منظور حافظ از "طبیب مدعی "

در این بیت از حافظ، "طبیب مدعی" به پزشکانی اشاره دارد که ادعاهای بزرگی دارند اما در واقعیت نمیتوانند درمان مؤثری ارائه دهند. حافظ با استفاده از این عبارت، ناتوانی و ناکارآمدی طبیبان را در درمان دردهای عمیق و پنهانی که او تجربه میکند، بیان میکند. او ترجیح میدهد که به جای تکیه بر این طبیبان مدعی، به امید شفایی از "خزانهٔ غیب" یا منابع معنوی و الهی باشد . این بیت نشاندهنده نگرش حافظ به ناتوانی دانش و تواناییهای بشری در مقابله با مسائل معنوی و عمیق زندگی است. حافظ اغلب به دنبال راهحلهایی فراتر از دانش مادی و به سوی منابع معنوی و الهی میگردد. این بیت همچنین میتواند به نقد اجتماعی حافظ از کسانی که ادعاهای بیاساس دارند و نمیتوانند به وعدههای خود عمل کنند، تعبیر شود.

این غزل پاسخی به غزل شاه نعمت‌الله ولی با این مطلع است ،

«ما خاک را به نظر کیمیا کنیم

صد درد را به گوشه ی چشمی دوا کنیم»

،شاید منظور شاه نعمت‌الله ولی باشد