'تا نباشد چیزکی، مردم نگویند چیزها'
ضربالمثل
'تا نباشد چیزکی، مردم نگویند چیزها'
چه دیدگاهی درباره شایعات و واقعیتها ارائه میدهد؟
٣ پاسخ
این ضربالمثل فارسی به این معناست که همیشه حقیقت یا نشانهای از واقعیت در پس شایعات و گفتهها وجود دارد. به عبارت دیگر، اگر مردم چیزی را شایعه کنند یا دربارهاش صحبت کنند، احتمالاً ریشهای از حقیقت در آن وجود دارد.
دیدگاه درباره شایعات و واقعیتها:- ریشهیابی حقیقت: این ضربالمثل تأکید میکند که حتی در شایعات و گفتهها نیز مقداری حقیقت وجود دارد.
- نکتهیاب بودن: مردم معمولاً از چیزی صحبت میکنند که نشانهای از حقیقت در آن دیدهاند.
- ارتباط شایعات و واقعیتها: شایعات اغلب از وقایع یا حقایقی نشأت میگیرند که دچار تحریف شدهاند یا به شکل اغراقآمیز نقل شدهاند.
به عبارتی، این ضربالمثل نشان میدهد که نباید شایعات را کاملاً نادیده گرفت، زیرا ممکن است نکتهای واقعی در آنها نهفته باشد. اما همچنین باید با دقت و تامل به بررسی حقایق پرداخته شود تا از اشتباهات و سوءتفاهمها جلوگیری شود.
یعنی حرفی که زدن تا حدودی حقیقت داره،
اما با این شدت هم نیست ،قضیه کمی ملایم تر از این حرف هاست
- یعنی در ابتدا حتما یک اتفاقی ولو کوچک رخ داده است که آن ماجرا بر سر زبان ها افتاده؛ چه راست باشد چه دروغ، حتما از یک جایی شروع شده است.
- وقتی یک حرفی بین مردم شایع می شود و عده ای منکر آن حرف می شوند، کسانی که گوینده آن اتفاق هستند این ضرب المثل را به کار می برند؛ یعنی حتما یک چیزی بوده که الان همه دارند حرفش را می زنند. الکی الکی که نمی شود یک سخنی شایعه پیدا کند.
- هر سخنی چه راست چه دروغ، از یک جا شروع می شود. اما مخاطب عاقل باید بفهمد که هر آنچه را خودش با چشمش ندیده و با گوشش نشنیده، به کسی منتقل نکند و این زنجیره شایعات را گسترش ندهد
مثلا در دانشگاه یا مدرسه تان پشت سر یکی از استادها حرف نادرستی می زنند اما شما که او را می شناسید یقین دارید که آدم خوبی است. وقتی از دیگران می پرسید که چرا چنین حرف های بدی پشت سر ایشان میزنید درحالیکه او آنطور که فکر می کنید نیست، می گویند: حتما یک چیزی از او دیده اند که چنین حرفی را میزنند! تا نباشد چیزکی مردم نگویند چیزها!
ممکن است شما به خاطر ارادتی که به استادتان دارید، این مسئله را پیگیری کنید و ببینید منشأش چیست. بعد متوجه میشوید که مثلا استاد فلان رشوه را قبول نکرده یا به یکی از شاگردهایی که از بچه های بالا (!) بوده نمره نداده، آنها هم پشت سرش شایعه های عجیب و غریب ساخته اند!
- اما گاهی واقعا این سخنانی که بین مردم بوده در اصل هم درست بوده است. مثلا یک شخصیت برجسته در جامعه که مردم از او توقع عدالت و خیرخواهی دارند و او را نماینده خود کرده اند، به مردم خیانت کند و در خفا از بیت المال برای مصارف شخصی مصرف کند، وقتی کسی از آن باخبر شود این سخن را بین مردم شایعه می کند و بر سر زبان ها می افتد.
البته باید توجه داشت که چه این شایعات منشأشان راست باشد چه دروغ، ما نباید بدون تحقیق آن را بپذیریم. چرا که حتی اگر چند درصد احتمال دروغ بودنش وجود داشته باشد، ما نیز در گناه آن شریک می شویم.
خلاصه اینکه به هر چیزکی اعتماد نکنید 😐