چطور میتونیم از "سندرم گروه زدگی" یا "خطای گروه اندیشی" جلوگیری کنیم ؟
چطور میتونیم از
"سندرم گروه زدگی"
یا
"خطای گروه اندیشی"
جلوگیری کنیم ؟
١٢ پاسخ
قدم اول در هنگام انتخاب اعضای گروه افراد متفاوتی را در نظر بگیریم. ترکیبی که هر کدام از افراد بتوانند نظر مستقل و متفاوتی را داشته باشند.
رهبر گروه باید هنگام واگذاری وظیفۀ تصمیمگیری به اعضای تیم، کاملاً بیطرف باشد و ترجیحات خود را پنهان کند. همچنین، تشویق گروه به ابراز عقیده و پرسش آزادانه اهمیت بالایی دارد.
یک یا چند نفر در گروه نقش «وکیل مدافع شیطان» را بر عهده بگیرند و عقاید مخالف را بیان و از آنها دفاع کنند. به این ترتیب، گروه مجبور میشود گزینههای نه چندان محبوب احتمالی را هم در نظر گرفته و بررسی کند.
گاهی بهتر است که گروه را به دو تیم جداگانه تقسیم کنیم تا عملی بودن یا نبودن تصمیمات را جداگانه بررسی کنند.
پس از آن که گروه به یک انتخاب معیّن رسید و افراد بر راه حلی توافق کردند، برای رفع شبهه، مدیر می تواند فرصت دیگری را پیش بینی کند و تصمیم گیری نهایی را به آن موکول نماید. در این فرصت، از همه اعضای گروه خواسته می شود که اگر اندک تردید یا مخالفتی دارند و یا نقطه ضعفی در تصمیم می بینند، دوباره به تفکّر نشسته، نظرات خود را اعلام کنند.
حضور افراد جدید می تواند نظرات متفاوتی را به گروه بیاورد و ازگروه زدگی جلوگیری کند.شاید لازم باشد از سایر کارشناسان و افراد از تیم های دیگر کمک گرفته شود.
برای جلوگیری از "سندرم گروه زدگی" یا "خطای گروه اندیشی"، میتوان از روشهای زیر استفاده کرد:
1. تشویق به تفکر انتقادی: اعضای گروه را تشویق کنید تا نظرات و ایدههای خود را به صورت مستقل بیان کنند و به نقد ایدههای دیگران بپردازند.
2. تنوع در گروه: تشکیل گروههایی با تنوع در زمینههای فکری، فرهنگی و تجربی میتواند به کاهش همفکری و افزایش دیدگاههای مختلف کمک کند.
3. ایجاد فضای امن: فضایی فراهم کنید که اعضای گروه احساس راحتی کنند تا نظرات مخالف را بیان کنند بدون اینکه نگران عواقب آن باشند.
4. استفاده از تسهیلگر: یک تسهیلگر بیطرف میتواند به مدیریت بحثها کمک کند و اطمینان حاصل کند که همه نظرات شنیده میشوند.
5. بررسی گزینههای مختلف: قبل از اتخاذ تصمیم، گزینههای مختلف را بررسی کنید و به تحلیل مزایا و معایب هر یک بپردازید.
6. تشویق به بحثهای مستقل: اعضای گروه را تشویق کنید تا قبل از جلسات گروهی، نظرات و ایدههای خود را به صورت مستقل بررسی کنند.
7. تعیین نقشهای مشخص: تعیین نقشهای مشخص برای اعضای گروه میتواند به جلوگیری از تسلط یک یا چند نفر بر بحث کمک کند.
با اجرای این روشها، میتوان به کاهش خطر "سندرم گروه زدگی" و بهبود کیفیت تصمیمگیری در گروهها کمک کرد.
برای جلوگیری از “سندرم گروه زدگی” یا “خطای گروه اندیشی”، میتوان از روشهای زیر استفاده کرد:
- تشویق به بیان نظرات مخالف: رهبران گروه باید فضایی ایجاد کنند که در آن اعضا احساس راحتی کنند تا نظرات مخالف خود را بیان کنند. این کار میتواند با تشویق به بحث و تبادل نظر آزادانه انجام شود.
- استفاده از سبک رهبری باز: رهبران باید از سبک رهبری باز و مشارکتی استفاده کنند و از بیان نظرات خود در ابتدای جلسات خودداری کنند تا اعضا تحت تأثیر قرار نگیرند.
- دعوت از نظرات خارجی: گاهی اوقات میتوان از افراد خارج از گروه دعوت کرد تا نظرات و دیدگاههای خود را ارائه دهند. این کار میتواند به جلوگیری از انزوای گروه و افزایش تنوع دیدگاهها کمک کند.
- تقسیم گروه به زیرگروهها: تقسیم گروه به زیرگروههای کوچکتر و سپس مقایسه نتایج میتواند به شناسایی نقاط ضعف و قوت تصمیمگیریها کمک کند.
- تعیین نقشهای مشخص: تعیین نقشهای مشخص برای اعضای گروه میتواند به افزایش مسئولیتپذیری و بیان نظرات مستقل کمک کند.
- استفاده از تکنیکهای تصمیمگیری: استفاده از تکنیکهای مختلف تصمیمگیری مانند تکنیک دلفی یا تکنیک شش کلاه تفکر میتواند به جلوگیری از گروه زدگی کمک کند.
این روشها میتوانند به بهبود کیفیت تصمیمگیریها و جلوگیری از خطای گروه اندیشی کمک کنند.
سندرم ((گروه زدگی)) یا خطای ((گروه اندیشی)) ، "Groupthink Syndrome" ، پدیدهای روانشناختی است که در آن تمایل به اجماع گروهی، بر توانایی افراد در ارزیابی انتقادی دیدگاههای جایگزین یا بیان مخالفت غلبه میکند. این امر اغلب منجر به تصمیمگیری ضعیف میشود و میتواند پیامدهای فاجعهباری به همراه داشته باشد. جلوگیری از گروهاندیشی به ویژه در محیطهایی که تصمیمات عواقب مهمی دارند، مانند هیئتهای مدیره، نهادهای دولتی و تیمهای کاری، ضروری است.
راهبردهای کلیدی برای جلوگیری از گروهاندیشی:۱. تقویت فرهنگ گفتمان آزاد: تشویق به گفتوگوی آزاد که در آن همه اعضای گروه در افکار بیان خود احساس راحتی کنند، بسیار مهم است. مدیران باید محیطی را ایجاد کنند که در آن دیدگاههای مخالف ارزشمند شمرده شوند و افراد به دلیل بیان این دیدگاهها مجازات نشوند؛ این مهم شامل استماع فعال، ارتباط محترمانه و توجه ویژه به دیدگاههای متنوع است.
۲. تشویق به تفکر انتقادی: گروهها باید به طور عمدی تفکر انتقادی و تردید را تشویق کنند- میتوان با اختصاص نقش «وکیل مدافع شیطان» به یکی از اعضای گروه، که موظف به پرسیدن سوالات و به چالش کشیدن اجماع است، این هدف را تحقق بخشید. چرخش این نقش بین اعضا اطمینان میدهد که این وظیفه مورد توجه قرار گرفته و ارزیابی انتقادی به بخشی از فرایند استاندارد گروه تبدیل میشود.
۳. تقسیم و تعدیل گروه به زیرگروه های مستقل: با تقسیم و تعدیل یک گروه بزرگتر به تیمهای کوچکتر و مستقل که جنبههای مختلف یک تصمیم یا مشکل را بررسی میکنند، میتوان ریسک گروهاندیشی را کاهش داد. این تیمها باید ترغیب شوند که مسیرهای متفاوتی را دنبال کرده و نتایج خود را گزارش دهند. این ساختار فشار اجتناب ناپذیر برای همرأیی را کاهش میدهد و ایدههای متنوعی را به ارمغان میآورد.
۴. دعوت از نظرات و آرای (برون گروهی) : دعوت از کارشناسان خارج از گروه یا جلب نظر افرادی که مستقیماً در فرایند تصمیمگیری گروه دخیل نیستند، میتواند دیدگاههای جدیدی ارائه دهد؛ دیدگاههای خارجی میتوانند نقاط کور احتمالی را مشخص کرده و فرضیات گروه را به چالش بکشند و به این ترتیب به جلوگیری از گروهاندیشی کمک کنند.
۵. بکار بردن فرایند تصمیمگیری سیستماتیک: اجرای چارچوبهای تصمیمگیری ساختارمند (سیستماتیک) مانند روش دلفی یا ارزیابی رسمی ریسک، اطمینان میدهد که تصمیمات بهصورت روشمند مورد بررسی قرار میگیرند. این چارچوبها مستلزم ارزیابی کامل همه گزینهها و بررسی صریح خطرات هستند که تأثیر گروهاندیشی را بدین نحو کاهش میدهد.
۶. آموزش : افزایش آگاهی در مورد گروهاندیشی و علائم آن از طریق جلسات آموزشی یا کارگاهها میتوانند به اعضای گروه کمک کنند تا نشانههای گروهاندیشی، مانند توهم اجماع یا خودسانسوری، را شناسایی کرده و در صورت لزوم اقدامات اصلاحی انجام دهند.
۷. نظارت بر فعالیت های گروه: رهبران باید به دقت فعالیت های جاری در گروه را زیر نظر داشته باشند. نشانههای گروهاندیشی مانند سرکوب مخالفت یا اعتماد بیش از حد به تصمیمات گروه باید به سرعت مورد رسیدگی قرار گیرد. ارزیابیهای دورهایِ فرایند تصمیمگیری میتواند به شناسایی این مسائل قبل از بروز پیامدهای نامطلوب کمک کند.
۸. تشویق به اختلاط گروه با دیگر گروههای متنوع: گروههای متنوع از نظر پیشینه، تخصص و دیدگاهها کمتر درگیر گروهاندیشی میشوند- تنوع میتواند طیف گستردهتری از دیدگاهها را به ارمغان بیاورد و احتمال اینکه گروه بدون بررسی کافی به یک اجماع برسد را کاهش میدهد.
۹. اجتناب از فشار زمانی و استرس: موقعیتهای پر استرس و ضربالاجلهای مداوم میتوانند گروهاندیشی را تشدید کنند زیرا گروهها ممکن است برای کاهش فشارهای وارده از اجتماع، به سرعت به اجماع برسند. در صورت امکان، باید زمانی اختصاص یابد تا همه گزینهها به طور کامل بررسی شده و در مورد تصمیمات تأمل شود، ولو در شرایط اضطراری.
**سندرم گروهزدگی** یا **خطای گروهاندیشی (Groupthink)** زمانی رخ میدهد که اعضای یک گروه تمایل دارند به دلیل فشارهای اجتماعی، به توافقی همگانی برسند و از بیان نظرات یا انتقادات مخالف خودداری کنند. این وضعیت میتواند منجر به تصمیمات ضعیف و نادیده گرفتن گزینههای بهتر شود. برای جلوگیری از این پدیده، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
### 1. **تشویق به تفکر انتقادی و نظرات مخالف:**
- **ایجاد فضای باز و امن:** رهبران گروه باید فضایی ایجاد کنند که در آن اعضا احساس راحتی کنند تا نظرات مخالف و نقدهای سازنده خود را بیان کنند.
- **تشویق به ابراز مخالفت:** از اعضای گروه بخواهید که به دنبال نقاط ضعف و نقصهای احتمالی تصمیمات گروه باشند.
### 2. **واگذاری نقش «وکیل مدافع شیطان» (Devil's Advocate):**
- در هر جلسه، یکی از اعضا به عنوان «وکیل مدافع شیطان» منصوب شود تا به طور فعال به نقد و بررسی تصمیمات گروه بپردازد و مسائل احتمالی را برجسته کند.
### 3. **تشویق به استقلال فکری:**
- **نظرخواهی فردی:** قبل از بحث گروهی، از هر عضو به صورت جداگانه نظرخواهی کنید تا نظرات خود را بدون تأثیر از دیگران بیان کنند.
- **انتخاب رهبر بیطرف:** رهبر گروه باید بیطرف باشد و نظرات خود را به اعضا تحمیل نکند.
### 4. **تسهیل جلسات با مشارکت همه اعضا:**
- **گفتوگوهای دایرهای:** اجازه دهید هر عضو به ترتیب نظر خود را بیان کند تا از تسلط چند نفر بر بحث جلوگیری شود.
- **تسهیلگر جلسه:** حضور یک تسهیلگر مستقل که از مشارکت همگانی حمایت کند و جلوی فشارهای اجتماعی را بگیرد.
### 5. **بررسی گزینههای جایگزین:**
- **پیشنهادات متعدد:** به جای تمرکز بر یک گزینه، گروه باید چندین پیشنهاد مختلف را بررسی کند و مزایا و معایب هر یک را بسنجد.
- **شبیهسازی تصمیمگیری:** انجام تمریناتی که در آن سناریوهای مختلف مورد بررسی قرار گیرند، میتواند به درک بهتر تصمیمات و پیشبینی نتایج کمک کند.
### 6. **افزایش تنوع در گروه:**
- **تنوع در دیدگاهها و تخصصها:** حضور افرادی با دیدگاهها، تخصصها و پیشزمینههای مختلف میتواند از انسجام بیش از حد گروه جلوگیری کند و به ایجاد دیدگاههای متنوع کمک کند.
- **افزودن اعضای جدید:** اضافه کردن اعضای جدید به گروه میتواند تفکرهای ثابت و قدیمی را به چالش بکشد.
### 7. **بازنگری در تصمیمات:**
- **تعویق تصمیمگیری نهایی:** بعد از رسیدن به یک تصمیم، برای بررسی مجدد و ارزیابی، تصمیمگیری نهایی را به تعویق بیندازید تا فرصت کافی برای تجدید نظر وجود داشته باشد.
- **بررسی پیامدها:** قبل از اجرای تصمیمات، پیامدهای احتمالی آنها را به دقت بررسی کنید.
### 8. **استفاده از ابزارهای تحلیلی:**
- **روش دلفی (Delphi Method):** از روش دلفی برای جمعآوری و تحلیل نظرات به صورت ناشناس استفاده کنید تا نظرات افراد تحت تأثیر همدیگر قرار نگیرند.
- **تکنیکهای تصمیمگیری گروهی:** مانند تکنیک «تجزیه و تحلیل SWOT» یا «درخت تصمیم» برای ارزیابی گزینهها و بهبود کیفیت تصمیمات.
با پیادهسازی این روشها، میتوانید احتمال وقوع خطای گروهاندیشی را کاهش داده و به تصمیمگیریهای باکیفیتتری دست یابید.
سندرم گروه زدگی (Groupthink Syndrome) پدیدهای روانشناختی است که طی آن تمایل به وفاق و همبستگی گروهی سبب تصمیمگیریهای غیرمنطقی یا ناکارامد میشود. در واقع، وفاداری به گروه باعث میشود تا افرادِ حاضر در جمع از ارائه نظر مخالف یا راهحلهای جایگزین خودداری کنند.
صدالبته به اثبات رسیده است که همیشه حق با اکثریت نیست!مثالهای فراوانی در این زمینه هست. مثلا اینکه اکثر مردم و بهتر است بگوییم همه مردم بت پرست بودند دلیلی بر حقانیت آنها و بر حق نبودن پیامبر نیست.
برای جلوگیری از این سندروم ابتدا باید دید که این اکثریت چه تخصصی دارند و چقدر با عقلانیت تصمیم می گیرند.در تصمیم های گروهی ابتدا باید حرف همه و یا نمایندگان ایشان شنیده شود و هرکس در حوزه تخصصصی خود سخن بگوید و نظر دهد.
دیگر اینکه پیش آگاهی ایجاد گردد.یعنی گروه و یا نمایندگان آنها اصولا اطلاعاتی در زمینه امر مورد تصمیم گیری داشته باشند و بقولی با چشمان بسته تصمیمی نگیرند.تصمیم گیری ها بدور از هیجانات مقطعی باشد.
در تیمهای تصمیم گیری اولیه که برای اتخاذ تصمیم نهایی وارد شور می شوند افراد به دو دسته مخالف و موافق تقسیم شوند و هر کس در کمال آرامش نظر خود را بگوید و از موافق نمایی و مخالف
نمایی پرهیز شود تا تصمیم گروهی عاقلانه تر شود.رهبر گرونه نه بر اساس سابقه و نقشش که بر اسا عقلانیت و تخصصش انتخاب شود.
رهبر گروه مطالبه گری را تشویق کند. و کیل گروه و نیز کمیته های تشکیل شده با نهایت سادگی مساله مورد تصمیم گیری طرح و بحث شود.
امر بر بی ادبی نباشد ولی اعضای گروه باید بدانند که مجبور به پذیرش و یا مخالفت اجباری با امری نیستند و پرهیز از گوسفند بودن!(معروف است که بز سرگله به هر طرفی برود اعضای گروه بدون تامل به همان طرف می روند).
تا میتونی از اجتماع بگریز و قالب اجتماعی رو هم از تنت در بیار ، به هیچ عنوان گذشته شخصی نداشته باش ، به کسی اگه برخورد کردی بگو روزه گرفتم نه میخورم نه مینوشم و نه حرف میزنم ، خداحافظ ،
اون سندرم خیلی سخت شکست بخوره ، حتی توی خواب هم باید مراقب باشید که شروع به فعالیت نکنه ، حتی از بیداری بیشتر ، مثل یک شکارچی باید در رویاهای خودت باشی ، به ماند که مرگ تنها شکارچی انسان است ، و در عین حال مشاور انسان ،
برای جلوگیری از سندرم گروه زدگی” یا “خطای گروه اندیشی”، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
تشویق به بیان نظرات مخالف: اعضای گروه را تشویق کنید تا نظرات مخالف خود را بدون ترس از انتقاد بیان کنند. این کار میتواند به شناسایی نقاط ضعف و قوت تصمیمات کمک کند
ایجاد محیط باز و پذیرنده: فضایی ایجاد کنید که در آن همه اعضا احساس راحتی کنند و بتوانند آزادانه نظرات خود را بیان کنند. این محیط باید از هرگونه تنش و فشار روانی دور باشد
استفاده از تکنیکهای تصمیمگیری گروهی: از تکنیکهایی مانند “روش دلفی” یا “تکنیک گروه اسمی” استفاده کنید که به اعضا اجازه میدهد نظرات خود را به صورت ناشناس بیان کنند
تقسیم گروه به زیرگروههای کوچکتر: گروه را به زیرگروههای کوچکتر تقسیم کنید تا هر زیرگروه به طور مستقل به بررسی و تحلیل موضوع بپردازد و سپس نتایج خود را با گروه اصلی به اشتراک بگذارد
سندرم گروهزدگی یا خطای گروه اندیشی، پدیدهای است که در آن اعضای یک گروه به دلیل فشار همگرایی، تمایل به اتخاذ تصمیمهای گروهی دارند که ممکن است از نظر منطقی یا واقعبینانه نباشند. برای جلوگیری از این پدیده، میتوان از روشهای زیر استفاده کرد:
- روشهای جلوگیری از سندرم گروهزدگی عبارتند از:
- تشویق به بیان دیدگاههای متفاوت:
- ایجاد فضایی امن برای بیان نظرات مخالف و انتقادات سازنده.
- تعیین یک فرد به عنوان شیطان وکیل برای ارائه دیدگاههای مخالف.
- استفاده از روشهای رایگیری ناشناس برای جمعآوری نظرات.
- تقسیم گروه به زیرگروهها:
- تقسیم گروه به زیرگروههای کوچکتر برای بحث و تبادل نظر جداگانه.
- ترکیب نتایج و دیدگاههای مختلف زیرگروهها.
- دعوت از افراد خارج از گروه:
- دعوت از افراد با دیدگاههای متفاوت و تخصصهای مختلف برای شرکت در جلسات.
- بهرهگیری از مشاوران خارجی برای ارزیابی تصمیمات گروه.
- تحلیل دقیق گزینهها:
- بررسی دقیق همه گزینههای موجود و ارزیابی مزایا و معایب هر یک.
- اجتناب از عجله در تصمیمگیری و اختصاص زمان کافی برای بررسی گزینهها.
- تشویق به تفکر انتقادی:
- پرسش سوالات چالشبرانگیز و تشویق اعضای گروه به تحلیل عمیق مسائل.
- اجتناب از پذیرش آسان هر نظری و بررسی دقیق ادعاها.
- تعیین یک رهبر بیطرف:
- انتخاب یک رهبر بیطرف که بتواند به طور عادلانه نظرات همه اعضا را جمعآوری کند و از سلطه یک فرد بر گروه جلوگیری کند.
- استفاده از ابزارهای تصمیمگیری گروهی:
- استفاده از روشهای تصمیمگیری گروهی مانند دلفی یا استیومی برای جمعآوری نظرات و رسیدن به اجماع.
- ایجاد یک فرهنگ سازمانی سالم برای جلوگیری از گروه اندیشی:
- ترویج تنوع: ایجاد تیمی با افراد دارای پیشینهها، تجربیات و دیدگاههای مختلف.
- احترام به تفاوتها: ایجاد فضایی که در آن به تفاوتهای فردی احترام گذاشته شود و همه احساس کنند که میتوانند آزادانه نظر خود را بیان کنند.
- تشویق به یادگیری و رشد: ایجاد فرصتهای یادگیری و توسعه فردی برای اعضای گروه.
- پاسخگویی: ایجاد سیستمهایی برای پاسخگویی و ارزیابی تصمیمات گروه.
چگونه با سندرم گروه زدگی مقابله کنیم؟
مقابله و جلوگیری از سندرم گروه زدگی یکی از وظایف رهبران یا سرپرستان گروه است. آنها باید محیط کاری را فراهم کنند که بروز گروه زدگی در آن نامحتمل باشد. موارد زیر، بخشی از اقداماتی است که میتواند به جلوگیری از گروه زدگی کمک کند:
- در قدم اول، گروه باید از دلایل ایجاد و عواقب گروه زدگی آگاه شود.
- رهبر گروه باید هنگام واگذاری وظیفۀ تصمیمگیری به اعضای تیم، کاملاً بیطرف باشد و ترجیحات خود را پنهان کند. همچنین، تشویق گروه به ابراز عقیده و پرسش آزادانه اهمیت بالایی دارد.
- یک یا چند نفر در گروه نقش «وکیل مدافع شیطان» را بر عهده بگیرند و عقاید مخالف را بیان و از آنها دفاع کنند. به این ترتیب، گروه مجبور میشود گزینههای نه چندان محبوب احتمالی را هم در نظر گرفته و بررسی کند.
- گاهی بهتر است که گروه را به دو تیم جداگانه تقسیم کنیم تا عملی بودن یا نبودن تصمیمات را جداگانه بررسی کنند.
- بخش قابلتوجهی از زمانتان را به بررسی علائم هشداردهنده و نظرات سازمانهای مخالف اختصاص بدهید.
- پس از رسیدن به اجماع اولیه، تمام تردیدهای برجایمانده باید ابراز شوند و مورد بررسی قرار گیرند.
- کارشناسان معتمد بیرون از گروه را در تصمیمگیریهای مهم مشارکت دهیم.
اعتماد به نفسمون رو افزایش بدیم.
بطور کلی شما باید تنوع نظرها افزایش پیدا کنه و نظرات به صورت مستقل از دیگر نظرات بیان شوند. برای اینکار باید فضایی ایجاد شود که در آن همه اعضای گروه تشویق شوند نظرات و ایدههای متفاوت خود را بیان کنند. برگزاری جلسه بصورت ساختار یافته میتواند به این امر کمک کند.
تحلیلهای مستقل هم در اصل نشان از آگاهی و شناخت افراد گروه از مسئله است بنابراین میتوانید از افراد درخواست کنید که قبل از جلسه آگاه خودشون رو از مسئله افزایش بدهند و نظرات و تحلیلهای خود را به صورت مستقل تهیه کنند. در آخر هم تعیین یک یا چند نفر به عنوان "نقش مخالف" که وظیفه دارند به چالش کشیدن ایدهها و نظرات گروه بپردازند. این کار میتواند به شفافسازی و بررسی دقیقتر مسائل کمک کند.