مفهوم "معرفت حسی" چیه ؟
١ پاسخ
بیشک بسیاری از معرفتهای ما با قوا و ابزارهای حسی صورت میگیرند. معرفت ما به دیدنیها، شنیدنیها، چشیدنیها، بوییدنیها و لمسکردنیها مرهون حواس پنجگانۀ ظاهریاند. انسان، با برخورداری از قوای خاصی که قوای حسی نامیده میشوند، و ابزارهای مادی خاصی که در بدنْ امکان این معرفتها را فراهم میکنند، میتواند آگاهیهای بسیاری در بارۀ جهان مادی پیرامون خود کسب کند. بیشک، بدون هر یک از این حواس، ما بخشی از معرفتهای خود را از دست میدادیم. در اینجا مقصود از حس، فرایندی است که طی آن، با استفاده از قوای حسی و ابزارهای مربوط، معرفت حسی حاصل میشود. بدین ترتیب، اموری مانند احساس درد، یا احساس امید، که گاه حس درونی نامیده میشوند و با علم حضوری و از راه شهود درک میشوند، از موضوع بحث فعلی خارجاند. اما همۀ تصورهای جزئی، که مستقیماً هنگام دیدن، شنیدن، چشیدن، بوییدن و لمس کردن اشیای مادی پیدا میکنیم، از راه حس حاصل میشوند. همچنین به کمک این راه، از بسیاری واقعیتهای محسوس جهان پیرامون خود، مانند اصل وجود محسوسات، و نیز شکل و اندازه و دیگر خصوصیات محسوس اشیا، آگاه میشویم. بدین ترتیب، حس یکی از راههای معرفت است که میتوان با آن معرفت به دست آورد؛ معرفتی که شامل تصورات و تصدیقات جزئی محسوس میشود.
سازکار تولید معرفت حسی در هر یک از انواع حواس مزبور که با استفاده از تحقیقات گوناگون در فیزیولوژی اعصاب و روانشناسی ادراک صورت میگیرد، مستقیماً به مباحث معرفتشناسی مربوط نمیشود. آنچه برای معرفتشناسان مهم است، ارزش و اعتبار معرفتهایی است که از این راه به دست میآیند.
* باز نشر از سایت: 👇