معنی اصطلاح تخصصی " Theoretical Framework " در مقاله نویسی

«ساختار تئوریک» در حقیقت تئوری یا نظریه‌ای است که بر اساس آن فرضیه‌ی محقق شکل می‌گیرد و راهنما و پشتوانه‌ی تحقیقِ وی در تمام مراحل روش، اصول، انتخاب سایتِ تحقیق، شرکت کنندگان و نهایتاً نتایج بدست آمده از تحقیقش خواهد بود.

* علاوه بر مطلب بالا که نظر شخصی بعنوان یک استادیار دانشگاه بود که تزهای بسیاری از دانشجویان و مقالاتشان را راهنمایی و هدایت کرده‌ام، مطلب بیشتر از سایت زیر  می‌تواند مورد مطالعه قرار گیرد: 👇 

چارچوب نظری (Theoretical framework) به مجموعه‌ای از مفروضات بنیادی لازم برای محدود و معین کردن موضوع یا مضمون یک علم یا یک نظریه گفته می‌شود. چارچوب نظری یکی از مفاهیم مهم در بحث روش تحقیق است و برای نظریه و نظریه‌پردازی در مدیریت اهمیت بسیاری دارد.

مطالعات مدیریت و علوم اجتماعی بیشتر با رویکردی قیاسی شروع می‌شوند. به این معنا که با پژوهشگر ابتدا نظریه‌های موجود را مطالعه می‌کند و سپس براساس نظریه‌ها اقدام به فرضیه‌سازی می‌کند. به دیگر سخن مطالعات پیشینه پژوهش و مبانی نظری موجود یک چارچوب نظری برای پژوهش فراهم می‌سازد. البته در این فرایند باید به هم‌افزایی نظری و سهم پژوهش در توسعه نظریه‌های موجود نیز توجه شود.

اگرچه عبارت‌های پژوهشگران در باره تعریف چارچوب نظری، متفاوت است. اما این تعریف‌ها از نظر محتوا تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند. روی هم رفته می‌توان گفت که یک طرح یا چارچوب نظری در حوزه علوم اجتماعی، مجموعه‌ای نظام‌مند از فرضیه‌های اطمینان بخش و کم و بیش تجربه شده و تعمیم یافته در زمینه رفتار اجتماعی خاص انسان است که پایه و پشتوانه تحلیل‌ها و شکل استدلال‌های محقق را در یک طرح پژوهشی تشکیل می‌دهد. در همان حال، پژوهشگر سعی می‌کند در خلال تحلیل داده‌های خود، مصادیق جدیدی برای آن فرضیه‌های کلی ارائه کند. به عبارت دیگر، کار پژوهشگر در ارتباط با چارچوب نظری گزینش شده، تطبیق آن به عنوان مجموعه‌ای از قواعد کلی و منسجم بر مصادیق جدید است.

چارچوب نظری پژوهش چیست؟

منظور از طرح نظری مساله تحقیق، بررسی نظریه‌های مربوط، نقادی آنها و در نهایت انتخاب چارچوب نظری مناسب تحقیق است. این کار در سه مرحله انجام می‌شود:

۱) مطالعه ادبیات پژوهش و نظریه‌های مختلف و شناسایی روابط میان آنها

۲) نقد و تحلیل نظریه‌های رقیب

۳) برگزیدن یک طرح نظری

پژوهشگر با اندیشه در متون و نظریه‌های مربوط به تحقیق، جنبه‌های گوناگون مساله را بررسی می‌کند. مساله پژوهش در هدف اصلی و همان پرسش نخستین پژوهش تبلور می‌یابد. با مطالعه نظریه‌های موجود و با نگاهی قیاسی، سازه‌ها و روابط آنها مشخص می‌گردد. سپس نظریه‌های مختلف نقد و تحلیل می‌شود. در نهایت یک طرح نظری که با ویژگی‌های تحقیق تناسب دارد انتخاب می‌شود. این طرح نظری شالوده گام بعدی که تعیین مدل مفهومی پژوهش است را تشکیل می‌دهد. در واقع طرح نظری مساله تحقیق پل ارتباطی دو پرده گسست و ساختن روش علمی است.

هدف از انتخاب روش تحقیق این است که مشخص نمائیم برای بررسی موضوعی خاص چه روش تحقیقی لازم است و پژوهشگر چه روش و شیوه‌ای را اتخاذ کند تا او هر چه دقیق تر و سریعتر به پاسخ‌های تحقیق مورد نظر دست یابد. بر اساس هدف، تحقیقات علمی را می‌توان به تحقیقات بنیادی و کاربردی تقسیم کرد. تحقیقات بنیادی در جستجوی کشف حقایق و واقعیات و شناخت پدیده‌ها و اشیاء بوده که مرزهای دانش عمومی بشر را توسعه می‌دهند و قوانین علمی را کشف نموده به تعیین ویژگی‌ها وصفات یک واقعیت می‌پردازند.