ترجمه ی واژه ی "رهبری خدمتگذار "

رهبری خدمتگزار سبکی از رهبری است که در آن فرد با هدف دستیابی به اقتدار و نه قدرت بخشی بر دیگران، چه در سمت مدیریت و چه در سمت کارمند، تعامل می‌کند. این سیستم یک ساختار سازمانی غیرمتمرکز را در بر می‌گیرد. این شخصیت مقتدر قصد دارد که بهزیستی اطرافیانش را ارتقا دهد.رهبری خدمتگزار شامل نشان دادن خصوصیات همدلی، گوش دادن، مباشرت و تعهد به رشد شخصی نسبت به دیگران است.رهبری خدمتگزار بر خدمت کردن به دیگران تمرکز دارد. این سبک از رهبری قرن‌ها وجود داشته؛ اما در دهه‌های اخیر در زمینه مدیریت رواج بیشتری یافته است.

این سبک از رهبری در متون باستانی حکمت دائو ده جینگ (Tao Te Ching)، تاریخچه غنی دارد و یکی از متون بنیادین است که توسط فیلسوف و شاعر چینی قرن پنجم، لائوتسه (Lao-Tzu)، نوشته شده است. در متن باستانی حکت دائو ده جینگ که به زبان سانسکریت است، درباره مملکت‌داری، اقتصاد سیاسی و استراتژی نظامی در کتاب مقدس انجیل توضیح داده می‌شود. قرآن نیز که کتاب مقدس اسلام است بر رهبری خدمتگزار تأکید دارد.رهبری خدمتگزار مفهومی است که ایده آن به ۲۰۰۰ سال پیش بازمی‌گردد. اما برای اولین بار در سال ۱۹۷۰ جنبش مدرنی برای این پدیده توسط رابرت گرینلیف (Robert K. Greenleaf) پایه‌ریزی شد. او در آن زمان در مقاله نهایی خود مفهوم رهبری خدمتگزار را مطرح کرد.یک رهبر خدمتگزار با فردی که در ابتدا فقط رهبر بوده است، بسیار تفاوت دارد. ‌معمولاً کسی که فقط یک رهبر است به حفظ و ثبات قدرت رهبری یا به‌دست آوردن دارایی‌های مادی نیاز دارد. رهبری مطلق (سنتی) و رهبری خدمتگزار تفاوت جزئی و معناداری با هم دارند. رهبری خدمتگزار در ابتدا مهم‌ترین نیازها و اولویت‌های افراد را برآورده می‌کند؛ در حالی که در رهبری مطلق چنین دیدگاهی وجود ندارد.

اما سخت‌ترین سؤال این است که آیا رهبران خدمتگزار خودشان به رشد می‌رسند؟ آیا آن‌ها در حال خدمت کردن به دیگران می‌توانند افراد سالم‌تر، خردمندتر، آزادتر و خودمختارتری شوند؟ این حالت چه تأثیری بر روی افراد با طبقه پایین‌تر و محروم می‌گذارد؟ آیا آن‌ها نیز از این حالت سود خواهند برد؟

رهبری خدمتگزار یک سبک رهبری بسیار اجتماعی است. رهبری سنتی به تعلق، احتکار و به‌کارگیری قدرت (که اغلب به سوءاستفاده از قدرت منجر می‌شود) اشاره دارد و همه این‌ها در رأس هرم قرار دارند. اما رهبری خدمتگزار به تقسیم قدرت با تیم، شناسایی، اولویت‌بندی و کمک به دیگران برای توسعه و عملکرد هر چه بهتر می‌پردازد.در سال ۲۰۱۱ در دانشگاه نبراسکا ـ لینکلن (Nebraska-Lincoln)، آزمون و تحلیل چندسطحی برای بررسی مفهوم رهبری خدمتگزار انجام شد. این مطالعه به‌طور تجربی مباحث اصلی رهبری خدمتگزار را آزمایش کرد. برای این آزمایش، ۴ فرضیه (سلامت، خرد، آزادی ـ استقلال و جهت‌گیری خدمات) درنظر گرفته شدند. نتیجه نشان داد که این عوامل همگی با مفهوم رهبری خدمتگزار همبستگی و ارتباط قابل‌توجهی دارند.

طبق مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۳ در دانشگاه تکنولوژی وال (Vaal University of Technology) در آفریقای جنوبی انجام شد، رهبری خدمتگزار بر روی اعتماد کارمندان به رهبر و تعهدشان با سازمان تأثیر قابل‌توجهی دارد.

در مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۴ در دانشگاه کنکوردیا (Concordia) در تگزاس در مجله بین‌المللی مطالعات رهبری بیان شد که رهبری خدمتگزار اثر قابل‌توجهی بر روی تعهد کارمندان به سرپرست کار دارد.

مطالعات دیگری نیز نشان داد که رهبری خدمتگزار و رضایت کارمندان دو مقوله وابسته به هم هستند. همچنین به این نکته تجربی اشاره شد که رابطه مثبت و مشخصی بین رفتار رهبری خدمتگزار (متغیر مستقل) و وضعیت روحی و روانی، میزان تعامل، رضایت شغلی و گردش مالی (متغیرهای تعدیل‌کننده) وجود دارد.بیایید بپذیریم شهرت رهبران چندان نیک نیست. از رسوایی‌های اخلاقی گرفته، تا اختلاس، از هیولاهای تشنه‌ قدرت گرفته، تا دیوان‌سالارهای بی‌عرضه. خیلی‌ها به سختی می‌توانند به رهبرانشان اعتماد كنند و برای رسیدن به هدف‌های مشترك، به‌ طور نتیجه‌بخشی با آن‌ها كار كنند.

با این حال، كسانی هم هستند كه به‌ اصطلاح به دلایلی «درست» رهبری را برعهده گرفته‌اند. كسانی كه به‌ جای سوءاستفاده از این سمت برای رسیدن به اقتدار شخصی، از آن به عنوان وسیله‌ای برای كمك به دیگران استفاده می‌كنند. این افراد رهبر می‌شوند، چون می‌خواهند در خدمت بهبود دیگران باشند.

چرا؟ چون در طول خدمت خود فهمیده‌اند كه با پذیرفتن مسئولیت‌ها و امكانات رهبری، بیش‌ترین فایده را خواهند رساند. ما نام این كسانی را كه رهبر می‌شوند تا موثرتر خدمت كنند، رهبران خدمتگزار می‌گذاریم.

رهبران خدمتگزار چه ویژگی‌هایی دارند؟

در بسیاری از بخش‌های این فصل از جعبه‌ابزار در مورد ویژگی‌های مختلف رهبری بحث شده است. ویژگی‌هایی از قبیل داشتن قدرت ترغیب دیگران، تصمیم‌گیری و تشخیص نیازها. همه این ویژگی‌ها در مورد رهبران خدمتگزار هم صدق می‌كنند. اما واژه رهبر خدمتگزار ویژگی بیش‌تری می‌طلبد، شاید داشتن ذهنیتی متفاوت. این حقیقتا برداشت منحصر‌ به‌ فردی است از مفهوم رهبری.