معنی "طبایع " در بیتی از خیام

ترکیب طبایع چو به کام تو دمی ست

رو شاد بزی گرچه بر تو ستمی است

  با اهل خرد باش که اصل تن تو

گردی و نسیمی و غباری و دمی ست

طبع دمی  ( غلبه خون ) یکی از چهار طبع بدن است  . سودائی و صفرائی و بلغم ، سه طبع دیگر است . 

کسانی که طبع دمی دارند ، از خصوصیات خلق و خوی شان این است که بی خیال و خوش خنده هستن و زیاد میخوابن . 

حضرت می فرماید : اگر طبع دمی در تو غلبه داره و آدم بی خیالی هستی و همه چیز رو به مسخره می گیری و دائما در خواب هستی 

برو واسه خودت شاد باش ، واسه خودت خوش باش در عین اینکه این به تو ستم شده . چرا؟ چون بی خیال و احمق شدی بخاطر تحت تاثیر طبع بدنت . 

حالا حضرت نصیحت می کنن که اینقدر خوش خیال و احمق و خواب آلو نباش و با اهل خرد کمی بشین . چون در اصل این بدن تو مثل گرد و غباری هست که خیلی زود ناپدید میشه ، یعنی زود می میری . 

دمی ست در مصرع آخر ، یعنی زندگی تو مثل یک آن و یک لحظه سریع میگذره . 

rahnamaaries.blogfa.com 

چهار طبع سودا. صفرا. بلغم. دم میگه اگه طبع دمی ( خون ) غلبه داره خوشحال باش که روحیه شادی داری گرچه خطر سکته و مرگ زود رس رو داره. توضیح ( طبایع چهارگانه رو با عناصر چهارگانه دوستان عزیزم اشتباه گرفتن ) موفق باشی عزیز.

در این بیت ترکیب طبایع اشاره به طبایع چهار گانه انسان داشته و ترکیب مناسب آنها    کنایه از داشتن نعمت سلامتی و تندرستی است

می گوید چون سلامت هستی برو  شاد زندگی کن هرچند که مورد ظلم و ستم قرار گرفته باشی

طبایع عناصر اربعه یا عناصر چهار گانه ی طبیعت است 

آب ، باد ، خاک، آتش