منظور مولانا از بیجا در بیت ما ز بیجاییم و بیجا میرویم چیه؟
منظور مولانا از بیجا در بیت
ما ز بیجاییم و بیجا میرویم
چیه؟
٤ پاسخ
سلام، در بیت "ما ز بیجاییم و بیجا میرویم" منظور مولوی از کلمه «جا» به معنای مکان و فضای مادی است. اصل و منشأ انسان جهان مادی نیست، بلکه عالم مجردات (بیجا) است که فوق زمان و مکان است. جا و مکان از مختصات جهان مادی است و وجود ما فراتر از مکان و زمان مادی است.
در بیت «ما از آنجا و از اینجا نیستیم *** ما ز بیجاییم و بیجا می رویم»: «جا» به معنای مکان و فضای مادی است. اصل و منشأ انسان جهان مادی نیست، بلکه عالم مجردات(بیجا) است که فوق زمان و مکان است. جا و مکان از مختصات جهان مادی است. حضرت مولانا در اختتام غزل (ابیات ۱۲-۱۴) می فرماید: «بی ما می رویم»: پس از «بی ما شدن»، «فنای فی الله» به «بقای بالله» می انجامد. «ما به کوه قاف و عنقا می رویم»: به وصال نائل می شویم. چنان که در انتهای دو بیت آغازین غزل ، دستیابی به وحدت مصور می شود.«فنای فی الله» پایان سیر الی الله و آغاز مقام بقا یعنی «سیر فی الله» است که نهایتی ندارد. در مطلع غزل از «ما»؛ مرتبه هویت «قوس نزول» آدمی و در اختتام غزل (بیت ۱۳) از «بی ما» (فنا) سخن می گوید، که بیانگر پارالل استعلایی افتتاح و اختتام غزل است. واژه «بالا» در بیت اول، با «ربِّ أعلی» در بیت ۱۱ تفسیر می شود. بدین ترتیب بخش اول با بخش های ۹-۱۱ نیز دارای پارالل تفسیری است.
(آکادمی مطالعاتی لندن)ما ز بالاییم و بالا میرویم
ما ز دریاییم و دریا میرویم
.
.
.
خواندهای انا الیه راجعون؟
تا بدانی که کجاها میرویم؟
عالم ملکوت
عالم معنویت