" صهبای تو" در بیت : مستم از یک لحظه دیدارت هنوز وه چه مستی هاست در صهبای تو! به چه معناست ؟
"یک روز ز بند عالم آزاد نیم" کنایه از چیست ؟ یک روز ز بند عالم آزاد نیم یک دمزدن از وجود خود شاد نیم شاگردی روزگار کردم بسیار در کار جهان هنوز استاد نیم
خیام به ستایش کدام اخلاق تو این بیت می پردازه ؟ هرگز غم دو روز مرا یاد نگشت روزی که نیامدهست و روزی که گذشت
" دکان وحدت " به چه معناست ؟ مثنوی ما دکان وحدت است غیر وحدت هر چه بینی آن بت است
مفهوم بیت اخر این رباعی از خیام: چون عمر به سر رسد چه شیرین و چه تلخ پیمانه چو پر شود چه بغداد و چه بلخ می نوش که بعد از من و تو ماه بسی از سَلخ به غٌرّه آید از غره به سلخ
معنی مصرع دوم بیت : جمله گفتند ای حکیم با خبر الحذر دع لیس یغنی عن قدر
منظور از " سبک بالان ساحل ها " در بیت : شبِ تاریک و بیمِ موج و گردابی چنین هایل کجا دانند حالِ ما سبکبارانِ ساحلها
مفهوم "به می سجاده رنگین کن" در بیت : به مِی سجّاده رنگین کن گَرت پیرِ مُغان گوید که سالِک بیخبر نَبوَد ز راه و رسمِ منزلها
"حشر همه خون عزیزان بارد" یعنی چی در بیت : ردون ز زمین هیچ گلی برنارد کش نشکند و هم به زمین نسپارد گر ابر چو آب، خاک را بردارد تا حشر همه خون عزیزان بارد
منظور خیام از این بیت چیه؟ قومی متفکرند اندر ره دین قومی به گمان فتاده در راه یقین میترسم از آن که بانگ آید روزی کای بیخبران راه نه آنست و نه این