ترکیبهای اضافی غیر معمول
در بیت برگ درختان سبز در نظر هوشیار / هر ورقش دفتری است معرفت کردگار نهاد کدام است؟
1- برگ درختان سبز
2- هر ورقش
3- برگ درختان سبز ، هر ورقش
یه نمونۀ سادهتر
علی سرش درد میکند
نهاد کدومه؟
1- علی (در این صورت نقش سرش چیست؟)
2- سرش (در این صورت نقش علی چیست؟)
3- علی، سرش (در این صورت هسته کدام است و نقشهای وابسته کداماند)
نکته: اگر «علی سرش» را به «سر علی» تبدیل کردید در مورد ضمیر ش و کارکردش توضیح بدید.
با تشکر
٢ پاسخ
سلام
نه درست نیست
توی جملۀ علی سرش درد میکند، سرش مفعول نیست، اصلا فعلش گذرا به مفعول نیست مفعول نیاز نداره. حالا فکر کنید علی رو حذف کنیم، «سرش درد میکند» واضحه که سرش نهاده، توی همون جمله هم نقش نهادی داره، حالا نمیدونم نقشش تبعیه (یه چیزی توی مایههای بدل) یا اصلا یه جور ترکیب اضافه فرضش کنیم.
در بیت “برگ درختان سبز در نظر هوشیار / هر ورقش دفتری است معرفت کردگار”، نهاد “برگ درختان سبز” است. بنابراین، گزینهی 1 صحیح است.
در جملهی “علی سرش درد میکند”، نهاد “علی” است. بنابراین، گزینهی 1 صحیح است. در این صورت، “سرش” نقش مفعول را دارد.
اگر جمله را به “سر علی درد میکند” تغییر دهیم، نهاد “سر علی” خواهد بود و “علی” نقش مضافالیه را دارد. ضمیر “ش” در “سرش” به علی اشاره دارد و نقش مضافالیه را ایفا میکند.