دلایل حرام بودن قمار

قمار در دین اسلام به‌طور صریح حرام اعلام شده است و این امر ریشه در دلایل مختلفی دارد که شامل جنبه‌های مذهبی، اخلاقی، اجتماعی و روان‌شناختی است. قرآن کریم و روایات اسلامی دلایل اصلی این حکم را تبیین کرده‌اند. در ادامه، این دلایل به تفصیل مورد بررسی قرار می‌گیرد:

---

1. تصریح قرآن و احکام شریعت
در قرآن کریم به صراحت آمده است که قمار (میسر) حرام است:
"يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ"  
(سوره مائده، آیه 90)  
ترجمه: «ای کسانی که ایمان آورده‌اید، همانا شراب، قمار، قربانی کردن برای بت‌ها و تیرهای قرعه‌کشی پلیدی‌هایی از عمل شیطان است، پس از آن‌ها دوری کنید، باشد که رستگار شوید.»

از نظر قرآن، قمار به‌عنوان عملی شیطانی تلقی شده است و از افراد خواسته شده تا از آن دوری کنند.

---

2. ایجاد ناعدالتی و تضییع حقوق دیگران
قمار نوعی از کسب درآمد است که در آن فرد بدون کار و تلاش به مال دیگران دست می‌یابد. این روش کاملاً ناعادلانه است و باعث تضییع حقوق افرادی می‌شود که دارایی خود را در این فرآیند از دست می‌دهند. چنین نظامی برخلاف اصول عدالت و انصاف است که در اسلام بسیار مورد تأکید قرار دارد.

---

3. ترویج دشمنی و کینه میان افراد
قمار اغلب میان افراد باعث ایجاد حسادت، کینه و دشمنی می‌شود. در همان آیه بعدی از سوره مائده آمده است:
"إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ..."  
(سوره مائده، آیه 91)  
ترجمه: «شیطان می‌خواهد از طریق شراب و قمار میان شما دشمنی و کینه ایجاد کند...»

این تأثیر روانی و اجتماعی قمار یکی از دلایل اصلی حرام بودن آن در اسلام است.

---

4. اتلاف مال و وقت
قمار یکی از راه‌های سریع اتلاف مال است که می‌تواند زندگی فرد و خانواده‌اش را به‌سرعت دچار بحران مالی کند. علاوه بر این، افراد بسیاری وقت ارزشمند خود را در بازی‌های شرط‌بندی و قمار تلف می‌کنند که هیچ منفعتی ندارد.

---

5. آسیب‌های فردی و خانوادگی
قمار می‌تواند تأثیرات مخربی بر زندگی فردی و خانوادگی داشته باشد:
- فردی: معتاد شدن به قمار، ایجاد استرس، از بین رفتن تمرکز و تنش‌های روانی.
- خانوادگی: از دست رفتن دارایی خانواده، بروز مشکلات میان اعضای خانواده و کم‌رنگ شدن روابط خانوادگی.

---

6. تشویق به حرص و طمع
قمار میل به حرص و طمع را در افراد تقویت می‌کند و آن‌ها را به شرکت در رقابت‌های نابجا برای کسب سودهای سریع و بدون تلاش سوق می‌دهد. چنین رفتاری در اسلام و سایر نظام‌های اخلاقی مردود و مذموم دانسته شده است.

---

7. مغایرت با ارزش‌های اخلاقی
در اسلام ارزش‌های اخلاقی مانند قناعت، تلاش، کار مداوم و کسب روزی حلال مورد تأکید بسیار است. قمار با این اصول در تضاد است، زیرا بر پایه بیهودگی و وابستگی به شانس بنا شده است.

---

8. تأثیرات اجتماعی
قمار آثار مخرب اجتماعی زیادی دارد، از جمله:
- افزایش فقر و نابرابری در جامعه.
- گسترش نزاع و اختلاف.
- تشویق به رفتارهای مجرمانه (مانند کلاهبرداری برای تأمین هزینه قمار).

---

نتیجه:
به طور کلی، قمار به دلیل ایجاد ناعدالتی، ترویج دشمنی، آسیب به خانواده، تقویت حرص و طمع و اتلاف وقت و دارایی، از منظر اسلام و سایر نظام‌های اخلاقی مردود و حرام است. همچنین، ممنوعیت قمار در اسلام نه‌تنها جنبه دینی دارد، بلکه بر اساس دلایل عقلی و تجربی نیز قابل درک است.

دلایل حرام بودن قمار در اسلام:

در آیه 29 سوره نساء، خداوند متعال می فرماید: "یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَأْکُلُوا أَمْوَالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْبَاطِلِ إِلَّا أَنْ تَکُونَ تِجَارَةً عَنْ تَرَاضٍ مِنْکُمْ"

ترجمه: ای کسانی که ایمان آورده اید! اموال یکدیگر را به باطل (و از طرق نامشروع) نخورید مگر اینکه تجارتی با رضایت از شما باشد.

برخی از مفسران، قمار را از مصادیق "اكل مال بالباطل" دانسته اند.

قمار می تواند باعث از بین رفتن عقل و هوشیاری انسان شود و در نتیجه، فرد مرتکب کارهای ناشایست و گناهان دیگر نیز می شود.

قمار می تواند باعث ایجاد دشمنی و کینه بین افراد شود، زیرا در قمار، یک نفر برنده و دیگری بازنده است.

قمار وقت و عمر انسان را تلف می کند و مانع از انجام کارهای مفید و سازنده می شود.

قمار می تواند اعتیاد آور باشد و فرد را به ورطه نابودی بکشاند.

قمار انسان را به طمع و حرص بیشتر وادار می کند و این امر می تواند منجر به گناهان دیگر نیز شود.

قمار با فلسفه زندگی در اسلام که بر اساس تلاش و کوشش و کسب روزی حلال است، منافات دارد.

در روایات و احادیث بسیاری از ائمه اطهار(ع) نیز قمار حرام شمرده شده است.

برخی از فقها معتقدند که اگر قمار بدون برد و باخت مالی انجام شود، اشکالی ندارد.