واژه "اماره" در متون حقوقی یعنی چه؟

در حقوق اماره به  معنای نشانه و قرینه است.  وقتی این نشانه ها و قرینه ها پیدا شود، مفهوم خاصی استفاده می شود. در حقیقت دو نوع اماره داریم. الف- اماره قضایی؛  ب- اماره قانونی؛   منظور از اماره قانونی این است که قانونگذار به برخی از نشانه ها و قرینه ها حکم خاصی بار نموده است به عنوان مثال اماره  تصرف داریم منظور از آن این است اگر  ملکی در  تصرف شخصی باشد فرض می شود مال متصرف هست مگر خلاف آن ثابت شود. اماره ید داریم؛ به این معنی که اگر  مالی در  دست دیگری باشد حکم می شود که مال وی هست مگر خلاف آن ثابت شود. اماره فراش داریم  اینکه اگر از زوجیت و یا رابطه زن و مرد بین بیش از شش ماه و کمتر از ده ماه گذشته باشد ، فرض می شود که نطفه ای که حاصل شده مربوط به آن مرد است که با وی رابطه بوده است اماره های قضایی مختلفی وجود دارد.

ب- اماره قضایی؛ این نوع اماره که معمولاً در حقوق کیفری استفاده می شود  به وسیله قاضی حاصل می شود قاضی با دیدن این نوع اماره ها  نتیجه گیری هایی را انجام می دهد به عنوان مثال با آزمایش دی ان ای ممکن است قاضی  علم حاصل کند که فرزند از پدر ی خاص است و یا قاتل فلان کس است

معمولاً از دانشجو ها وقتی پرسیده می شود که آیا اماره قضایی محکمتر است یا اماره قانونی. جواب خواهند داد که اماره قانونی  قوی تر است در حالی که ا ینگونه نیست اماره قضایی از اماره قانونی  محکمتر بوده  و نسبت به آن اولی تر است و به تعبیر بهتر اماره قضایی حاکم بر اماره قانونی است.