ریشه ی کلمه ی خدا

"خدا"  به معنی [ارباب، مالک، سرور] است، مانند  خداونگار جهان  یعنی مالک جهان و ...

هوش مصنوعی گوگل همراه با ذکر منابع:

واژهٔ «خدا» از فارسی میانهٔ «xwadāy» به معنای «ارباب» و «پروردگار» ریشه گرفته است که خود با واژهٔ اوستایی «xᵛaδāta-» به معنای «قائم‌به‌خود» یا «آفریدهٔ خود» مرتبط است. این واژه ترکیبی از دو بخش «xwa-» به معنای «خود» و «taw-» به معنای «توانا بودن» است. در فارسی نو، این مفهوم در واژه‌هایی مانند «کدخدا» و «ناخدا» باقی مانده است. 

• فارسی میانه: واژهٔ خدا از «xwadāy» در فارسی میانه گرفته شده است که به معنای «ارباب» یا «پروردگار» است.
• اوستایی: این واژه از «xᵛaδāta-» در اوستایی مشتق شده و به معنای «قائم‌به‌خود» یا «خودآفریده» است.
• ترکیب واژه‌ای: ریشهٔ آن از دو بخش «xwa-» (خود) و «taw-» (توانا) تشکیل شده است.
• معنی و کاربرد: این واژه در فارسی نو به معنی «سرور» و «مالک» به کار رفته و در ترکیباتی مانند «کدخدا» (به معنی کدخدای ده)، «دهخدا» و «ناخدا» (ناوشدا) حفظ شده است.
• معادل‌ها: واژه‌های مرتبط مانند «خدیو» (به معنی ارباب) نیز از همین ریشهٔ بلخی «xoadēo» است.
• استفاده در ادیان: در قرن‌های سوم و چهارم هجری، ایرانیان مسلمان واژهٔ «خدا» را به جای «الله» به کار بردند. در شاهنامهٔ فردوسی نیز «خدا» به معنی «شاه» و «سرور» به فراوانی آمده است.

* منابع:

سایت اول 👇

سایت دوم 👇