"حق سبق" یعنی چی؟

حق سبق ازجمله حقوقی است که در ارتباط اشخاص با اشیا و اماکن ایجاد می شود. حق سبق یک اعتبار عقلایی و مورد تأیید شارع است. در باب ماهیت حق سبق برخی به اولویت اخلاقی و عده ای به حکم تکلیفی و عده ای نیز قائل به حق عینی شده اند. تحقق این حق موجب ایجاد آثاری می شود که مهم ترین آنها ملکیت یا اولویت تصرف برای فرد سابق است.اولویت ناشی از پیشی گرفتن را حق سَبْق‌ می‌گویند و از آن در باب صلات و احیای موات سخن گفته‌اند.
حق سبق عبارت است از حق اولویت در استفاده از مکانهای عمومی همچون مساجد، زیارتگاهها و بوستانها که به سبب پیشی گرفتن بر دیگران برای سبقت گیرنده ثابت است.
وقتی اثبات شد که حق السبق حق اصطلاحی است، از آثار حق آن چه مقوم حق است، طبعا برای حق السبق ثابت می‌شود. مثلا اگر بگوییم قابلیت اسقاط، مقوم حق است، حق السبق هم قائل اسقاط خواهد بود. اما غیر از آثار عامه سه گانه (قابلیت اسقاط، نقل و ارث) اثر خاصی که در مورد حق السبق وجود دارد، اثر صدق عنوان غصب و تحقق آثار غصب است.

اگر حق السبق حق اصطلاحی باشد، عمل ظالم که سابق را از مکان خود کنار میزند، مصداق غصب است. یکی از آثار غصب همان طور که در کلام سید یزدی بیان شد، بطلان اعتکاف و همچنین نماز در آن مکان است.

سلام، عبارت "حق سبق" به معنای "حق پیشی" یا "حق اولویت" است. این اصطلاح معمولاً در زمینه‌های حقوقی و اجتماعی به کار می‌رود و به حق یا اختیاری اشاره دارد که به شخصی یا گروهی این امکان را می‌دهد تا قبل از دیگران اقدام کند یا از فرصتی پیش از دیگران بهره‌مند شود.

به طور خاص، در برخی حوزه‌ها مانند معاملات، قراردادها یا حتی در مسابقات ورزشی، "حق سبق" به معنای حق اولویت برای قبول یا رد یک پیشنهاد، یا حق پیشی گرفتن در انجام یک اقدام به کار می‌رود.

برای مثال، در یک قرارداد اجاره، مستأجر ممکن است حق سبق برای تمدید قرارداد را داشته باشد، به این معنا که قبل از اینکه مالک ملک را به کسی دیگر اجاره دهد، مستأجر فعلی حق دارد که نسبت به تمدید قرارداد اقدام کند.