منظور مولانا از" در وقت" به چه معناست ؟
منظور مولانا از" در وقت" به چه معناست ؟
سیلیی در وقت بر مسکین بزن
که رهاند آنش از گردن زدن
٥ پاسخ
د ر اینجا مسکین معنای رایج را ندارد و به معنای خطاکار است. حلوا خوب است اما اگر بی وقت به کسی بدهید شاید باعث گرفتاری شود(بیماران دیابتی و...)پس حتا حلوای شیرین موقع دارد. گاهی تنبیه لازم است بخصوص اگر طرف خطار باشد حال اگر موقع شناس نباشیم اثر تربیتی ندارد . پس اگر سیلی را در موقع درست آن بزنیم مفید است و اگر نزنیم فرد دچار مشکل می شود . پس تنبیه تشویق باید موقعی باشد که بدانیم موثر است و اگر انجام نشود شرعظیمی بدنبال دارد.
تنبیه جزیی نمودن خطاکار برای محافاظت کردن از زیانی کلی
(دروقت ) به معنی (در زمان مناسب) است ' و منظور و مقصود مولانا ازین شعر این است که گاهی اگر بایک تشر درزمان مناسب و یک تنبیه کوچک اما به هنگام تلنگری بر رهرو راه تباهی وارد کنیم چه بسا که او از خواب غفلت بیدار شود و با صرف نظر کردن از طی طریق در بیراهه ها ' از تباهی نجات یابد ... مولانا با این شعر وظیفه انسانی و اخلاقی ما را در قبال کسانی که از روی ناآگاهی و استیصال و به ناچار خطاهایی مرتکب میشوند' به ما یادآوری میکند ....
فرزند زمان و زمانه خود بودن و اینکه هر عملی تنها در یک بازه زمانی خاص به نتیجه دلخواه منتج می شود.از سوی دیگر در عالم عرفان و دین چون تمامی زندگی بشر توسط ارباب و خالق زمان ها مقدر شده و اجلی معین و وقتی معلوم دارد لذا هر سختی و دردی که در این زمان می کشیم قطعا روزی نجات بخش ما خواهد بود.
این بیت شعری است که به ظاهر دارای معنایی متناقض و حتی خشونتبار است و مورد پذیرش علم رونشناسی نوین نمیباشد. اما با کمی تامل میتوان به عمق معنایی آناز دید مولانا پی برد.
- سیلیی در وقت بر مسکین بزن:
به معنای آن است که گاهی اوقات یک توبیخ یا تنبیه کوچک و به موقع، میتواند فردی را از یک اشتباه بزرگتر و آسیبزنندهتر باز دارد. مسکین در اینجا به معنای فردی ضعیف و درمانده یا گرسنه است که ممکن است به دلیل ضعف اراده یا ناآگاهی یا فشار گرسنگی به سمت اشتباهات کشیده شود.
- که رهاند آنش از گردن زدن:
این بخش از بیت بیان میکند که این توبیخ کوچک میتواند فرد را از انجام کاری بزرگتر و خطرناکتر که عواقب جبرانناپذیری دارد، باز دارد.
گردن زدن کنایه از مجازات شدید و مرگبار همچون مجازات شرعی برای جرم دزدی در صورت عدم عبرت و تکرار است.