قرآن کریم ترجمه و تفسیر
١ پاسخ
مفاهیم پایه:
حادث: چیزی که مخلوق، پدیدآمده و دارای آغاز در زمان است.
قدیم: چیزی که ازلی، بیآغاز و همیشگی است.
---
دیدگاهها در این باره:
1. دیدگاه متکلمان اهل سنت (اشاعره):
کلام الله قدیم است.
آنها میگویند که کلام نفسیِ خدا (یعنی صفت تکلم الهی) قدیم و ازلی است، اما الفاظ قرآن که ما میخوانیم حادثاند (چون در زمان صادر شدهاند).
نتیجه: لفظ حادث است، معنا قدیم.
2. معتزله:
مخالف دیدگاه اشاعره.
میگفتند: قرآن مخلوق و حادث است، چون نمیشود چیزی غیر از ذات خدا قدیم باشد.
برای دفاع از توحید، هر چیزی جز ذات الهی را حادث میدانند، حتی کلام خدا را.
3. فلاسفه مسلمان (مانند ابنسینا، ملاصدرا):
بیان فلسفیتری دارند:
ذات خدا و صفات ذاتیاش قدیماند.
کلام الهی به عنوان تجلی علم خداوند به نظام هستی، ازلی است.
اما ظهور تدریجی قرآن در قالب الفاظ عربی، در زمان حادث شده است.
در نگاه ملاصدرا:
قرآن در لوح محفوظ (وجه عقلی) قدیم است.
قرآن نازلشده به صورت الفاظ در زمان، حادث است.
4. علامه طباطبایی (در تفسیر المیزان):
نگاه ترکیبی دارد.
میفرماید که قرآن دارای مراتبی است:
1. مرتبه عنداللهی: قدیم و غیرزمانی است (همان "کتاب مکنون").
2. مرتبه تنزیل: حادث و تدریجی، برای بشر در قالب لفظ و زبان.
---
جمعبندی فلسفی:
بر پایه فلسفه اسلامی، میتوان گفت:
> قرآن در مرتبه علم الهی قدیم است، اما در مرتبه الفاظ، حادث است.
همانگونه که کل عالم، تجلی علم خداست ولی در ساحت ماده، حادث است.