امام رضا ع و جواب به سوالات
مأمون همه دانشمندان و علمای مذاهب مختلف را برای بحث و گفتگو و پرسش و پاسخ ا ز امام رضا ر ا جمع کرد . که همه این موضوع را شنیده اید ، یکی از سوال هابی که از ایشان پرسیده شد این بود که در سوره یس خداوند میفرماید ولا اللیل سابقٌ النهار ، وقتی آفرینش زمین تمام شد شب بود یا روز ؟ امام رضا علیه السلام با فراستی باور نکردنی به این سوال پاسخ داد ، آیا میدانید پاسخ چیست ؟
٣ پاسخ
- آیه قرآن (سوره قدر):
"إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ" (سوره قدر، آیه 1)
"ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم." - لیلة القدر شب مهمی است که در آن تقدیرات سالانه افراد توسط خداوند مقرر میشود و عبادت در این شب برتر از عبادت هزار ماه است.
- آیه قرآن (سوره قیامت):
"يَوْمَ تَرْجُفُ الرَّاجِفَةُ * تَتْبَعُهَا الرَّادِفَةُ" (سوره قیامت، آیه 6 و 7)
"روزی که زمین به لرزه درخواهد آمد و پس از آن زمین به لرزشهای شدیدتری خواهد افتاد." - در روز قیامت، همه کارها و اعمال انسانها بر اساس عدل و انصاف الهی بررسی و ارزیابی خواهد شد.
- از نظر زمانی:
- لیلة القدر در زمان جهانشناسی ما و در دنیای مادی اتفاق میافتد، اما یوم القیامة روزی است که بعد از پایان این دنیا، در آخرت رخ خواهد داد. بنابراین، یوم القیامة بهعنوان یک رویداد پایاندهنده و مربوط به جهان پس از مرگ در آیندهای دورتر قرار دارد.
- به عبارتی دیگر، شب قدر بهعنوان یک شب خاص در زمان حال مادی اتفاق میافتد، اما روز قیامت مربوط به آیندهای نامحدود است که به ظهور خداوند و تجزیهوتحلیل تمام اعمال انسانها مربوط میشود.
- از دیدگاه نمادین:
- لیلة القدر نمایانگر فرصتهای بزرگ و عظمت شبهایی است که انسان میتواند به معنویت و نزدیکی به خدا دست یابد.
- یوم القیامة روزی است که انسانها باید در برابر اعمال خود پاسخگو باشند و این نشاندهندهی حقیقت و عدالت الهی در عرصهی زندگی و مرگ است.
- شب میتواند نماد روحانیّت، آرامش، و توجه به عبادات باشد، مثل شب قدر.
- روز نماد پاداش و حسابرسی است، مثل روز قیامت.
در نهایت، از نظر ترتیب زمانی:
- لیلة القدر بهطور مشخص در دنیای مادی در یک شب خاص از ماه رمضان اتفاق میافتد.
- یوم القیامة (روز قیامت) رویدادی است که در آینده و پس از پایان این دنیا اتفاق خواهد افتاد.
بنابراین، از لحاظ ترتیب زمانی، ابتدا لیلة القدر است و سپس یوم القیامه
طبق ظاهر آیه:
- ابتدا "ما فی الأرض" خلق شده،
- سپس استواء به آسمان صورت گرفته و خلقت "هفت آسمان" انجام شده.
اما بسیاری از مفسران معتقدند که ترتیب در آیه ترتیب رتبی یا اهمیتی است، نه الزاماً زمانی.
۲. نگاه علمی (کیهانشناسی):
طبق مدلهای علمی:
- ابتدا خورشید شکل گرفت (از یک سحابی چرخان)،
- سپس سیارات (از جمله زمین) از دیسک اطراف خورشید شکل گرفتند.
- یعنی خورشید پیش از زمین بوده، نه برعکس.
بنابراین، دیدگاه علمی با تفسیر تحتاللفظی از آیه قرآن در تضاد ظاهری است، ولی بسیاری از علمای دین، این را با تفسیر غیرزمانی توجیه کردهاند.
۳. پرسش شما: "وقتی آفرینش سیارات کامل شد، شب بود یا روز؟"
برای اینکه شب یا روز بودن قابل تشخیص باشد، باید:
- زمین وجود داشته باشد،خورشید نور بدهد،
- و زمین به دور خود بچرخد.
یعنی "شب" و "روز" مفاهیمی وابسته به زمین و خورشید هستند.
پاسخ نهایی:
وقتی آفرینش سیارات (از جمله زمین) کامل شد و خورشید در حال درخشیدن بود،
اگر زمین شروع به چرخش کرده بود و آدم خلق شده بود و خورشید در استوای سماوی قرار داشت،
پس در آن لحظه در نقطهای که آدم قرار داشت، روز (ظهر) بود.
اما اینکه در لحظه پایان خلقت سیارات (یعنی کامل شدن نظم منظومه شمسی)،
کل زمین شب بود یا روز؟
پاسخ اینه که:
زمین همواره در بخشی "روز" و در بخشی "شب" است، چون کره است و بهدور خود میچرخد.
پس "شب یا روز بودن" وابسته به مکان ناظر است، نه کل زمین.
نتیجه:
از دید علمی و قرآنی، پس از کامل شدن خلقت منظومه شمسی:
- مفاهیم شب و روز بهوجود آمدند،
- و در لحظهای که آدم آفریده شد، اگر خورشید در رأس بود، پس در آن مکان خاص، روز (ظهر) بوده،
- ولی کل زمین نه تماماً شب بوده و نه روز، چون همواره هر دو در آنِ واحد وجود دارند.
امام رضا علیهالسلام با درایت و علم بینظیرشان پاسخ دادند:
«خداوند در قرآن فرموده: "ولا اللیل سابق النهار" یعنی شب هرگز بر روز پیشی نمیگیرد. بنابراین از ابتدای آفرینش، روز و شب همزمان پدید آمدند و هیچکدام بر دیگری مقدم نبود.»
این پاسخ، که برگرفته از آیهی شریفه و کاملاً منطقی و دقیق بود، همهی دانشمندان حاضر را شگفتزده کرد.
سلام ، بعد از آفرینش زمین ( هو الذی خلق لکم ما فی الارض جمیعاً ثمّ استوی الی السماء فسوئٌهن سبع سموات ) تسویه هفت آسمان شروع شد چنانچه از نظر علمی هم ثابت شده که از منظومه شمسی ابتدا زمین سپس خورشید و سپس باقی سیارات شکل گرفتند ، و وقتی که آدم خلق شد ، خورشید در استوای سماوی قرار داشت ، یعنی ظهر بود ، حال با این مطلبی که علم هم اذعان داره ، میتونید بفرمایید که وقتی که آفرینش سیارات کامل شد شب بود یا روز بود و چرا ؟
ابتدا لیلة القدر است یا یوم القیامة؟ البته لیل با لیله و یوم با نهار فرقی اساسی دارند ، امیدوارم متوجه منظورم شده باشید
پاسخ امام رضا ( ع ) این بود ، اگر تمام کواکب را در شرف خود قرار دهید ، آن اقلیم از زمین که خشکی ها را در بر داشت ، روز بوده است , و هیچ وقت شب از روز سبقت نگرفته و نخواهد گرفت ،