چطور "مارکت پلن" بنویسیم؟
٣ پاسخ
سلام! نوشتن یک مارکت پلن یا طرح بازاریابی کار ساده‌ای است. فقط کافیه چند تا گام ساده رو دنبال کنی:
۱. اول از همه، باید بدونی می‌خوای چه چیزی رو بفروشی. یه محصول یا خدمت که فکر می‌کنی مردم دوست دارن و نیاز دارن.
۲. بعد باید مشتری‌هات رو بشناسی. اونها کی هستن؟ چه سنی دارن؟ کجا زندگی می‌کنن؟ چه چیزهایی دوست دارن؟ این کمک می‌کنه بفهمی چطور باهاشون حرف بزنی.
۳. حالا باید رقبات رو بررسی کنی. ببین اونها چه محصولاتی میفروشن و چه کارهایی می‌کنن. سعی کن کارهایی انجام بدی که تو رو متفاوت و بهتر از اونها کنه.
۴. بعدش، باید قیمت محصولت رو تعیین کنی. نه خیلی گرون، نه خیلی ارزون. یه قیمت مناسب که مشتری‌ها راضی باشن و تو هم سود کنی.
۵. در آخر هم باید تبلیغ کنی تا مردم محصولت رو ببینن و بخرن. می‌تونی پوستر بزنی، تو شبکه‌های اجتماعی پست بذاری یا حتی به مردم تو خیابون در موردش بگی!
۶. حواست باشه همه این مراحل رو ساده و کوتاه بنویسی تا طرح بازاریابیت آماده بشه.
بذار با هم یه طرح بازاریابی ساده برای فروش لیموناد بنویسیم:
۱. محصول: لیموناد خوشمزه و خنک خونگی
۲. مشتریان هدف:
- بچه‌های محله که دنبال یه نوشیدنی خنک و شیرین می‌گردن
- پدر و مادرهایی که می‌خوان از بچه‌هاشون حمایت کنن
- رهگذرهای تشنه‌ای که می‌خوان یه نوشیدنی سالم بخورن
۳. رقبا:
- پسر همسایه که اون هم لیموناد می‌فروشه، ولی مال من تازه‌تر و خنک‌تره
- مغازه سر کوچه که نوشابه و آب میوه می‌فروشه، ولی لیموناد من ارزون‌تر و طبیعی‌تره
۴. قیمت:
- هر لیوان لیموناد فقط ۱۰۰۰ تومان
- تخفیف ویژه برای خرید بیشتر از ۳ تا لیوان
۵. بازاریابی و تبلیغات:
- نصب یک پوستر جذاب کنار دکه لیموناد فروشی
- پخش کردن تراکت‌های کوچک تو محله
- دادن یک لیوان لیموناد مجانی به دوستان تا در مورد مزه خوبش به بقیه بگن
اینم از طرح بازاریابی ما برای فروش پرسود لیموناد خونگی خودمون! دیدی چقدر ساده و سریع آماده شد؟ با همین روش می‌تونی برای هر محصول دیگه‌ای هم یه مارکت پلن عالی بنویسی. فقط یادت باشه خلاق باشی و با مشتری‌هات گرم و صمیمی برخورد کنی.
یک مثال دیگه . فرض کنید میخواهید یک اپلیکیشن جدید برای سفارش غذای سالم را به بازار عرضه کنید. طرح بازاریابی شما می‌تواند به این شکل باشد:
۱. محصول: اپلیکیشن موبایل "FitFood" برای سفارش آنلاین غذاهای سالم و مغذی با منوی متنوع و شخصی‌سازی شده بر اساس نیازهای غذایی هر فرد.
۲. بازار هدف:
- افراد ۲۵ تا ۴۵ ساله علاقمند به سلامتی و تغذیه درست
- ورزشکاران و افرادی که رژیم غذایی خاص دارند
- کارمندان پرمشغله‌ای که زمان کافی برای تهیه غذای سالم ندارند
۳. تحلیل رقبا:
- اپلیکیشن‌های سفارش غذای رایج مانند اسنپ فود و زودفود که عمدتاً غذاهای فست فود و ناسالم ارائه می‌دهند
- سرویس‌های تهیه غذای سالم که منوهای محدود و قیمت بالاتری دارند
۴. استراتژی قیمت‌گذاری:
- ارائه یک منوی متنوع با محدوده قیمت مناسب، کمی بالاتر از فست فودها اما پایین‌تر از رستوران‌های گران
- طرح‌های اشتراکی با تخفیف برای سفارش‌های دوره‌ای و بلندمدت
۵. استراتژی بازاریابی:
- تبلیغات هدفمند آنلاین در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های پربازدید در حوزه سلامت و تغذیه
- همکاری با اینفلوئنسرهای شناخته شده در زمینه ورزش و سبک زندگی سالم برای معرفی اپلیکیشن
- طراحی کمپین‌های خلاقانه مانند چالش‌های سلامتی در اینستاگرام و توییتر
- ارائه کد تخفیف و امتیازات ویژه برای کاربرانی که دوستان خود را به استفاده از اپلیکیشن دعوت می‌کنند
۶. مدل درآمدی:
- کسب درآمد از حق سفارش برای هر وعده غذایی
- فروش فضای تبلیغاتی به برندهای مرتبط در حوزه غذا، سلامتی و ورزش
- ارائه پلن‌های ویژه غذایی با قیمت بالاتر برای کاهش وزن یا رژیم‌های خاص
این یک نمونه ساده از یک طرح بازاریابی برای یک استارت‌آپ در حوزه فناوری و غذا بود. طبیعتاً در عمل، جزئیات بیشتر و تحلیل‌های عمیق‌تری نیاز است. اما چارچوب کلی یک مارکت پلن همین مواردی است که ذکر شد. نکته مهم این است که بر اساس شناخت بازار، نیاز مشتریان و مزیت‌های رقابتی محصول خودتان، استراتژی مشخصی برای بازاریابی و کسب درآمد تعیین کنید.
بذارید یک نمونه طرح بازاریابی کامل‌تر با جزئیات بیشتر برای شما تشریح کنم:
۱. خلاصه اجرایی:
- معرفی اپلیکیشن FitFood، یک پلتفرم سفارش آنلاین غذای سالم و مغذی
- هدف: تبدیل شدن به انتخاب اول افراد علاقمند به تغذیه سالم در شهرهای بزرگ ایران
- مخاطب هدف: جوانان و میانسالان پرمشغله با سطح درآمد متوسط به بالا
- مدل درآمدی: حق سفارش، تبلیغات و ارائه پلن‌های غذایی ویژه
۲. تحلیل بازار:
- روند رو به رشد تقاضا برای غذاهای سالم و رژیمی در ایران طی سال‌های اخیر
- افزایش آگاهی مردم نسبت به تأثیر تغذیه بر سلامتی و تناسب اندام
- سبک زندگی شلوغ و کمبود وقت برای تهیه غذای سالم در خانه
- سهم بالای جوانان از کاربران اینترنت و اپلیکیشن‌های موبایل در ایران
۳. تحلیل رقبا:
- رقبای مستقیم: سایر سرویس‌های سفارش آنلاین غذای سالم مانند Healthy Food و SalamMenu
- رقبای غیرمستقیم: رستوران‌ها و فست فودهای سنتی، غذاهای منجمد سوپرمارکتی
- مزیت رقابتی FitFood: منوی متنوع‌تر، قابلیت شخصی‌سازی، قیمت مناسب‌تر و تجربه کاربری بهتر
۴. استراتژی محصول:
- طراحی اپلیکیشن کاربرپسند و جذاب برای موبایل (اندروید و iOS) و وب
- شراکت با آشپزها و رستوران‌های معتبر برای تهیه غذاهای سالم و باکیفیت
- ارائه منوی هفتگی متنوع با دسته‌بندی‌های مختلف (رژیمی، گیاهی، پروتئینی و...)
- امکان انتخاب مواد اولیه و کالری وعده‌ها بر اساس نیاز هر فرد
- ارائه اطلاعات تغذیه‌ای کامل و شفاف برای هر غذا
۵. استراتژی قیمت‌گذاری:
- قیمت پایه هر وعده غذایی بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان (بسته به نوع غذا)
- حق سفارش ۱۰٪ برای هر تراکنش، با حداقل سفارش ۵۰ هزار تومان
- تخفیف ۱۵٪ برای پلن‌های اشتراک هفتگی و ۲۰٪ برای پلن‌های ماهانه
- هزینه ارسال رایگان برای سفارش‌های بالای ۱۵۰ هزار تومان
۶. استراتژی توزیع:
- شروع فعالیت از تهران و سپس گسترش به سایر شهرهای بزرگ در فاز دوم
- ارسال سفارش‌ها با پیک‌های موتوری آموزش دیده و مجهز به جعبه‌های حرارتی
- تحویل سفارش حداکثر یک ساعت پس از ثبت آن در اپلیکیشن
- پشتیبانی ۲۴ ساعته و امکان پیگیری آنلاین مراحل آماده‌سازی و ارسال سفارش
۷. استراتژی ترویج:
- راه‌اندازی کمپین‌های جذاب دیجیتال مارکتینگ با محتوای ویدیویی و تصویری
- تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی، موتورهای جستجو و اپلیکیشن‌های پرمخاطب
- کمپین پیش‌فروش با تخفیف ۳۰٪ برای ۱۰۰۰ کاربر اول
- برنامه ارجاع کاربر و دریافت کد تخفیف به ازای هر عضویت جدید
- برگزاری چالش‌ها و مسابقات اینستاگرامی هفتگی با جایزه غذای رایگان
- حمایت افراد مشهور و اینفلوئنسرهای حوزه سلامت از FitFood
۸. پیش‌بینی مالی:
- هزینه راه‌اندازی: ۲ میلیارد تومان (شامل توسعه اپلیکیشن، طراحی بسته‌بندی، تبلیغات اولیه)
- درآمد سال اول: ۱۰ میلیارد تومان از محل فروش غذا و حق سفارش
- درآمد سال دوم (پیش‌بینی): ۲۵ میلیارد تومان با احتساب رشد ۱۵۰٪
- سود خالص تا پایان سال دوم: ۸ میلیارد تومان (حاشیه سود ۳۰٪)
- نقطه سربه‌سر: ۱۸ ماه پس از شروع فعالیت
امیدوارم با این مثال، تصویر روشن‌تری از یک طرح بازاریابی جامع به دست آورده باشید. همان‌طور که می‌بینید، یک مارکت پلن حرفه‌ای شامل تحلیل عمیق بازار، رقبا، مشتریان و استراتژیهای مختلف برای هر یک از اجزای آمیخته بازاریابی (محصول، قیمت، توزیع و ترویج) است. همچنین پیش‌بینی‌های مالی و برنامه عملیاتی واقع‌بینانه از دیگر ارکان مهم یک طرح بازاریابی اصولی به شمار می‌رود.
نوشتن یک "مارکت پلن" (Market Plan) یا برنامه بازاریابی، شامل چندین مرحله و بخش است که به شما کمک میکند تا بازار هدف خود را بهتر بشناسید، استراتژیهای بازاریابی مناسب را انتخاب کنید و به اهداف کسب و کار خود دست یابید. در زیر به مراحل کلیدی و بخش‌های اصلی یک برنامه بازاریابی پرداخته شده است:
### 1. تحلیل وضعیت (Situation Analysis)
- تحلیل SWOT: شناسایی نقاط قوت (Strengths)، نقاط ضعف (Weaknesses)، فرصت‌ها (Opportunities) و تهدیدها (Threats) کسب و کار.
- تحلیل بازار: بررسی بازار هدف، اندازه بازار، روندهای بازار و رفتار مشتریان.
- تحلیل رقابتی: شناسایی رقبا، تحلیل نقاط قوت و ضعف آنها و بررسی موقعیت رقابتی شما.
### 2. اهداف بازاریابی (Marketing Objectives)
- تعریف اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت بازاریابی.
- تعیین شاخصهای کلیدی عملکرد (KPIs) برای اندازهگیری پیشرفت.
### 3. استراتژی بازاریابی (Marketing Strategy)
- تقسیم‌بندی بازار (Market Segmentation): شناسایی بخش‌های مختلف بازار و انتخاب بازار هدف.
- هدف‌گذاری بازار (Targeting): انتخاب بخش‌های مشخصی از بازار که قصد دارید روی آنها تمرکز کنید.
- موقعیت‌یابی (Positioning): تعیین نحوه ارائه محصول یا خدمات شما در بازار به گونه‌ای که در ذهن مشتریان متمایز شود.
### 4. آمیخته بازاریابی (Marketing Mix)
- محصول (Product): تعریف ویژگی‌ها، مزایا و نوآوری‌های محصول یا خدمات.
- قیمت‌گذاری (Pricing): استراتژیهای قیمت‌گذاری، تخفیف‌ها و پیشنهادهای ویژه.
- توزیع (Place): کانال‌های توزیع و نحوه دسترسی مشتریان به محصول.
- تبلیغات و ترویج (Promotion): استراتژیهای تبلیغاتی، کمپین‌های بازاریابی و روش‌های ترویج.
### 5. برنامه‌های عملیاتی (Action Plans)
- تعیین وظایف و مسئولیت‌ها.
- زمان‌بندی فعالیت‌ها و تعیین منابع لازم.
### 6. بودجهبندی (Budgeting)
- تعیین بودجه مورد نیاز برای هر بخش از برنامه بازاریابی.
- تخصیص منابع مالی به فعالیت‌های مختلف.
### 7. ارزیابی و کنترل (Evaluation and Control)
- تعیین روش‌های ارزیابی عملکرد.
- پیگیری و نظارت بر پیشرفت برنامه و انجام اصلاحات لازم.
### 8. پیوست‌ها (Appendices)
- ضمیمه کردن اطلاعات تکمیلی مانند تحقیقات بازار، داده‌های آماری و اسناد مرتبط.
1. مقدمه
2. تحلیل وضعیت
- تحلیل SWOT
- تحلیل بازار
- تحلیل رقابتی
3. اهداف بازاریابی
4. استراتژی بازاریابی
- تقسیم‌بندی بازار
- هدف‌گذاری بازار
- موقعیت‌یابی
5. آمیخته بازاریابی
- محصول
- قیمت‌گذاری
- توزیع
- تبلیغات و ترویج
6. برنامه‌های عملیاتی
7. بودجهبندی
8. ارزیابی و کنترل
9. پیوست‌ها
با دنبال کردن این مراحل و بخش‌ها، شما می‌توانید یک مارکت پلن جامع و کارآمد بنویسید که به شما در دستیابی به اهداف بازاریابی و رشد کسب و کارتان کمک میکند.
مارکت پلن یا برنامه بازاریابی، سندی است که استراتژیها و تاکتیکهای بازاریابی یک شرکت را برای دوره زمانی مشخصی تعریف میکند. این برنامه شامل اهداف بازاریابی، تحقیقات بازار، تجزیه و تحلیل رقبا، پیامهای تبلیغاتی، شاخصهای عملکرد، استراتژیهای بازاریابی و بودجهبندی است . اگر شما به دنبال نوشتن یک مارکت پلن هستید، مراحل زیر را پیشنهادمیکنم :
تعیین اهداف بازاریابی: اهدافی که میخواهید با استراتژیهای بازاریابی خود دنبالدنبال کنید
تحقیقات بازار : شناخت مخاطبان هدف و نیازهای آنها
تجزیه و تحلیل رقبا: بررسی استراتژیها و عملکرد رقبا
تعیین پیامهای تبلیغاتی: پیامهای کلیدی که میخواهید به مخاطبان برسانید.
تعیین شاخصهای عملکرد: معیارهایی برای اندازهگیری موفقیت استراتژیهای بازاریابی.
تدوین استراتژی های بازاریابی: روشهایی که برای رسیدن به اهداف بازاریابی استفاده میشود.
بودجه بندی: تعیین میزان هزینهای که برای هر استراتژی اختصاص میدهید.
پاسخ شما
