چطوری میشه "رییس مجلس " کاندید رییس جمهوری میشه ؟

در مورد سوال شما در خصوص اینکه اگر رئیس مجلس در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود و رئیس جمهور شود، تکلیف ریاست مجلس چه خواهد بود، قوانین و مقررات مختلفی وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. در ایران، این مسائل به طور کلی توسط آیین‌نامه‌های داخلی مجلس شورای اسلامی و قوانین مربوط به انتخابات ریاست جمهوری و مجلس تعیین می‌شوند. در ادامه به توضیحات کلی در این باره می‌پردازیم:

ایران

اگر رئیس مجلس شورای اسلامی در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود و به عنوان رئیس جمهور منتخب اعلام شود، برخی مراحل و قوانین اجرایی می‌شوند:

1. استعفا از سمت ریاست مجلس:
2. رئیس مجلس باید از سمت خود به عنوان رئیس مجلس استعفا دهد، زیرا قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به طور همزمان داشتن دو سمت اجرایی مهم را ممنوع می‌کند.
3. انتخاب رئیس جدید مجلس:
4. پس از استعفای رئیس مجلس، نمایندگان مجلس شورای اسلامی باید در یک جلسه رسمی اقدام به انتخاب رئیس جدید مجلس کنند. این فرآیند شامل نامزد شدن چند نماینده و رأی‌گیری برای انتخاب رئیس جدید است.
5. مدیریت موقت مجلس:
6. در فاصله زمانی بین استعفای رئیس مجلس و انتخاب رئیس جدید، نائب رئیس اول مجلس می‌تواند به طور موقت وظایف رئیس مجلس را انجام دهد.

این فرآیندها تضمین می‌کنند که مجلس شورای اسلامی بدون خلاء مدیریتی به کار خود ادامه دهد و همزمان رئیس منتخب مجلس بتواند به سمت جدید خود به عنوان رئیس جمهور مشغول شود.

کشورهای دیگر

در کشورهای دیگر نیز قوانین مشابهی وجود دارد. به عنوان مثال، در ایالات متحده آمریکا، اگر رئیس مجلس نمایندگان (Speaker of the House) در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود، باید از سمت خود به عنوان رئیس مجلس استعفا دهد و نمایندگان مجلس به انتخاب رئیس جدید می‌پردازند.

در هر کشوری، جزئیات قوانین ممکن است متفاوت باشد، اما اصول کلی معمولا شامل استعفا از سمت قبلی و انتخاب فرد جدید برای آن سمت هستند تا از تداخل وظایف و مسئولیت‌ها جلوگیری شود.

برای اینکه رئیس مجلس یک کشور بتواند کاندیدای ریاست جمهوری شود، باید مراحلی قانونی و سیاسی خاصی را طی کند. این روند بسته به قوانین و ساختارهای سیاسی هر کشور ممکن است متفاوت باشد. در اینجا فرآیند عمومی کاندیدا شدن رئیس مجلس برای ریاست جمهوری، به‌ویژه با توجه به ساختار سیاسی ایران، توضیح داده شده است:

1. بررسی شرایط و صلاحیت‌های قانونی

• مطابقت با قوانین اساسی: اولین مرحله، اطمینان از مطابقت شرایط رئیس مجلس با معیارهای قانونی است. در ایران، این شرایط در اصل ۱۱۵ قانون اساسی تعیین شده‌اند، که شامل مسلمان و ایرانی‌الاصل بودن، داشتن توانمندی‌ها و شایستگی‌های مدیریتی، و دارا بودن سابقه خوب است.
• محدودیت‌ها و منع‌ها: برخی قوانین ممکن است برای مقامات خاص، محدودیت‌هایی برای کاندیدا شدن در انتخابات ریاست جمهوری تعیین کنند. بررسی این قوانین ضروری است.

2. استعفا از مقام کنونی (در صورت نیاز)

3. اعلام آمادگی برای کاندیداتوری

• بیانیه رسمی: رئیس مجلس باید به صورت رسمی قصد خود را برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری اعلام کند. این بیانیه می‌تواند شامل اهداف، برنامه‌ها و دلایل شرکت در انتخابات باشد.
• کسب حمایت سیاسی: رئیس مجلس باید از حمایت احزاب، گروه‌های سیاسی و حامیان خود برای ورود به انتخابات برخوردار شود.

4. ثبت‌نام در انتخابات

• پرکردن فرم‌های رسمی: در ایران، کاندیداهای ریاست جمهوری باید فرم‌های مربوطه را تکمیل کرده و به وزارت کشور ارائه دهند. این مرحله شامل ارائه اطلاعات شخصی، سابقه کار و برنامه‌های انتخاباتی است.
• پرداخت هزینه‌های ثبت‌نام: معمولاً باید هزینه‌های ثبت‌نام پرداخت شود که ممکن است بسته به قوانین انتخاباتی متفاوت باشد.

5. احراز صلاحیت توسط شورای نگهبان

• بررسی توسط شورای نگهبان: در ایران، شورای نگهبان وظیفه بررسی صلاحیت کاندیداها را دارد. این شورا صلاحیت‌های قانونی، سیاسی و اخلاقی کاندیداها را بررسی می‌کند.
• تصویب نهایی صلاحیت: در صورت تأیید صلاحیت، کاندیدا می‌تواند به عنوان نامزد رسمی در انتخابات شرکت کند.

6. آغاز کمپین انتخاباتی

• برنامه‌ریزی کمپین: رئیس مجلس باید یک تیم انتخاباتی قوی تشکیل دهد که شامل مدیران کمپین، استراتژیست‌ها و مشاوران رسانه‌ای باشد.
• تبلیغات و ارتباط با رای‌دهندگان: این شامل سخنرانی‌ها، دیدارها، تبلیغات در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی و شرکت در مناظره‌ها می‌شود.

7. شرکت در انتخابات

• مشارکت در انتخابات: در روز انتخابات، رئیس مجلس به عنوان یکی از کاندیداها در مقابل رأی‌دهندگان قرار می‌گیرد.
• محاسبه آراء و اعلام نتایج: پس از شمارش آراء، نتایج اعلام می‌شود و در صورت کسب اکثریت آراء، رئیس مجلس به عنوان رئیس‌جمهور منتخب اعلام می‌شود.

نمونه‌هایی از کشورها

برای روشن شدن روند کاندیدا شدن رئیس مجلس به ریاست جمهوری، می‌توانیم به چند نمونه تاریخی و معاصر از کشورهای مختلف اشاره کنیم:

• ایالات متحده آمریکا: در تاریخ آمریکا، رؤسای مجلس نمایندگان کمتر به ریاست جمهوری رسیده‌اند، اما مواردی از تلاش‌های آن‌ها برای کاندیدا شدن وجود دارد.
• ایران: رئیس پیشین مجلس ایران، علی اکبر ناطق نوری، در انتخابات ریاست جمهوری ۱۹۹۷ شرکت کرد، اما در مقابل سید محمد خاتمی شکست خورد.
• ترکیه: در ترکیه، رؤسای مجلس نیز می‌توانند برای ریاست جمهوری کاندیدا شوند. مثال بارز آن عبدالله گل بود که بعد از خدمت به عنوان رئیس مجلس، رئیس‌جمهور شد.

توجه به تفاوت‌های ساختاری

ساختارهای سیاسی و انتخاباتی هر کشور می‌تواند تفاوت‌های زیادی داشته باشد، بنابراین بررسی قوانین محلی و مقامات ذیربط در هر مورد خاص ضروری است.

نتیجه‌گیری

کاندیدا شدن رئیس مجلس برای ریاست جمهوری یک فرآیند پیچیده است که نیازمند تطابق با قوانین، کسب حمایت سیاسی، و برنامه‌ریزی دقیق کمپین انتخاباتی است. این مسیر نیاز به شناخت دقیق از شرایط و قواعد خاص کشور دارد و می‌تواند با چالش‌های مختلفی مواجه شود.

وقتی رئیس مجلس یک کشور در انتخابات ریاست جمهوری پیروز می‌شود، تغییراتی در رهبری مجلس لازم است تا جایگاه رئیس مجلس خالی مانده را پر کند. این فرآیند در کشورهای مختلف متفاوت است و بستگی به قوانین و مقررات هر کشور دارد. در ادامه، به نحوه مدیریت این تغییر در ساختار سیاسی ایران و چند نمونه بین‌المللی اشاره می‌شود.

وضعیت در ایران

در جمهوری اسلامی ایران، هنگامی که رئیس مجلس شورای اسلامی در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود، روند خاصی برای تعیین جانشین او در مجلس وجود دارد:

1. پذیرش استعفا یا انصراف از ریاست مجلس:
2. وقتی رئیس مجلس به عنوان رئیس‌جمهور منتخب اعلام می‌شود، باید از سمت ریاست مجلس استعفا دهد یا از این سمت کناره‌گیری کند. این اقدام باید به صورت رسمی و بر اساس مقررات داخلی مجلس صورت گیرد.
3. برگزاری انتخابات داخلی مجلس برای انتخاب رئیس جدید:
   • طبق آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی ایران، پس از کناره‌گیری رئیس مجلس، انتخابات داخلی برای انتخاب رئیس جدید برگزار می‌شود.
   • این انتخابات در مجلس توسط نمایندگان برگزار می‌شود و شامل نامزدهای داخلی از بین خود نمایندگان مجلس است.
   • فرآیند انتخاب رئیس جدید به سرعت پس از استعفای رئیس قبلی آغاز می‌شود تا از ایجاد خلاء در رهبری مجلس جلوگیری شود.
4. اداره موقت مجلس توسط نایب رئیس اول:
5. تا زمان انتخاب رئیس جدید، وظایف ریاست مجلس به صورت موقت به نایب رئیس اول مجلس سپرده می‌شود. نایب رئیس اول مسئولیت هدایت جلسات و انجام وظایف روزمره رئیس مجلس را بر عهده دارد.
6. تغییرات در کمیسیون‌ها و پست‌های مدیریتی:
7. انتخاب رئیس جدید ممکن است منجر به تغییرات دیگری در ساختارهای داخلی مجلس شود، مانند تغییر رئیس کمیسیون‌ها یا مسئولیت‌های مدیریتی درون مجلس.

نمونه‌های بین‌المللی

در دیگر کشورها نیز روند مشابهی برای مدیریت این وضعیت وجود دارد:

1. ایالات متحده آمریکا:
2. در ایالات متحده، اگر رئیس مجلس نمایندگان به سمت دیگری (مثلاً ریاست جمهوری) انتخاب شود، مجلس نمایندگان فوراً انتخابات جدیدی برای انتخاب رئیس جدید برگزار می‌کند. تا زمان انتخاب رئیس جدید، مقام معاون رئیس مجلس وظایف رئیس را به صورت موقت انجام می‌دهد.
3. انگلستان:
4. در مجلس عوام بریتانیا، اگر رئیس مجلس (Speaker) به سمت دیگری منتقل شود، یک روند داخلی برای انتخاب رئیس جدید برگزار می‌شود. در این فرآیند، نمایندگان مجلس عوام نامزدها را پیشنهاد و سپس رای‌گیری می‌کنند.
5. ترکیه:
6. در ترکیه، اگر رئیس مجلس به سمت ریاست جمهوری انتخاب شود، پارلمان ترکیه فوراً یک جلسه برای انتخاب رئیس جدید مجلس برگزار می‌کند. تا زمان انتخاب رئیس جدید، معاونان رئیس مجلس مسئولیت اداره جلسات را بر عهده دارند.

نتیجه‌گیری

در هر کشوری، هنگامی که رئیس مجلس به سمت ریاست جمهوری انتخاب می‌شود، فرآیندهای خاصی برای جایگزینی رئیس مجلس وجود دارد تا از خلاء رهبری در مجلس جلوگیری شود. این فرآیندها معمولاً شامل استعفا از سمت ریاست مجلس و برگزاری انتخابات داخلی برای انتخاب رئیس جدید است. این تغییرات برای حفظ کارآمدی و پایداری در نهادهای قانون‌گذاری حیاتی هستند.

رئیس مجلس جدیدی انتخاب میشه

شرایط کاندیدای ریاست‌جمهوری

ازآنجاکه رئیس‌جمهور وظایف سنگینی را عهده‌دار است، قانون‌اساسی برای کاندیداها شرایطی را در نظر گرفته و مرجع تشخیص واجدشرایط ‌بودن یا نبودن آنها شورای نگهبان است.

دکتر سید جلال الدین مدنی

اشاره: دکتر سیدجلال الدین مدنی کرمانی، عضو اسبق حقوقدان شورای نگهبان، طی مقاله‌ای که با عنوان «سرگذشت رئیس جمهور» در شماره 33 نشریه زمانه (سال چهارم، خرداد 1384) نوشته است، به مباحث مختلفی درباره مقام ریاست جمهوری، پرداخته است. بخشی از این مقاله که به شرایط ریاست جمهوری می پردازد در ادامه می آید.

ازآنجاکه رئیس‌جمهور وظایف سنگینی را عهده‌دار است، قانون‌اساسی برای کاندیداها شرایطی را در نظر گرفته و مرجع تشخیص واجدشرایط‌بودن یا نبودن آنها شورای نگهبان است. رسیدگی به صلاحیت کاندیدا، یعنی «احراز برخورداری» وی از «شرایط پیش‌بینی‌شده در اصل صد وپانزده» می‌باشد که عبارتند از:

الف‌‌ــ از جمله رجال مذهبی و سیاسی کشور باشد: همین عبارت قابل تجزیه به چندین شرط است؛ چه، اولا باید از رجال باشد؛ بنابراین مردبودن اولین شرط کاندیدا است (گرچه کلمه رجال مذهبی و سیاسی می‌تواند زنان نامدار و مشهور از حیث سیاست و مذهب را نیز در بر بگیرد، اما هنوز از طرف شورای نگهبان تفسیری روشن و قاطع در این خصوص ارائه نشده است)؛ ثانیا کاندیدا باید از مردان سیاسی باشد، یعنی گرچه همه افراد در زندگی سیاسی سهیم‌اند، اما چنین فردی باید شخصیتی برجسته و صاحب‌عنوان از لحاظ سیاسی باشد؛ به‌عبارتی، سوابق کار و خدمات و مشاغلی که فرد مذکور در تصدی امور داشته و یا نظریاتی که در مسائل سیاسی ابراز نموده و نیز شناختی که مردم از افکار، عقاید، درجات علمی، تحقیقات، مطالعات و سخنرانیها یا مقالات او دارند، می‌تواند معرف سیاسی‌بودن او باشد؛ ثالثا فرد کاندید باید از حیث مذهب نیز شناخته‌شده و دارای احترام و اعتبار باشد؛ یعنی شخصیتی صاحب‌تشخیص و اراده در زمینه اصول اعتقادی باشد. رجل مذهبی‌بودن به این معنا نیست که نامزد ریاست‌جمهوری لزوما باید از فقها و مجتهدان بوده و از سوابق تحصیل علوم اسلامی در حوزه‌های علمیه برخوردار باشد، بلکه کافی است وی شخصیتی استوار و محکم در اصول اعتقادی اسلامی بوده و از لحاظ فرایض و محرمات، متعبد و فاقد نقطه‌ضعف انحرافی باشد.

ب‌ــ ایرانی‌الاصل باشد: باتوجه‌به‌این‌که کلمه «اصل» معانی پدر، نژاد و خاندان را نیز در بر دارد، می‌توان گفت داوطلب ریاست‌جمهوری باید از حیث نژاد، ریشه و اعقاب ایرانی باشد؛ به‌عبارتی، کسی‌که جد او از سرزمین دیگری به ایران آمده و در ایران متوطن شده است، نمی‌تواند کاندید گردد. اما با درنظرگرفتن این‌که قانون‌اساسی بر مدار موازین اسلامی تدوین گردیده است، به‌نظر نمی‌رسد شرط مذکور دقیقا چنین اهمیت و اولویتی را برای نژاد قائل شده باشد، بلکه منظور باید به‌این‌صورت لحاظ گردد که کاندیدا تابعیت اصلی ایرانی ــ و نه تابعیت اکتسابی ــ داشته باشد؛ یعنی به هنگام تولد برابر قوانین ایران صفت ایرانی را داشته و تابعیت ایران را از زمان تولد احراز کرده باشد؛ ضمن‌آنکه به چنین شخصی عرفاً و نیز از حیث حقوق بین‌الملل خصوصی ایرانی‌الاصل اطلاق می‌شود.

ج‌ــ تابع ایران باشد: این شرط ناظر به وضع فعلی کاندیدا است که باید رابطه تابعیت را با ایران حفظ کرده باشد؛ زیرا ممکن است افرادی ایرانی‌الاصل باشند اما تابعیت فعلی ایران را نداشته باشند. چنین افرادی قطعا نمی‌توانند کاندیدا شوند.

دــ شرط مدیریت: کسی که داوطلب اداره کشور است، باید در این امر توانا باشد و برای تحقق این شرط لازم نیست کاندیدا مورد امتحان قرار گیرد یا لزوما مدرکی دال بر سوابق تحصیلی و یا مشاغل مدیریتی در سطوح عالی کشور ارائه نماید.

هـ‌ ــ مدبر بودن: کاندیدای ریاست‌جمهوری باید آینده‌نگر باشد؛ همچنین باید بتواند اوضاع و احوال آینده را در تصمیمات منظور دارد و به‌ویژه در روابط خارجی که پیوسته در حال تحول است و مواضع کشورها همواره فرازونشیب دارد، بینش و شناخت واقعی داشته باشد.

وــ حسن سابقه و امانت: ریاست‌جمهوری، امانتی است که به یک رئیس‌جمهور سپرده می‌شود و لذا چنین شخصی به لحاظ سوابق نباید تیرگی و تاریکی داشته باشد؛ تا امید آن برود که به‌خوبی این امانت را نگهبانی خواهد کرد.

ز‌ــ مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور: وقتی کسی از رجال مذهبی شناخته شد، طبعا این شرط را واجد است و نمی‌تواند از آن دور باشد.

ح‌ــ تقوا: کاندیدا باید به‌‌واقع خداترس بوده و تقوا را با تمام ابعاد آن دارا باشد. درواقع همین یک شرط اگر در شخصی احراز شود، رسیدگی به دیگر شرایط جنبه فرعی خواهد داشت؛ زیرا شخص باتقوا هنگامی در این وادی قدم می‌گذارد که همه شرایط را بسنجد و اعلام آمادگی نماید. درواقع اعلام آمادگی شخص باتقوا متکی به ارزیابی تواناییها و استعدادهای لازم برای تصدی چنین مقامی است و او با این سنجش و اطمینان داوطلب می‌گردد.

قابل بررسی است، موقعیت رئیس فعلی مجلس یازدهم در این شورا با توجه به پایان دوره چهارساله‌ی مجلس یازدهم است. اصل شصت‌وپنجم قانون اساسی مقرر می‌کند: پس از برگزاری انتخابات جلسات مجلس با حضور دوسوم مجموع نمایندگان رسمیت می‌یابد... لذا بنا بر ماده۹۹ قانون انتخابات مجلس پس از صدور اعتبارنامه دوسوم مجموع نمایندگان، معاونت قوانین مجلس مراتب را به منظور فراهم نمودن مقدمات افتتاح مجلس به اطلاع وزیر کشور می‌رساند، سپس وزیر کشور بنا بر ماده۱۰۰این قانون از منتخبین دعوت می‌کند تا ظرف ۵روز در مجلس حاضر شوند و سپس مستند به ماده۱۰۱با نطق وزیر کشور راجع به گزارش انتخابات مجلس رسمیت می‌یابد.

لذا تا زمانی که این تشریفات طی نشده، مجلس جدید شکل نگرفته است و هیئت‌رئیسه‌ی مجلس پیشین کمافی‌السابق دارای صلاحیت هستند. بنا بر آیین‌نامه داخلی مجلس، پس از تصویب اعتبارنامه حداقل دوسوم مجموع نمایندگان، هیئت‌رئیسه موقت اقدام به انتخاب هیئت‌رئیسه دائم می‌کند که مستند به آئین‌نامه داخلی، یکی از وظایف هیئت‌رئیسه سنی مجلس اجرای انتخابات هیئت رئیسه موقت است.

لذا با توجه به مقررات یادشده و نظر به اینکه در زمان تشکیل شورای مورد اشاره در اصل۱۳۱رئیس قوه مقننه دارای مسئولیت در این رکن از ارکان حاکمیت است، عضویت وی در این شورا منطبق بر قانون بوده و هیچ خللی بر آن وارد نیست.

فارغ از این استدلال که تا رسمیت یافتن مجلس دوازدهم هیئت رئیسه فعلی مجلس دارای صلاحیت شناخته می‌شوند، این نکته قابل توجه است که عطف به عبارت مندرج در اصل۱۳۱شورای مورد اشاره می‌بایست ترتیب انتخاب رئیس‌جمهور جدید را بدهد؛ لذا بنا به همان بحث کفالت نهاد ریاست‌جمهوری و آنچه از مفهوم و منطوق این عبارتِ (ترتیبی دهد که حداکثر ظرف ۵۰روز رئیس‌جمهور جدید انتخاب شود) استتناج می‌شود، آن است که تنها تکلیف و صلاحیت تعریف‌شده برای این شورا اتخاذ تصمیم برای برگزاری انتخابات است و ادامه‌ی تشریفات برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری به سیاق شرایط عادی و بنابر قانون حاکم بر انتخابات ریاست‌جمهوری در حدود وظایف و اختیارات تعریف شده برای وزارت کشور و با نظارت شورای نگهبان بوده، این شورا در این مرحله فارغ از صلاحیت و مسئولیت تلقی می‌شود

بعد از اینکه رئیس مجلس استعفا بده حالا ب دلیل رای آوردن برای ریاست ج ..حالا ی عده کاندید ریاست مجلس می شن و نمایندگان مجلس ب کاندیدا ها رای می دن و انتخاب می شه

قانون رو نمی دونم ولی قالیبا ف گفته ی مدت برای تبلیغات ریاست جمهوری مرخصی از مجلس می گیره و در صورت رای آوردن استعفا می ده و در صورت رای نیاوردن بر می گرده پست خودش