تعریف "تفکر واگرا " و " تفکر همگرا "

https://ostadroozbeh.ir/تفکر-واگرا/#:~:text=تفکر واگرا، تفکری است که در جهات مختلف,«خودرو و دوچرخه چه شباهت‌هایی با هم دارند؟»

تفکر واگرا و تفکر همگرا دو مدل تفکری هستند که در فرآیند حل مسئله و خلاقیت نقش مهمی ایفا می‌کنند.

تفکر واگرا (Divergent Thinking)

تفکر واگرا به معنای تولید ایده‌ها و راه‌حل‌های متعدد و متنوع برای یک مسئله است. این نوع تفکر بر خلاقیت و نوآوری تأکید دارد و به دنبال کشف راه‌حل‌های جدید و غیرمعمول است. در این نوع تفکر، افراد به جای محدود شدن به یک پاسخ خاص، به بررسی و ارزیابی چندین گزینه می‌پردازند.

مثال:

در یک جلسه طوفان فکری (brainstorming)، اعضای تیم تشویق می‌شوند تا هر ایده‌ای که به ذهنشان می‌رسد را بدون قضاوت مطرح کنند. این فرآیند به تولید ایده‌های خلاقانه و نوآورانه کمک می‌کند.

تفکر همگرا (Convergent Thinking)

تفکر همگرا به معنای تمرکز بر یافتن یک پاسخ مشخص و منطقی برای یک مسئله است. این نوع تفکر بر تحلیل، ارزیابی و انتخاب بهترین راه‌حل از میان گزینه‌های موجود تأکید دارد. تفکر همگرا معمولاً در مراحل نهایی حل مسئله و تصمیم‌گیری استفاده می‌شود.

مثال:

پس از جمع‌آوری ایده‌های مختلف در یک جلسه طوفان فکری، تیم به ارزیابی و تحلیل این ایده‌ها می‌پردازد و بهترین راه‌حل را انتخاب می‌کند.

تفاوت‌ها:

• تفکر واگرا: گسترده و خلاقانه، تولید ایده‌های متعدد، بدون قضاوت اولیه.
• تفکر همگرا: متمرکز و تحلیلی، انتخاب بهترین راه‌حل، ارزیابی و قضاوت دقیق.

هر دو نوع تفکر در فرآیند حل مسئله و خلاقیت ضروری هستند و به طور مکمل عمل می‌کنند. ابتدا با تفکر واگرا ایده‌های جدید تولید می‌شوند و سپس با تفکر همگرا این ایده‌ها ارزیابی و انتخاب می‌شوند.