کد واژه ' می ' یا شراب روحانی در اشعار عرفانی

کد واژه ' می' یا شراب روحانی بمعنی و مفهوم حضور در لحظه و  لحظه به لحظه از خود آگاه بودن است . 

این یک تجربه عملی در عرفان عملی است .

زمانی که نفس یا ' من ' به مشاهده و تماشای خودش بنشیند و فکر خودخواسته را ترک کند ، آرام آرام بدن وارد خلسه مثبت می شود و دیگر ' من ' از بدن آگاه نیست اما هنوز هست و به همراه بدن به خواب نمی رود . این می حضور ، دروازه ورود به درون است . 

چون بی حس شدنبدن و عدم هوشیاری مغز با انجام فن حضور داشتن ،  همچون تجربه نوشیدن شراب فیزیکی است ، بزرگان از این کد واژه بهره برده اند . 

عدم هوشیاری و هوشیار بودن ، دروازه ورود به درون است . 

با عمیق شدن در حضور در لحظه ،آرام آرام نفس به کنار می رود و تنها آگاه بودن / عشق و سکوت / خرد باقی می ماند . 

زمانی که نفس نباشد ، تنها خرد می ماند . 

اینجاست که آدمی بی نفسی را تجربه می کند و نفس حیوانی به مقام نفس مرضیه می رسد و حالا به سوی خدا باز می گردد . 

یعنی در آدمی تنها عشق و خرد حضور خواهد داشت . و به مقام انسان کامل می رسد . حالا خداوند در همه حال با اوست . 

عامل روان حضور ، از ذهن جاری می شود ، تنها زمانی که نفس به تماشای خود بنشیند آنگاه پرقدرت جاری می شود و موجب بالا رفتن تمرکز می شود . 

- هشیار کجا داند بیهوشی مستان را

بوجهل کجا داند احوال صحابی را

- نداند گاو کردن بانگ بلبل

نداند ذوق مستی عقل هشیار

- آویختم اندیشه را که اندیشه هشیاری کند

ز اندیشه بیزاری کنم ز اندیشه ها پژمرده ام

- چه هشیاری برادر  هی ببین دریای پر از می

 مسلمان شو تو ای کافر  چه شیرین است بی خویشی

- عارفان از خویش بی خویش آمدند

زاهدان در کار هشیار آمدند

اما چرا این حقیقت زیبا و درون پوئی که بصورت عملی قابل تجربه است ، مخفی مانده و به بزرگان راه خدا ، شراب خوار و حوری پرست لقب داده اند و  این حقایق عینی   را ، در راز و پرده نگه داشته اند؟ 

🔹 کدواژه می یا شراب در شعر عرفانی:

نماد عشق الهی، جذبه‌ی عرفانی، مستی از حضور حق، رهایی از عقل محدود است. شرابی‌ست روحانی، نه دنیوی.

🔸 تفسیر دو بیت حافظ:

سهم بعضی لذت و وصال الهی‌ست (جام می)، و سهم بعضی رنج و فراق (خون دل)؛ این حکم سرنوشت است.

برخی حقیقت نابند ولی آشکار و در دسترس (شاهد بازاری)، برخی زیبا و پنهان (پرده‌نشین)؛ این هم تقدیر ازلی است.

📚 منبع:

کتاب سرّ نی از زرین‌کوب و سایت ganjoor.net

با سلام

در آثار عرفا «سُکر» حالتی از جذبه‌ی الهی است که عارف را از خودبیخود می‌کند. عارفان این نماد را از «شراب طهور» و « رزق حسن» گرفته‌اند.

می در اشعار عرفانی، به معرفت باطن، عشق الهی و رهایی از محدودیت‌های عقل (استدلالی)  و فنای در حق دلالت دارد.

ساقی که نماد «مرشد» است  که شراب معرفت می‌بخشد و

میخانه که جایگاه عارفان (خلوتگاه معنوی) است ، عنصرهایی هستند که با می در ارتباطند.

این دو بیت به حکمت خلقت و نظام تدبیر خداوندی اشاره دارند.

جام می: انعام و  الهی و لذایذ عرفانی و وصال

خون دل: مشقّت‌های  سلوک و فراق 

دایره قسمت: تقدیر حاکم بر جهان که همان قانون عدل الهی است

در بیت دوم 

گل نماد جمال الهی و وجود انسان کامل است و گلاب که افشره است، نماد فروتنی و عرفان.

شاهد بازاری جمال الهی را در دنیای ظاهر می‌جوید و پرده‌نشین (عارف گوشه‌نشین) در باطن.

هیچ چیز تصادفی نیست و هر کس بر اساس حکمت و عدل الهی و جایگاه وجودی‌اش  تقدیری دارد.

- - -

بابا طاهر با اعتراض عاشقانه خود از سر حیرت عارفانه‌اش فریاد برمی‌دارد:

 اگر دستم رسد بر چرخ گردون/ از او پرسم که این چون است و آن چون

 یکی را داده‌ای صد ناز و نعمت /یکی را نان جو آغشته در خون 

و منکر عدل الهی نیست بلکه سالکی است که در راه یقین گام برمی‌دارد.