جایی نمی‌خوابه که آب زیرش بره

اشاره به آدم زرنگ و آینده بین و نکته سنج دارد و در مورد ضرب المثل تورکی درستش به صورت زیر هست که میگم و ربطی به این مورد نداره 

« تز دووران  اوکوز سیچار گئژ  دووران اوکووزون تپسینئه»

اشاره به بحث سحرخیزی داره و منظور ضرب المثل این هست که آدم سحرخیز یک قدم جلوتر از بقیه خواهد بود و از شرایط رسیدن به موفقیت سحرخیزی میباشد.

معنای تحت الفظی ومفهومی هم به این صورت هست : «گاوی که زود بلند بشه همه علوفه ای که برای تغذیه شون ریختن رو میخوره و میرینه رو سر گاوی که دیر بلند میشنه  سهم گاوی که دیر بلند بشه، مزین شدن با مدفوع اولی  خواهدبود.»

احتمالا ریشه ی این ضرب المثل ترکی  می باشد . این ضرب المثل از این ظرب المثل ترکی گرفته شده است که می گوید :

 اؤکؤز بئله یئرده یاتماز آلتینا سؤو چئخا

ترجمه :

 گاو نر در جایی نمی خوابد که آب به زیرش برود .

بیت شعر : 

مرد ِدوراندیش هرگز صید مکّاران نشد

گاو نر جایی نخوابد آب در زیرش رود ( باقری )

• این فرد به راحتی فریب نمی‌خورد و در انجام کارها دقت و احتیاط می‌کند.
• به سادگی گول نمی‌خورد و مراقب خطرات و مشکلات احتمالی است.
• قبل از انجام هر کاری، جوانب مختلف آن را به دقت بررسی می‌کند.

در گذشته، کوچ نشینان برای انتخاب محل چادر خود به دنبال زمین‌های مرتفع و بدون خطر سیل می‌گشتند. کسانی که در انتخاب محل چادر دقت و احتیاط بیشتری داشتند، در اصطلاح عامیانه "جایی نمی‌خوابیدند که آب زیرش بره".

این ضرب المثل در مورد افراد زیرک و محتاط به کار می‌رود که به راحتی فریب نمی‌خورند و در انجام کارها با دقت و احتیاط عمل می‌کنند.

این ضرب المثل دو معنی کلی داره:

۱. احتیاط و زیرکی:

این معنی اشاره به فردی دارد که بسیار محتاط و زیرک است و به راحتی فریب نمی‌خورد. مثل کسی که قبل از خوابیدن، محل امنی را انتخاب می‌کند که احتمال خطر سیل یا خیس شدن در آن وجود نداشته باشد.

۲. ساده لوح نبودن:

این معنی به فردی اشاره دارد که ساده لوح نیست و به راحتی گول نمی‌خورد. مثل کسی که در معاملات و یا هر موقعیت دیگری، با دقت و تیزبینی عمل می‌کند و اجازه نمی‌دهد که از او سوء استفاده شود.

کاربرد:

این ضرب المثل در مورد افراد باهوش و زیرکی به کار می‌رود که در تصمیم‌گیری‌ها و انجام کارها، دقت و احتیاط را چاشنی کار خود می‌کنند.