قالب شعری بیت زیر

مفعول مفاعیل مفاعیل فعل هزج مثمن اخرب مکفوف مجبوب

این شعر  در بحر رباعی سروده شده و بر وزن "مُستَفعَلُ فاعِلاتُ مُستَفعَلُ فَع" (به‌جز مصرع سوم) است. رباعیات  حافظ منسوب‌ به اویند و شاید  مال خودشان نباشد.

هر روز دلم به زیر باری دگر است

"بار" استعاره مصرحه از غم (غم مانند باری بر دل می‌ماند، "بار دل" هم استعاره از غم است)

در دیده من ز هجر خاری دگر است

"دیده": چشم (محل دیدبانی، صفت فاعلی است اما ساختارش صفت مفعولی است: دیده‌شده)، "هجر" با تشخیص و استعاره مکنیه مانند کسی فرض شده که خار به چشم می‌زند؛ و یا هجر به خار تشبیه شده (خاری از هجر در چشم)

من جهد همی کنم قضا می‌گوید

همی: پیوسته، قضا: سرنوشت مقررشده (تشخیص)

بیرون ز کفایت تو کاری دگر است

کفایت: ظرفیت، "بیرون ز کفایت تو" صفت برای "کار"
کل مصرع چهار کنایه از "تلاش تو بیهوده است"