آیا زبان عرفان؛ زبان هست؟

  زبان را یک سیستم ارتباطی می‌دانند که انسان را قادر می‌سازد تا گفتارهای کلامی یا نمادین را مبادله کند.در رویکرد سنتی زبان را «ابزاری» برای «ارتباط» میان انسان ها می‌شناسند و در بهترین حالت آن را ابزاری برای تفاهم می‌دانند.حتی غالباً در میان اهل علم هم زبان را به معنی ابزار ارتباط، تکلّم، مفاهمه و به مثابه یک رسانه میان فردی می‌فهمند و آن را به عنوان وسیله تبادل افکار، احساسات و واسطه تفهیم و تفهّم میان چند نفر می‌شناسند.

در حالیکه ارتباط، حداکثر نقش ثانوي زبان است.حال اگر بصورت جامع نگرتر به قضیه نگاه کنیم بله  زبان نماینده یک «نظم جمعی» و به ویژه یک «نظم معنایی» است و یک جهان بین‌الاذهانی و تاریخی است، و دنیایی از آگاهی، شناخت، فرهنگ، تعلقات، عواطف، کنش، تجربه، برساخت، ساختار و قدرت را نمایندگی می‌کند. با این دید زبان عرفان نیز چیزیست که با کمک آن می اوان حقایق را تعریف کرد و زبان عرفانی شامل زبان عبارت و زبان اشارت می شود:زبان عبارت, زبانی است که می کوشد اندیشه های درونی را به بیرون منتقل کند. این زبان برای تعلیم و تفهیم مفاهیم صوفیانه و برخی از تجارب و دریافتهای عرفانی به کار می رود. در مثنویهای عارفانه بیشتراز زبان عبارت استفاده می شود.در واقع محملی است برای حمل آنچه که نیست و در واقع هست، بسته به دید ما و منظر ما.زبان هم انباشت‌گاه آگاهی و ارزش های یگ گروه یا یک ملت است، هم روش موجه‌سازی و شیوه استدلال‌آوری آنها است.

گروه های انسانی در زبان و با زبان، حقیقت و «رژیم‌های حقیقت» را تعریف و تعیین می‌کنند و به جهان، زندگی و روابط خود معنا می‌بخشند، یا برعکس جهان و زندگی و حقیقت‌ها را دگرگون و وازسازی می‌کنند و جهان خود را با گسست و پیوست هایی تداوم می‌بخشند.

از اینرو، زبان «ذخیره گاه ساختارمندی» است که آگاهی، فکر، احساسات، عمل جمعی، تجارب و اتفاقات یک گروه یا یک ملت در آن انباشته شده است.