پیشنهادهای فانکو آدینات (١,٥٣٠)
جهل مرکب: آن کس که نداند و نخواهد که بداند. همتای پارسی این دو واژه ی عربی، این است: تانرخوه tānrexva ( اوستایی: تانثر tānşr تاریکی؛ اوستایی خوه: خو ...
افترا: سست گردانیدن. نسبت خیانت دادن به کسی از روی اختیار یا اجبار برای سست کردن جایگاه او در میان مردم با ریختن آبرویش. ( https://www. cnrtl. fr/def ...
خط سیر یا خط روند، راستای حرکت چیزی. همتای پارسی این دو واژه ی عربی، این است: دگ ویهار deg vihār ( بلوچی با سنسکریت: vihāra )
انتقاد: آشکار کردن عیوب، کاستی ها، خطاها و گناهان ( جرم ها ) و یا عیوب و کاستی های گفتار یا نوشتار کسی برای نشان دادن درست از نادرست، خوب از بد، خوار ...
ایراد ماهوی: خرده گیری از ماهیت چیزی. همتای پارسی این دو واژه ی عربی، این است: کوتسای شتونی kutsāye - ŝatuni ( سنسکریت - پشتو )
ماهوی māhovi ( ماهیتی ) ؛ همتای پارسی این واژه ی عربی این است: شتونی ŝatuni ( پشتو )
ایراد: خرده گیری مستند، مستدل یا بی سند یا بی دلیل از یک کار، رفتار یا گفتار که یا برای بهبود است یا کاستن از ارزش آن. ( https://www. cnrtl. fr/defin ...
جر و بحث: همتای پارسی این ترکیب عربی، اینهاست: نیوائیت nivāit ( اوستایی: nivāiti ) آخاس āxās ( سغدی )
منحل: همتای پارسی این واژه ی عربی، این است: نستاو nestāv ( سغدی: nestāve )
تبعید: همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست: فاتور fātur ( دری ) اپشای apŝāy ( سغدی )
قمار: این واژه در عربی قِمار و در فارسی قُمار خوانده می شود. در فرهنگ قدیمی عربی لسان العرب نوشته ی ابن منظور آمده که قمار از قمر به معنی ماه است و ا ...
واسه: این واژه در اوستایی وَسیئیتی vasiiti به معنی اختیار بوده است.
متصرف: همتای پارسی این واژه ی عربی، این است: آساتاک ( سغدی: آسات پسوند پهلوی آک )
سکونت: همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست: اَدیواس adivās ( سنسکریت: adhivāsa ) آوسه āvasa ( سنسکریت ) نیواسه nivāsa ( سنسکریت )
اوزان: همتای پارسی این واژه ی عربی که جمع وزن است، این است: میتیل mitil ( سنسکریت: میتی با پسوند جمع لکی اِل )
تهمت: نسبت دادن سخنی ناروا یا کرداری مجرمانه به کسی از روی بدگمانی. از دید حقوقی: نسبت دادن سخنی یا کرداری به کسی برای محکوم کردن او در دادگاه. ( htt ...
ایضا eyzan: این واژه در عربی از ریشه ی ایض، آض ساخته شده و یئیض و ایضا از آنها گرفته شده است. ( فرهنگ های العین، لسان العرب، مجمع البحرین ) . همتای ...
بوس، بوسه: نهادن دو. لب بر روی کسی یا چیزی به نشانه عشق، دوستی، احترام یا تقدس. ( Le Petit Robert 1 )
قطع عضو: همتای پارسی این دو واژه ی عربی، اینهاست: لتندام latandām ( لت اندام ) کومیدا kumidā ( سنسکریت: kunedā ) .
علامت: همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست: شمنا ŝemnā ( اوستایی: ŝemna ) نشانه، چشفر ceŝfar ( دری ) .
طی: همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست: پتمو patmu ( پهلوی ) ، تیپر tiper ( کردی ) .
اصابت: همتای پارسی این واژه ی عربی، این است: گاناس ( گیلکی: ganas )
نائل: همتای پارسی این واژه ی عربی، این است: پریاب paryāb ( پارتی )
توبیخ: واژه یا نوشته ای که با آن ناخرسندی از رفتار یا گفتار کسی نشان داده می شود و نشانگر کاهش ارزش فرد نزد کسانی است که از این نوشته آگاهی می یابند. ...
خروس: این واژه در سنسکریت کروص kruś به معنی خروشیدن، فریاد زدن، جیغ کشیدن، داد و بیداد - هوار کردن، غریدن، غرش کردن است. در اوستایی: خروس، خرسیو، خر ...
تحت الفظی: همتای پارسی این ترکیب عربی، این است: اسفراچی asfarāci ( سغدی: asfrāce )
تحت الحمایه: همتای پارسی این ترکیب عربی، این است: در انوت dar anut ( سغدی )
تحت الشعاع: همتای پارسی این ترکیب عربی، این است: تیسوتار tisutār ( پهلوی: tay sutārih )
1 - شعاع ( اشعه ) : همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست: پرتو، تابش ( دری ) بَراز ( مانوی: brāz ) 2 - شعاع ( وسعت؛ مانند شعاع دید ) : همتای پارسی: ...
مغفول ( از او غفلت شده ) ؛ همتای پارسی این واژه ی عربی، این است: ناپات ( پیشوند نا با آپا از سغدی آپای: توجه با پسوند مفعولی سغدی آت ) یعنی مورد توجه ...
معدن: همتای پارسی این واژه ی عربی، این است کانزا kānzā ( کردی )
اعلا: همتای پارسی این واژه ی عربی، این است: پهرم pahrom ( پهلوی )
صاحب: همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست: خاوند xāvand ( خراسانی ) خاون xāven ( کردی ) دارنده ( دری ) هیا hoyā، لوان lovān ( لکی ) زبان های کرد ...
توزیع: همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست: ویبر vibar ( اوستایی ) افشنج �fŝanj ( پهلوی: fŝanj ) فاجان fājān ( سنسکریت: bhājāna )
کرایه: این واژه در سنسکریت از فعل کری krey به معنی پرداختن بهای چیزی ساخته شده است و صرف آن چنین است: kreynāmi کرایه می کنم، kreynāsi کرایه می کنی، k ...
تفریق: همتای پارسی این واژه ی عربی، این است: پسیز pasiz ( سغدی: پسِذ paseż )
منها: همتای پارسی این واژه ی عربی، این است: پسیز pasiz ( سغدی: پسِذ paseż )
مجذوب: همتای پارسی این واژه ی عربی، این است: بایسیک bāysik ( بایس از سنسکریت: bhāka: جذب پسوند پهلوی �یک� )
مغناطیس: همتای پارسی این واژه ی عربی شده از یونانی، این است: کهربا kahrobā ( پهلوی: kahrubāy ) آهنربا ( دری ) آکَرشین ( سنسکریت )
جاذبه: همتای پارسی این واژه ی عربی این است: کرشیاک karŝyāk ( سغدی: خرشیاک xarŝyāk )
خارج: همتای پارسی این واژه ی عربی اینهاست: نیشکان niŝkān ( سغدی: niŝkrān ) بکبار bekbār، بیسا bisā، ویگام vigām ( سغدی ) نیژ niž ( اوستایی )
مطالبه: همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست: درخواست، خواهش ( دری ) اوسِن usen ( اوستایی ) مطالبات: اوسنل usenel ( اوسن با پسوند جمع لکی اِل )
اشباع: در فرهنگ های عربی العین نوشته ی احمد فراهیدی ( درگذشه به سال 175 قمری ) ، لسان العرب نوشته ی ابن منظور ( در گذشته به سال 711 قمری ) مجمع البحر ...
مشوش: همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست: آشفته، آتشپا، بی تاب، پریشان، شَمیده، شیباندل، ناآرام، سرگشته، شوریده، نا آرام، دل نگران ( دری ) آیز āyo ...
کاهن: همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست: پریک parik ( پهلوی ) باگپت bāgpat ( سغدی: baqnpat ) پادر pāder ( پشتو: pāderi )
مغشوش: همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست: ابداگ abdāg ( پارتی: abedāg ) ویهور vihur ( مانوی: vihurid )
حق: همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست: کانود kānud ( بلوچی ) انجس anjas ( سنسکریت: anjasa )
مختل: همتای پارسی این واژه ی عربی این است ژِلمیا želmyā ( لکی )
مضطرب: همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست: آتشپا، آشفته، بی تاب، نا آرام، نابسامان، پریشان، سر درگم، سرگشته، شوریده، دل نگران، گیج، نگران، دستپاچه، ...
حرکت انقباضی: حرکت و انقباض دو واژه ی عربی است که پسوند پارسی ی به آن افزوده شده است؛ همتای پارسی این است: فَتَر fatar ( سغدی ) ( حرکت ) فَراچَپی far ...