چه دلیل هایی برای انتخاب کشور هایی که برای محل مذاکرات انتخاب میشن هست ؟

از این امر بگذریم که دوباره عمان بجای رم بعنوان  محل مذاکره تعیین شد، عمان در امر واسطه گری سابقه ای طولانی دارد و قطعافقط  برای رضای خدا هم چنین نمی کند!

نامه از طریق انور قرقاش به ما رسید که  کشور متبوعش سالهاست با ایران بر سر مالکیت جزایر سه گانه دعوای حقوقی دارد. کشور عمان  علاوه بر مزیتهایی که دوستان برشمردند برای جلوگیری از به درازا کشاندن سخن از آن پرهیز می شود برتری دیگری نیز دارد.

*بی‌اعتمادی عمیق به امارات به دلیل روابط با اسرائیل در حالیکه عمان چنین سابقه ای ندارد و کشوری تقریبا بی طرف بوده است.

*سابقه محدود و غیرقابل اعتماد امارات در میانجی‌گری در حالیکه عمان چنین سابقه ای دارد!عمان تقریبا از دهه60 میانجی پیدا و پنهان میان ایران و آمریکا بوده.

*ملاحظات سیاسی و استراتژیک داخلی به جهت مصرف داخلی  و رساندن این که ما بر مواضع خود پایبندیم.

*روابط متقابل بین دو کشور ایران و عمان که همیشه در سطح قابل قبولی بوده.

*دادن پیام به دنیا به این معنی که ما زمین بازی را خود انتخاب می کنیم و همزمان به امارات که ما شمارا امین نمی دانیم! یادمان نرود که "تایمز آو ایزییل(اسراییل) این امر را تحقیر بی سابقه امارات خواند.

تنها دلیل مهم فقط امنیت طرفین هست. هم امنیت جانی و هم امنیت منافعی که دنبالش هستند. به کشوری اعتماد میکنند که چشم و گوش بسته اطاعت کنه و اهل لایی کشیدن نباشه و احساس مدیریت و کنترل داشته باشند  و معمولا آمریکا جایی رو انتخاب می‌کنه که هم‌پیمان خودش محسوب بشه.

 معمولاً به عوامل سیاسی، امنیتی و دیپلماتیک بستگی دارد. کشورهایی که به عنوان میزبان انتخاب می‌شوند، باید قابلیت تسهیل گفت‌وگوها و ایجاد فضایی امن و بی‌طرف را داشته باشند.

• بی‌طرفی: کشور میزبان باید از نظر سیاسی بی‌طرف باشد تا طرفین احساس راحتی کنند.
• روابط دیپلماتیک: کشورهایی که روابط خوبی با طرفین دارند، می‌توانند به عنوان واسطه مؤثر عمل کنند.

• امنیت فیزیکی: کشور میزبان باید از امنیت کافی برای حفاظت از شرکت‌کنندگان برخوردار باشد.
• پیشگیری از تنش‌ها: انتخاب کشوری که در آن تنش‌های سیاسی کمتری وجود دارد، می‌تواند به کاهش خطرات کمک کند.

• زیرساخت‌های مناسب: کشور میزبان باید زیرساخت‌های لازم برای برگزاری مذاکرات، از جمله هتل‌ها و مراکز کنفرانس را داشته باشد.
• هزینه‌های اقتصادی: هزینه‌های مربوط به سفر و اقامت در کشور میزبان باید معقول و قابل قبول باشد.

• آشنایی فرهنگی: کشورهایی که فرهنگ مشابهی دارند، ممکن است درک بهتری از یکدیگر داشته باشند.
• زبان مشترک: وجود زبان مشترک می‌تواند به تسهیل ارتباطات کمک کند.

کشور عمان به دلیل سابقه طولانی در میانجی‌گری و نقش بی‌طرفانه‌اش در مذاکرات بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات حساس مانند پرونده هسته‌ای ایران، به‌عنوان میزبان دور اول مذاکرات انتخاب شد. عمان در گذشته نیز نقش مهمی در تسهیل گفتگوهای ایران و آمریکا ایفا کرده است و به‌عنوان یک کشور مورد اعتماد برای هر دو طرف شناخته می‌شود.

ایتالیا برای دور بعدی مذاکرات انتخاب شده است زیرا این انتخاب نمایانگر یک تغییر به دور از خاورمیانه است و هدف آن ادامه دادن به روند مثبت ایجاد شده در عمان می‌باشد. با این حال، سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرده است که دور دوم مذاکرات همچنان در مسقط، پایتخت عمان، برگزار خواهد شد و برنامه‌ای برای انتقال مذاکرات به ایتالیا وجود ندارد.

این شهر به عنوان یک مرکز جهانی برای گفت‌وگوهای دیپلماتیک شناخته می‌شود و به تسهیل اعتمادسازی میان طرفین کمک می‌کند.

• بی‌طرفی سیاسی: ژنو به عنوان یک شهر بی‌طرف شناخته می‌شود که هیچ‌یک از طرفین درگیر در مذاکرات، در آن نفوذ سیاسی خاصی ندارند. این ویژگی به طرفین این امکان را می‌دهد که با آرامش بیشتری به بحث و تبادل نظر بپردازند.
• تاریخچه موفق: این شهر سابقه طولانی در میزبانی مذاکرات بین‌المللی و توافقات مهم دارد. از جمله مذاکرات صلح و توافقات هسته‌ای که در گذشته در این شهر انجام شده است.
• زیرساخت‌های مناسب: ژنو دارای زیرساخت‌های پیشرفته و امکانات لازم برای برگزاری جلسات دیپلماتیک است. این شامل هتل‌ها، سالن‌های کنفرانس و خدمات پشتیبانی می‌شود که به تسهیل مذاکرات کمک می‌کند.
• حضور سازمان‌های بین‌المللی: وجود سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان ملل و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این شهر، به اعتبار و اهمیت مذاکرات افزوده و به طرفین این امکان را می‌دهد که به راحتی با کارشناسان و مشاوران خود در ارتباط باشند.
• محیط آرام: ژنو به عنوان یک شهر آرام و زیبا، فضایی مناسب برای تمرکز بر مذاکرات و کاهش تنش‌ها فراهم می‌کند. این محیط می‌تواند به بهبود روحیه و همکاری میان طرفین کمک کند.

دلایل سیاسی برای انتخاب محل مذاکرات

1. بی‌طرفی و اعتماد بین‌المللی

کشوری که میزبان میشه، باید تا حدی مورد اعتماد هر دو طرف باشه. یعنی طرفین احساس نکنن که کشور میزبان به نفع یکی سنگینی داره. به همین دلیل کشورهایی مثل سوئیس (مثلاً ژنو) همیشه محبوب بودن.

2. سابقه دیپلماسی فعال و میانجی‌گری

برخی کشورها به واسطه سابقه‌شون در میانجی‌گری و حل منازعات، محبوب هستن. مثل عمان که سال‌هاست نقش «پل» بین ایران و غرب بازی کرده.

3. امنیت بالا و حریم اطلاعاتی

کشور میزبان باید بتونه امنیت فیزیکی، سایبری و اطلاعاتی هیئت‌ها رو تضمین کنه؛ در غیر این صورت، احتمال لو رفتن اطلاعات یا خرابکاری هست.

4. دسترسی آسان و روادید

محل مذاکرات باید طوری باشه که هر دو طرف بتونن بدون دردسر زیاد از نظر روادید، تحریم، یا امنیت وارد اون کشور بشن.

5. پیام سیاسی و نمادین

بعضی وقتا انتخاب یک کشور پیام خاصی داره. مثلاً اگر کشوری از بلوک غرب میزبان بشه، یعنی طرف مقابل پذیرفته که با زبان دیپلماسی غرب وارد بشه، یا بالعکس.

6. فشار یا پیام غیرمستقیم

بعضی وقتا با انتخاب یک کشور خاص، به طرف مقابل پیام می‌دن که "تو الان در موقعیت ضعف یا انزوا هستی و ما در زمین خودمون بازی می‌کنیم."

 چرا عمان؟

• عمان همیشه نقش میانجی بی‌طرف بین ایران و آمریکا یا ایران و کشورهای عربی رو داشته.
• روابط خوب با ایران، در عین حال روابط مثبت با آمریکا، انگلیس و عربستان.
• عمان در سیاست خارجی دنبال توازن و صلح‌سازیه، نه درگیری.
• مکان مناسبیه برای مذاکرات غیررسمی و محرمانه (مثل مذاکرات مخفی سال‌های قبل بین ایران و آمریکا).

چرا ایتالیا برای دور بعدی؟ (مثال فرضی)

 چرا همیشه ژنو؟

• سوئیس نماد بی‌طرفی سنتی در روابط بین‌الملل هست.
• میزبان اصلی سازمان ملل و دفاتر متعدد بین‌المللی (دفتر اروپایی سازمان ملل در ژنو).
• زیرساخت بسیار قوی برای مذاکرات طولانی، امنیت بالا و پوشش رسانه‌ای استاندارد.
• همیشه محل مورد قبول برای همه کشورها حتی درگیرترین دشمنان (مثل کره شمالی و آمریکا) بوده.

سؤال خیلی خوب و دقیقیه! انتخاب محل برگزاری مذاکرات بین‌المللی، مخصوصاً وقتی بحث‌هایی مثل توافق‌های هسته‌ای، صلح، یا موضوعات حساس دیپلماتیک در میونه، معمولاً پشتش حسابی فکر و سیاست هست. در ادامه دلایل اصلی انتخاب مکان‌هایی مثل عمان، ژنو یا ایتالیا رو با نگاهی به پشت‌پرده‌های سیاسی و دیپلماتیک برات توضیح می‌دم:

🔹 ۱. بی‌طرفی سیاسی و دیپلماتیک

مهم‌ترین عامل! کشور میزبان باید تا حد ممکن بی‌طرف باشه و روابط خوبی با هر دو طرف مذاکره داشته باشه.

• مثلاً عمان سال‌هاست سیاست بی‌طرفی در پیش گرفته و با ایران و کشورهای غربی (و حتی با عربستان و یمن در بحران‌هاشون) رابطه خوب داره.
• ژنو (سوئیس) هم کشوریه که به خاطر سیاست بی‌طرفی تاریخی‌ش، میزبان مذاکرات مهم زیادی بوده (مثل مذاکرات ایران و 1+5).

🔹 ۲. امنیت سیاسی و فنی بالا

کشور میزبان باید توانایی تأمین امنیت فیزیکی و سایبری هیأت‌ها رو داشته باشه. مثلاً:

• ژنو محل دفاتر سازمان ملل و مقرهای دیپلماتیک مهمه، زیرساخت‌های امنیتی قوی داره.
• عمان با وجود کوچک بودن، شبکه امنیتی گسترده‌ای داره و برای پنهان نگه داشتن مذاکرات غیررسمی هم شناخته‌شده‌ست.

🔹 ۳. روابط خوب با همه طرف‌ها

مثلاً:

• ایتالیا روابط دیپلماتیک خوب با آمریکا، اتحادیه اروپا و ایران داره، بدون اینکه خیلی درگیر تنش‌ها باشه.
• در انتخاب محل، بعضی وقتا کشورهایی که دوست دارن نقش میانجی یا بازیگر موثر در صحنه جهانی بازی کنن (مثل ایتالیا الان)، خودشون پیشنهاد می‌دن.

🔹 ۴. تمایل میزبان برای ایفای نقش میانجی

برخی کشورها علاقه‌مند به نشون دادن خودشون به عنوان “واسطه‌ی صلح” هستن. این باعث افزایش اعتبار بین‌المللی و قدرت چانه‌زنی اون کشور می‌شه.

• عمان دقیقاً چنین نقشی رو بازی می‌کنه، مخصوصاً در خاورمیانه.
• قطر و ترکیه هم گاهاً چنین نقش‌هایی رو ایفا می‌کنن.

🔹 ۵. سابقه‌ی دیپلماتیک و تجربه‌ی میزبان

مثلاً:

• ژنو به‌خاطر میزبانی دائم مذاکرات حقوق بشر، خلع سلاح و مسائل هسته‌ای، زیرساخت و تجربه‌ی بسیار بالایی داره.
• میزبان بودن اعتبار دیپلماتیک میاره و کشورها دوست دارن جزو “باشگاه” کشورهایی باشن که میزبان مذاکرات مهم بودن.

🔹 ۶. دور بودن از فضای رسانه‌ای و فشار افکار عمومی

بعضی کشورها (مثل عمان) برای جلسات پنهانی یا مذاکرات حساس انتخاب می‌شن چون خیلی مورد توجه رسانه‌ها نیستن و فضا برا مذاکره آروم‌تره.

نمونه‌های واقعی:

• عمان (نقش پشت‌پرده): سال‌ها میزبان مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا قبل از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ بود. چون مورد اعتماد دو طرف بود.
• ژنو (نقش رسمی): مرکز بسیاری از مذاکرات رسمی ۱+۵ با ایران.
• ایتالیا (جدید): انتخابش نشون‌دهنده تمایل اروپا برای برگشت به مسیر دیپلماسیه، و شاید کم‌کردن نقش کشورهای خاورمیانه در دور جدید.

عمان به عنوان سوئیس خاورمیانه یاد میشه معمولا در روابط بین الملل کشورهای متخاصم در جایی مذاکره می کنند که موضع بی طرفی شرط اول آن است مانند ژنو شهری در سوئیس که میزبان نشست های زیادی بوده این میزبانی در جاهایی به معنی قدرتمندی کشور میزبان و جایگاه بین المللی آن کشور است مانند گفتگوهای آمریکا و روسیه در عربستان سعودی