اثر دنباله‌ای (Sequential Effect)

اثر دنباله‌ای یا اثر پیوستگی (Recency Effect) یکی از خطاهای شناختی است که می‌گوید:

انسان‌ها تمایل دارند اطلاعات یا اتفاقات اخیر را بیشتر از اطلاعات گذشته در تصمیم‌گیری‌های خود دخیل کنند.

در اقتصاد و امور مالی، این اثر می‌تونه تأثیرات زیادی داشته باشه:

---

۱. رفتار سرمایه‌گذاران در بازار بورس

اگر قیمت سهام اخیراً بالا رفته باشه، سرمایه‌گذاران ممکنه گمان کنن این روند ادامه داره و بیشتر خرید کنن، حتی اگه دلایل بنیادی برای رشد وجود نداشته باشه.

برعکس، افت کوتاه‌مدت قیمت ممکنه باعث وحشت و فروش غیرمنطقی بشه.

---

۲. تصمیمات مصرف‌کننده

اگر شخصی اخیراً تخفیف بزرگی دیده باشه، ممکنه احساس کنه الان بهترین زمان خریده—even اگر در گذشته قیمت‌های بهتری وجود داشته.

---

۳. قضاوت درباره عملکرد مالی شرکت

مدیران یا تحلیل‌گران ممکنه صرفاً با تکیه بر عملکرد مالی یکی دو فصل اخیر تصمیم‌گیری کنن و روندهای بلندمدت رو نادیده بگیرن.

---

۴. ریسک‌پذیری و تصمیمات مالی شخصی

اگر فردی اخیراً از یک سرمایه‌گذاری سود برده باشه، احتمال داره ریسک بیشتری در آینده بپذیره، چون آخرین تجربه‌اش مثبت بوده—حتی اگر اطلاعات واقعی خلافش رو نشون بده.

---

نتیجه:

اثر دنباله‌ای می‌تونه منجر به تصمیمات عجولانه، بیش‌اعتمادی، یا حتی رفتارهای حباب‌گونه در بازارها بشه. آگاهی از این خطای شناختی می‌تونه به تصمیم‌گیری منطقی‌تر کمک کنه.