تفسیر آیه "ما اَصابَ مِن مُـصیـبَـةٍ اِلّا بِـاِذنِ اللهِ"
تفسیر آیه قرآن از سوره تغابن :
"ما اَصابَ مِن مُـصیـبَـةٍ اِلّا بِـاِذنِ اللهِ"
٦ پاسخ
همیشه هر اتفاق؛ خوب یا بد، کوچک یا بزرگ، پنهان یا آشکار ...؛ بدون اجازهء الله (القائم علی کلّ شئ) به عمل ووجود نمیاد.
وهیچ اتفاقی نمی یفته!
بس؛ پناه آ وردن به مقام الله، از هر مصیبت ومکروه در أمان میشی.
هرچه در ظاهر اتفاق افتاد.
و ما قتلوه و ما صلبوه و لکن شبّه لهم ما رأیت إلّا خیراً
«مَا رَأَیْتُ إِلَّا جَمِیلًا»؛ جواب دندان شکن «حضرت زینب ( علیها السلام ) » به ابن زیاد
در نخستین آیه مورد بحث، به یک اصل کلیدر مورد مصائب و حوادث دردناک این جهان اشاره میکند، شاید از این جهت که، همیشه وجود مصائب، دستاویزى براى کفار در مورد نفی عدالت در این جهان بوده است، و یا از این نظر که در راه تحقق ایمان و عمل صالح، همیشه مشکلاتی وجود دارد که بدون مقاومت در برابر آنها، مؤمن به جائى نمیرسد، و به این ترتیب، رابطه این آیات با آیات گذشته روشن می شود.بدون شک، همه حوادث این عالم به اذن خدا است; چرا که به مقتضاى «توحید افعالی» در تمام عالم هستی، چیزى بدون اراده حق تحقق نمی یابد، ولی از آنجا که مصائب همیشه به صورت یک علامت استفهام در اذهان جاى داشته، بالخصوص روى آن تکیه شده است.
البته، منظور از اذن در اینجا همان اراده تکوینی خداوند است، نه اراده تشریعی.
در اینجا سؤال مهمیمطرح است و آن این که: بسیارى از این مصائب به وسیله ظلم ظالمان و اراده جباران رخ مى دهد، و یا این که: خود انسان بر اثر کوتاهی و ندانم کارى، و یا ارتکاب خلاف، گرفتار آن می شود، آیا اینها همه به اذن خدا است؟!در پاسخ این سؤال باید گفت: از مجموع آیاتی که درباره مصائب در قرآن مجید آمده است، برمی آید: مصائب بر دوگونه است:مصائبی که با طبیعت زندگی انسان سرشته شده، و اراده بشر کمترین تأثیرى در آن ندارد، مانند مرگ و میر و قسمتى از حوادث دردناک طبیعى.دوم مصائبى که انسان به نحوى در آن نقشی داشته است.قرآن درباره دسته اول مى گوید: همه به اذن خدا روى مى دهد، و درباره قسم دوم مى گوید: به خاطر اعمال خودتان دامانتان را مى گیرد!(1)بنابراین، کسی نمى تواند به این بهانه که تمام مصائب از سوى خدا است، در مقابل ظالمان سکوت کرده، به مبارزه برنخیزد، و نیز نمى تواند به این بهانه، دست از مبارزه با بیمارى ها، آفات، مبارزه با فقر و جهل بردارد.البته، در اینجا نکته دیگرى نیز وجود دارد و آن این که: حتی در مصائبى که خود انسان در آن نقشی دارد، تأثیر این اسباب از ناحیه خداوند و به اذن و فرمان او است، که اگر او اراده کند هر سببی بی رنگ و بی اثر میشود.(پایگاه جامع)
هیچ بلایی نازل نمی شود مگر با اذن و اجازه خدا
فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ وَ لکِنَّ اللَّهَ قَتَلَهُمْ وَ ما رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْتَ وَ لکِنَّ اللَّهَ رَمی وَ لِیُبْلِیَ الْمُؤْمِنینَ مِنْهُ بَلاءً حَسَناً إِنَّ اللَّهَ سَمیعٌ عَلیمٌ17
نرسید و اصابت نکرد مصیبتی بجز به اجازه الله
در واقع می‌گوید هر انچه مصیبت وارده است به اراده خداوند است
پاسخ شما
وَ قَوْلِهِمْ إِنَّا قَتَلْنَا الْمَسیحَ عیسَی ابْنَ مَرْیَمَ رَسُولَ اللَّهِ وَ ما قَتَلُوهُ وَ ما صَلَبُوهُ وَ لکِنْ شُبِّهَ لَهُمْ وَ إِنَّ الَّذینَ اخْتَلَفُوا فیهِ لَفی شَکٍّ مِنْهُ ما لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلاَّ اتِّباعَ الظَّنِّ وَ ما قَتَلُوهُ یَقیناً157