پاسخهای Sm (٩٠٠)
درود افشرده، گزیده چکیده پالوده
زیر چاقی شکم باب زنی اورته بزستان ظلمگی نقیر و قطمیر
درود از نقیر و قطمیر در بیشتر موارد معنای کم و بیش دریافت شده
آیا «حذف فعل» در جملهٔ زیر درست و طبیعی است، یا موجب ابهام و خطای دستوری میشود؟ «اگر تو را مجالی بود و مرا حالی…» در پاسخ استدلال کنید که: ۱) آیا حذفِ فعل در این ساخت، مطابق قواعد زبان فارسی و سبک متون ادبی است؟ ۲) این حذف، معنای جمله را تقویت میکند یا باعث ابهام و نقص میشود؟ ۳) نمونههایی از متون کلاسیک (در صورت امکان) برای توجیه یا رد این نوع حذف ارائه کنید.
گلستان سعدی پر است از این گونه حذفیات «آن دروغِ وی پسندیدهتر آمد مَرا زین راست که تو گفتی، که رویِ آن در مصلحتی بود و بنایِ این بر خُبْثی »اینجا در گذاره پایانی فعل« بود» زدوده شده
آیا «حذف فعل» در جملهٔ زیر درست و طبیعی است، یا موجب ابهام و خطای دستوری میشود؟ «اگر تو را مجالی بود و مرا حالی…» در پاسخ استدلال کنید که: ۱) آیا حذفِ فعل در این ساخت، مطابق قواعد زبان فارسی و سبک متون ادبی است؟ ۲) این حذف، معنای جمله را تقویت میکند یا باعث ابهام و نقص میشود؟ ۳) نمونههایی از متون کلاسیک (در صورت امکان) برای توجیه یا رد این نوع حذف ارائه کنید.
درود حذف به قرینه لفظیه دیگه که فعل بود در جمله دوم حذف شده
درود دربیت زیر مرجع ضمیر «این »را مشخص کنید به نام خداوند جان و خرد کز این برتر اندیشه بر نگذرد
درود برمیگرده به نام خداوند که اندیشه برای فراتر رفتن از این نام محدود میشود و فرو میماندو بالاجبار در همین منزل صفت کردن و شکر گزاری میماند .
پیرامنش مفرشی پیشینه روز تف خشم ترنگ کمان
درودترکیب تف خشم اضافه استعاری یا استعاره مکنیه است که خشم به آتشی تشبیه شده که تف و گرمی و سوزندگی دارد و نیازمند معنا کردن نیست.
١
پاسخ
نرنجید اگر ره به حیوان نبرد که در راه حیوان چو حیوان نمرد ✏ «نظامی»
درود اینجا جناس تام است میان حیوان اول و دوم که منظور آب حیات است با حیوان سوم که منظور دد و دام است که ایهام دارد و میتواند آدم نا اگاه هم باشد.
٤
پاسخ
مفهوم عبارت زیر بر کدام مورد تکیه دارد ؟ « متکلم را تا کسی عیب نگیرد سخنش را صلاح نپذیرند » الف) اصلاح سخن ب) عیب جویی ج) مصلحت بینی د) نقد کردن
درود بیگمان نقد کردن درست است
معنای کلمه ی بندیر در واژگان عامیانه لری و در بین مردمان لرزبان ایرانی
درود من مندیر هم شنیدم اگه اشتباه نکنم منتظر و چشم به راه باید باشد
٥
پاسخ
ز سیمین زنخ گویی انگیخته بر او طوقی از غبغب آویخته ✏ «نظامی»
منظور گوی کروی شکل است که چانه به اون تشبیه میشه
٢
پاسخ
مکن ترکی ای ترک چینی نگار بیا ساعتی چین در ابرو میار ✏ «نظامی»
درود منظور کینه توزی و ناسازگاری و نامهربانی و سخت دلی است.
١
پاسخ
بر و غبغبی کاب ازو میچکید بر آتش بر آب معلق که دید؟ ✏ «نظامی»
درود در مصرع اول منظور سپیدی اندام و غبغب است که به زلالی و لطافت آب است و در مصرع دوم به گونهای ایهام دارد که از رویی به سرخی و سپیدی رخسار اشاره دارد و از رویی دیگر هم میسوزاند و هم سرد میکند یعنی درد و درمان رو به هم آمیخته دارد.
شنیده ام در گذشته به علت اقدام محمدقاجار برای کور کردن مردم کرمان نام آن شهر کورمان شده وبعد به کرمان تغییر یافته؟
درود این بیت رو اگر اشتباه نکنم باید از سنایی باشد که این ادعا رو باطل میکنه. عاشقانت سوی تو تحفه اگر جان آرند# به سر تو که همه زیره به کرمان آرند
٣
پاسخ
در کدام گزیه غلط املایی وجود دارد ؟ الف) صحرا که معرکه وجوش و طیور را بر بساطی شده بر فایده ب) خارکنی را دیدم گفتم به مهمانی حاتم چرا نروی که خلقی بر سماط او گرد آمدند ج) او چون سورت آن شیران و صولت آن دلیران مشاهده کرد انگشت ندامت گزیدن گرفت د) عابدان جزای طاعت خواهند و بازرگانان بهای بضاعت من بنده امید آورده ام نه طاعت و بدریوزه آمده ام نه به تجارت
درود گزینه اول« وحوش» و در گزینه چهارم« به دریوزه»
٢
پاسخ
ز گلبام شبابهٔ زند باف دریده صبا شعر گل تا به ناف ✏ «نظامی»
درود شبابه=نی#زندباف یا زندخوان منظور بلبل است، صبا از شنیدن بانک نای بلبل پیراهن گل را تا میان دریده است ،که منظور پیدایش بهار است.
٨
پاسخ
آرایه های بیت زیر کدامند ؟ « کاکل مشک فشان بر مه شب پوش مپوش سنبل غالیه سا بر گل خود روی مسای » الف) تشبیه – حس تعلیل ب) استعاره – واج آرایی ج) جناس – تلمیح د) مجاز – حس تعلیل
گزینه ب درست است،
٣
پاسخ
کدام واژه های صفات نسبی هستند ؟ الف) زیبایی – خواب آلود ب) گذشته – فراموشکار ج) گل اندود – آبدیده د) آسمانی – دروغین
گزینه دال درست است.
٣
پاسخ
وزن و آهنگ کدام بیت با بیت زیر یکسان است ؟ « پیرزنی را ستمی درگرفت دست زد و دامن سنجر گرفت » الف) بلبلی برگ گلی خوش رنگ در منقار داشت وندر آن شور و نوا خوش ناله های زار داشت . ب) خلق همه یک سه نهال خدایند هیچ نه برکن تو زین نهال و نه بشکن ج) شحنه بود مست که آن خود کند عربده با پیزنی چون کند د) به نام خداوند جان و خرد گزین برتر اندیشه برنگذرد
درود مفتعلن مفتعلن فاعلن گزینه ج،
٣
پاسخ
بیت زیر فاقد کدام آرایه ادبی می باشد ؟ « در عشق چو قربان شوی ازکیش برون آی ور لاف انالحق زنی از دار میندیش » الف) تشبیه ب) تلمیح ج) مراعات نظیر د) ایهام تناسب
تلمیح اشاره به داستان منصور حلاج،ایهام کیش،قربان،دار،مراعات نظیر،عشق،دار،انا الحق،تشبیه ندارد
٣
پاسخ
آرایه های تضاد در کدام یکی از بیت های زیر وجود دارد ؟ الف) زان پیش که در باغ وصال تو دل من از داغ فراق تو براسود برفتی ب) آهنگ به جان من دلسوخته کردی چون در دل من عشق بیفزود برفتی ج) چون آرزوی تنگ دلان دیر رسیدی چون دوستی سنگدلان زود برفتی د) ناگشته من از بند تو آزاد بجستی ناکرده مرا وصل تو خشنود برفتی
درود دیر و زود،وصال و فراق، به گمانم پرسش شما تهی از اشکال نیست.
٤
پاسخ
کی منم، کی برد مخالف تاج ؟ جز به کی زاده کی دهند خراج ؟ ✏ نظامی
درود کی اول به چم پادشاه و بزرگزاده است وکی دوم چه وقت و کجا
٥
پاسخ
در چنین گورخانه موری نیست که برو داغ دست زوری نیست ✏ «نظامی»
اگر سطحی بنگریم منظور قبرستان است و اگر اندکی ژرف دنیا ،تا چگونه ببینیم
٤
پاسخ
در این بیت از بوستان، برق به علت روشناییاش به یک شمشیر براق تشبیه شده اما رعد چرا به چوگان زدن تشبیه شده است؟ آیا از اصابت چوگان به گوی صدایی بلند ایجاد میشود؟ ((اگر باد و برفست و باران و میغ وگر رعد چوگان زند ، برق، تیغ))
درود آرایه تشخیص است هم رعد و هم برق به انسانی مانند شده که چوگان و تیغ میزند و تشبیهی که اشاره کردید درست نیست
٣
پاسخ
هر کجا تیرش از کمان بشتافت گور چشمی ز چشم گوری یافت ✏ «نظامی»
درود گور اول به چم محل دفن و گور دوم به چم گراز یا گور خر جناس تام است،گور چشمی اضافه تشبیهی است که چشم به گور تشبیه شده،هر جا تیرش رها میشد در گوری از جنس چشم که همان چشم گورخر است دفن میشد به عبارتی تیر رو بر چشم شکار میزد.
منذر آن شاه با مهارت و مهر آیتی بود در شمار سپهر ✏ «نظامی»
میگوید در علم نجوم استاد بود
٢
پاسخ
در این بین، منظور از «بر انگشت پیچ)) چیست؟ ((نه یک عیب او را بر انگشت پیچ جهانی فضیلت بر آور به هیچ))
درود ،برجسته و آشکار کردن ،به دیگران نمایاندن
٣
پاسخ
ترسم ز رسن، که مار دیدهم چه مار! که اژدها گزیدهم ✏ «نظامی»
مارگزیده از ریسمان سیاه و سفید می ترسد
بیت زیر را معنا کنید
درود ،آستین گریبان کردن، قرب و قیمت پیدا کردن ،،بالانشین شدن،
٤
پاسخ
آیا حیواناتی که از یک پدر و مادر هستند با هم جفت گیری میکنند ؟ البته در مورد تخم گذاران مشاهده شده ولی در مورد پستان داران چطور ؟ آیا این امر شایع است ؟
حیوانات در طبیعت وحشی تا چند پشت به هیچ عنوان آمیزش جنسی با همخون ندارند مگر اینکه انسان اونها رو محدود کنه و باعث دگرگونی رفتار و خلق و خوی اونها بشود.
٦
پاسخ
به وقت مرگ با صد داغ حرمان ز گرگان رفت باید سوی کرمان ز گرگان تا به کرمان راه کم نیست ز ما تا مرگ مویی نیز هم نیست ✏ «نظامی»
اما در بیت دوم منظور شهر گرگان و کرمان است
٦
پاسخ
به وقت مرگ با صد داغ حرمان ز گرگان رفت باید سوی کرمان ز گرگان تا به کرمان راه کم نیست ز ما تا مرگ مویی نیز هم نیست ✏ «نظامی»
گرگان و کرمان در اینجا ایهام دارد منظور گرگ و کرم است
دربیت زیر چه آرایه هایی وجود دارد ؟ جان بی جمال جانان ،میل جهان ندارد هرکس که این ندارد حقا که آن ندارد .
درود واج آرایی حرف( ج)و( شاید (ن),جان و جهان جناس ناقص افزایشی
٢
پاسخ
به شور انگیختن چندین مکن زور که شیرین تلخ گردد چون شود شور ✏ «نظامی»
درود،شور و زور جناس ناقص اختلافی،شور و شور جناس تام،شیرین و شور تلخ تضاد ،شیرین ایهام دارد.
٢
پاسخ
شکر خواهی و شیرین نیز خواهی شکار ماه کن یا صید ماهی ✏ «نظامی»
در ود شکر و شیرین هر دو ایهام دارد و ماه و ماهی و شکر و شکار جناس ناقص افزایشی است.
باید سال باشد البته شش ماه اول ۳۱روزه و پنج ماه دوم ۳۰ روزه و ماه آخر ۲۹ روزه است.
گرم درآ و دم مده باده بیار ای صنم لابه بنده گوش کن گوش مخار ای صنم منظور از " دم مده " ، " باده " و " صنم " چیست ؟
فریفتن ،،فریب دادن،جادو کردن،
٢
پاسخ
بسی کوشیدم اندر پادشایی مگر عیدی کنم بیروستایی ✏ «نظامی»
درود عیدی کردن خوشگذرانی و جشن گرفتن و روستایی در اینجا مزاحم نا آگاه و مخل آسایش است.
٤
پاسخ
ز پای آن پیلبالا را نشاندند به پایش پیلبالا زر فشاندند ✏ «نظامی»
در مصراع اول بلند قامت و تنومند و در مصراع دوم به اندازه قامت پیل یعنی بسیار زیاد
سلام برای نمونه «او رفت؛ یعنی دوران خوشی سر آمد» یا «یعنی باید رفت»
درود ،قید تفسیر باید باشد
ز گریه بلبله وز ناله بلبل گره بر دل زده چون غنچهٔ گل ✏ «نظامی»
درود ،در نسخه تصحیح شده از وحید دستگردی و چند جای دیگر که من خوانده و شنیده ام صراحی معنی شده