند" و متمم "به زور" است، که به لحاظ دستوری با مصراع اول مطابقت ندارد.

گزینه سوم:  مصراع دوم دارای فعل "خواهد" و متمم "نژندش" است، که به لحاظ دستوری با مصراع اول همخوانی ندارد.