"گر فضولم من که مهمان توام / شرط نبود هیچ مهمان را مکش"

مولانا در این بیت از مثنوی معنوی به شیوه‌ای زیبا و عمیق موضوع فروتنی و مهمان‌نوازی را بیان می‌کند. او با استفاده از تمثیل مهمان و میزبان، به اهمیت احترام و پذیرش دیگران اشاره می‌کند.

تحلیل بیت:

• “گر فضولم من که مهمان توام”: مولانا خود را به عنوان مهمان معرفی می‌کند و با فروتنی اذعان می‌کند که ممکن است فضول (مزاحم) باشد. این بیان نشان‌دهنده‌ی تواضع و فروتنی اوست.

• “شرط نبود هیچ مهمان را مکش”: در این مصرع، مولانا به میزبان یادآوری می‌کند که کشتن مهمان، حتی اگر فضول باشد، خلاف اصول مهمان‌نوازی است. این بیان نشان‌دهنده‌ی اهمیت احترام به مهمان و پذیرش او با تمام ویژگی‌هایش است.

پیام کلی:

مولانا با این بیت به ما یادآوری می‌کند که در روابط انسانی، باید با فروتنی و احترام با دیگران برخورد کنیم. حتی اگر کسی به نظر ما مزاحم باشد، باید او را بپذیریم و به او احترام بگذاریم. این بیت به نوعی دعوت به تحمل و پذیرش دیگران با تمام ویژگی‌هایشان است.