زیبایی و مفهوم آن در بین مردم

فقط زیبا میتواند زیبا خلق کند ، حقیقت زیبایی ست و زیبایی حقیقت ، 

الله جمیل و یحب الجمال 

سلام. چند تا موضوع اینجا وجود داره: زیبایی و تعریفش؛ ملاک و عامل زیبای؛ داوری. اولی، مسئله منطقی هستش مربوط به تعریف.  به نظر میرسه خود زیبایی «دریافت ملائم با طبع هر کسی از یک چیزه.»  حالا سئول اینجاست که آیا اون دریافت، «شناختی و ادراکیه» یا «احساسی» هستش، یا مخلوطی از اونا. مسئله دوم، عامل زیبایی هستش. دریافت زیبایی ما از چیزی (چه شناختی باشه یا احساسی یا مخلوط از هر دو) باید مابه ازا داشته باشه؛ یعنی یه چیزی باید باشه که ما دریافتی (آنچنینی، یعنی زیباشناختی) از آن چیز داریم. مسلما دریافت ما از خود شی با دریافت ما از «زیبایی» آن شی  متفاوت خواهد بود. یعنی ما یک درک شناختی داریم از خود شی، مثلا از یک گل یا تابلو [که میشه همون تعریف منطقی از  آن شی]، و یک دریافت (شناختی، احساسی یا مخلوطی از ایندو) داریم از  همون شی.  این دریافت (زیبایی شناختی) مسلما شناختی نیست؛ و الّا، میشه همون درک شناختی ما از شی که در تعریف منطقی ما از شی میاد؛ د رحالی که ما وقتی شی ای رو تعریف میکنیم، زیبایی رو درش لحاظ نمیکنیم.  پس میمونه این که دریافت زیبایی شناختی ما از شی، آیا صرفا احساسیه یا مخلوطی از درک شناختی و دریافت احساسی؟ اینجا بحث عامل اون دریافت پیش میآد. سئوال اینه اصلا چرا ما به قضاوت زیبایی شناختی درباره یک شی میپردازیم؟ و سئوال دوم آیا قضاوت مشترک بین دو نفر امکان پذیره یا  نه. جواب سئوالها به نظر حقیر اینه که انسان گاهی به درک به وسیله قوه عاقله و درّاکه دست میزنه که همون آگاهی های و شناختهای ما از یک شی  رو شکل میدن؛ گاهی هم به «واکنش احساسی» نسبت به شی دست میزنه که همون احساسات ما رو نسبت به اون شی شکل میدن. اینها دوتا عاملند و دوتا محصول دارند.  در یک بخش، اگر فقط عامل احساس کار کنه، این یعنی این که مسلما منشأ دریافت زیبایی در ما یک احساس شخصی هستش. در چنین صورتی چون عامل دریافت زیبایی یک حس شخصی هستش، پس قضاوتهای ما هم شخصی میشه که هرکسی قضاوت خودش رو ممکنه داشته باشه، به طوری که چیزی که برای یکی زیبا هستش ممکنه برای دیگری اصلا زیبا نباشه بلکه زشت هم باشه! اما ایا فقط همینه؟   موضوع اینه  که گاهی درک ما از کمال، نظم و هارمونی، کارکردها و ...،   به جز اینکه یک شناختی از اون شی رو به ما میده، بلکه ملاکهای زیبایی رو هم در ما شکل میده؛ چون ما همون زمان که عاقلیم، احساس هم داریم و همون زمان که قوه درک ما داره کار شناختی میکنه، قوه احساس ما هم داره کار میکنه. لذا، چون اینها بر هم تأثیر دارند. در نتیجه، اگه دو نفر از ما شناخت مشترک از یک کمال، هارمونی، و ...  داشته باشیم و همزمان احساس مشترکی نسبت به اون داشته باشیم، میتونیم دریافت زیبایی شناختی مشترک از یک چیز داشته باشیم؛ گرچه خود اون دریافت زیبایی شناختی ممکنه در ما متفاوت باشه، یعنی من زیبا ببینم ولی او خیلی زیبا، اما دریافت ما مشترکه چون عامل و ملاک این دریافت در ما مشترکه.  پس دریافت و کیفیت زیبایی چیزی در کسی، امر شخصیه  و به همین خاطر، زیبایی و احساس به فراتر از منطق میره. اما عامل و ملاک زیبایی، ممکنه در دو شخص یا بیشتر، مشترک باشه و حس زیبایی مشترک در همه به وجود بیاره اما با حدّت و شدّت متفاوت به طوری که همه قائل به زیبایی آن شی هستند اما ممکنه شدت زیبایی دریافت شده توسط یکی با دیگر متفاوت باشه. 

زیبایی مفهومی نسبیه از نظر من و معیار و مقیاس مشخصی نداره. به مواردی مثل باورهای اجتماعی و رسانه خیلی وابسته است و در طول زمان همونطور که اطلاع دارین تغییر میکنه. البته مواردی مثل نسبت طلایی و اشکال هندسی منظم میتونه معیارهایی تقریبی برای زیبایی تعیین کنه ولی ذهن هرکس یجور کار میکنه

((زیبایی)) از شناسه نا خودآگاه سرچشمه میگیرد.

چیزهایی که در پیرامون ما هستنددر نخستین وهله با ناخودآگاه وغریزه، شناسایی میشوند.

این دریافت اطلاعات یک پیشینه چند میلیون ساله است و برمیگردد به زمانی که هنوز ما به عنوان انسان شکل نگرفته بودیم. ژن ضبط آگاهی میکند . 

زیبایی به گردایه ای از دانستی های ما گفته میشود که ما نا خودآگاه میدانیم که دوستی، آرامش  ،آشت، لذت برای ما آورد.