مراد از "کشته تشنه" و"آب " و"آب رسان" در بیت زیر بترتیب چه کسانی هستند
هم کشتهٔ تشنه آب یابد
هم آب رسان ثواب یابد
✏ «نظامی»
عامری نجد نوفل
قیس لیلی نوفل
مجنون لیلی ابن السلام
ابن السلام لیلی نوفل
٤ پاسخ
پرسش خیلی زیباییه و از اون بیتهاییست که نظامی توش با چند واژه، یه مفهوم عمیق عاشقانه و انسانی رو پیچیده. 👇
هم کشتهٔ تشنه آب یابد / هم آبرسان ثواب یابد
🔍 تو این بیت، سه نقش اصلی داریم:
- کشتهٔ تشنه: کسی که در حسرت وصال میسوزه و طاقت نداره… که طبیعتاً مجنونه.
- آب: همون وصال لیلی یا تعبیر لطیفترش، عشق و حضور لیلی.
- آبرسان: کسی که زمینهی این رسیدن رو فراهم میکنه… یعنی نوفل.
نوفل، پادشاهی بود که مجنون بهش پناه برد و او هم سعی کرد واسطه بشه تا مجنون و لیلی به هم برسن. حتی با پدر لیلی وارد گفتوگو شد، گرچه پدرش مخالفت کرد، اما نیت نوفل خیر بود. پس بهخوبی نقش آبرسان رو ایفا میکنه.
👈 بنابراین مصداقهای این سه واژه در بیت به ترتیب چنین هستند:
مجنون / لیلی / نوفلکه معادلش در گزینهها میشه: قیس، لیلی، نوفل
و جواب درست: ✅ گزینه دوم
🧠 نظامی تو این بیت یه نکتهٔ جالب انسانی هم میگه:
اگه کسی عاشق واقعی باشه و یکی دیگه هم تلاش کنه کمکش کنه، هر دو بهرهمند میشن. عاشق به عشقش میرسه (آب)، و یاریرسان، ثواب میبره.
✍️ شاید شما هم تجربه کرده باشید که کمک به وصل کسی، گاهی خودش یه جور وصله… یا دستکم، آرامشی از جنس معنا توش هست.
📚 منابع پیشنهادی برای تحلیل دقیقتر و فهم فضای فکری و معنایی نظامی:
- نظامیشناسی – دکتر محمد روشن
- پژوهشی در خمسهٔ نظامی – دکتر عبدالحسین زرینکوب یا مینوی
🍃 خلاصه اینکه گاهی انسان بودن یعنی همین: سعی کنیم کسی رو به چیزی برسونیم که تشنهشه. حتی اگه خودمون فقط کنار اون چشمه بایستیم...
درود بر شما
بسیار عالی