چگونگی فرآیند سنگ‌زایی در لایه‌های زمین

سنگ‌زایی یا لیتیفیکاسیون فرآیندی پیچیده و زمان‌بر است که طی آن رسوبات و مواد نهشته شده در لایه‌های زمین به سنگ تبدیل می‌شوند. این فرآیند شامل مراحل مختلفی است که در ادامه به طور خلاصه به آنها می‌پردازیم:

• در اولین مرحله، عوامل مختلفی مانند باد، باران، یخ و آب‌های جاری، سنگ‌ها و خاک‌ها را فرسایش می‌دهند.
• ذرات حاصل از فرسایش توسط آب، باد و یخ به مکان‌های دیگر حمل شده و در آنجا رسوب می‌کنند.

• با گذشت زمان، لایه‌های رسوبی روی هم انباشته می‌شوند و وزن لایه‌های بالایی، لایه‌های پایینی را فشرده می‌کند.
• این فشردگی باعث می‌شود که آب و هوای بین ذرات رسوب خارج شده و ذرات به هم نزدیکتر شوند.

• در این مرحله، مواد معدنی محلول در آب به بین ذرات رسوب نفوذ می‌کنند و با تبخیر آب، بین ذرات رسوب رسوب می‌کنند و آنها را به هم می‌چسبانند.
• مواد معدنی متداول سیمان‌کننده عبارتند از: کوارتز، کلسیت، دولومیت و آهن.

• در برخی موارد، سنگ‌ها تحت فشار و گرمای زیاد دگرگون می‌شوند.
• دگرگونی باعث می‌شود که ساختار و ترکیب شیمیایی سنگ تغییر کند و به سنگ‌های دگرگونی مانند مرمر، شیست و گنیس تبدیل شود.

• نوع رسوبات: نوع و اندازه ذرات رسوبی در نوع سنگ حاصل تاثیرگذار است.
• فشار: فشار لایه‌های بالایی و حرکات زمین‌ساختی در فشردگی و سیمان‌زنی رسوبات نقش دارند.
• حرارت: گرمای زمین می‌تواند باعث دگرگونی سنگ‌ها شود.
• زمان: فرآیند سنگ‌زایی فرآیندی زمان‌بر است و ممکن است میلیون‌ها سال طول بکشد.