پیشنهاد‌های علی باقری (٣٩,٦٨٦)

قره قوم در ترکی به معنی ماسه ی سیاه یا شن سیاه می باشد . اما در اصل به شن های نرم اطراف رودخانه هم گفته می شود . که در فارسی به آن احتمالاً ماسه بادی ...

قره قوم در ترکی به معنی ماسه ی سیاه یا شن سیاه می باشد . اما در اصل به شن های نرم اطراف رودخانه گفته می شود . که در فارسی به آن احتمالاً ماسه بادی می ...

سولوجه یا سولوجا در زبان ترکی به زمینی گفته می شود که از طریق آبیاری در آن کشت و کشاورزی می شود تقریبا معادل کشت آبی. متضاد "سولوجا " یا "سولوجه "می ...

وزن : وزن به معنای سنگینی weight از واژه اوستایی vaz به معنای باربردن و رساندن به دست آمده که نشان میدهد واژگان عربی اوزان و توزین و موازنه جعلی هست ...

تشنه:تشنه در پهلوی تشنگ tišnag بوده است . که ریخت پساوندی تشن tišn است و به جای آن ، در پارسی " تشنگی " به کار برده می شود . . ( ( به دست اندرش آبگ ...

دشنه: دشنه در پهلوی دشنک dašnag بوده است . ( ( به دست اندرش آبگون دشنه بود به خون پری چهرگان تشنه بود ‏ ) ) ( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال ...

خنجر: دکتر کزازی در مورد واژه ی " خنجر" می نویسد : ( ( ریشه و خواستگاه خنجر بر من روشن نیست ، اگر ستاگ واژه خنج باشد ، آن را می توان ریختی از هنج شمر ...

کؤمور ( kūmūr ) ) در زبان ترکی به زغال گفته می شود.

یورقان در زبان ترکی معنی لحاف وبه چیزی که موقع خواب به عنوان پتو بر روی خود می کشند گفته می شود. یورقانلو یعنی دارنده ی یورقان و لحاف. در اینجا اسم خ ...

پسوند باز که در بیشتر کلمات مثل ، خانم باز، دختر باز ، کفتر باز ، همجنس باز وغیره . . . دیده می شود یک واژه ی ترکی است نه فارسی به این خاطر بعضی عقید ...

پسوند باز که در بیشتر کلمات مثل ، خانم باز، دختر باز ، کفتر باز ، همجنس باز وغیره . . . دیده می شود یک واژه ی ترکی است نه فارسی به این خاطر بعضی عقید ...

دکتر کزازی واژه ی " نام ابزار" را در نوشته های خود به جای واژه ی " اسم آلت " بکار برده است. ( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385 ...

دکتر کزازی واژه ی " نام ابزار" را در نوشته های خود به جای واژه ی " اسم آلت " بکار برده است. ( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385 ...

کمند: دکتر کزازی در مورد واژه ی " کمند" می نویسد : ( ( ستاک واژه ی کمند " کم " است و همان که در " کمان نیز به کار برده شده است . بدین گونه : "کم " ری ...

نفرین: دکتر کزازی در مورد واژه ی " نفرین" می نویسد : ( ( نفرین در پهلوی با همین ریخت بکار می رفته است. از ستاک باستانی "فْری " اوستایی در سانسکریت pa ...

زلفین: دکتر کزازی در مورد واژه ی " زلفین " می نویسد : ( ( زلفین به معنی گیسوست ، آن را ، در بنیاد ریختی از " زرفین " به معنی چنبر و کوبه ی در شمرده ا ...

واژه ی باج یا خراج تغییر یافته ی واژه ی "باز "هستند . باز در قدیم واحد اندازه گیری بوده به معنی ارش و رَش . مثل "کمند شصت باز " یا " کمند شصت بازی " ...

بازی: دکتر کزازی در مورد واژه ی "بازی " می نویسد : ( ( بازی ریخت پساوندی " باز " است و "باز " سنجه ای که " اَرش " یا " رش " نیز نامیده می شود و درازا ...

نعل: دکتر کزازی در مورد واژه ی " نعل" می نویسد : ( ( نعل ریخت تازی شده ی نال است به معنی نی ، به همان سان که " نعلین " نازی شده ی " نالین است و در بن ...

دده: دکتر کزازی در مورد واژه ی " دده" می نویسد : ( ( دده در پهلوی در ریخت دتگ datag بکار می رفته است. ریخت پساوندی " دد" است و در همان معنی . بر پایه ...

آتشکده: دکتر کزازی در مورد واژه ی "آتشکده " می نویسد : ( ( اگر ریخت پهلوی آتشکده را باز سازیم ، آتخشکتگ ātaxškatag خواهد بود . این پرستشگاه در پهلوی ...

سحر سحری: جادوی صبحگاهی، کنایه از نور صبح روی چند ادب آموخته پرده ز سحر سحری دوخته یعنی: سخنان تازه چون دختران بکر و عفیف و مؤدب و محجوب در مخزن الاس ...

به سحرگاه در انگلیسی dawn گفته می شود که با واژه ی ترکی دان به معنی سحرگاه و صبح زود یکی و همریشه است دان در زبان ترکی به معنی صبح زود ، صبح الطلوع ...

رئیسه : به باور بعضی نام مادر نظامی رئیسه بوده است به استناد به بیت زیر : گر مادر من رئیسه ی کرد / مادر صفتانه پیش من مرد . دکتر برات زنجانی این نظر ...

محرم حلقه غلامی :محرم حرم خانه ، محرم شبستان ، کسی که سخت مورد اعتماد است . ( ( کای محرم حلقه ی غلامی جادو سخن جهان نظامی ) ) ( لیلی مجنون ) ( ...

طغیان ( Outbreak ) :[پزشکی ] مترادفی برای همه گیری. بعضی اوقات و در مواردی که بخواهند اهمیّت و یا شدت افزایش بیماری را دست کم بحساب بیاورند، از این و ...

عفونی بودن ( Infectiousness ) :[پزشکی ] مشخصه ای از بیماری در زمینه سهولت نسبی انتقال به میزبان های دیگر. یک بیماری منتشره از طریق ریزقطره ( سرخک ) ، ...

عفونت زایی ( Infectivity ) :[پزشکی ] مشخصه ای از عامل بیماریزا مبنی بر قابلیتش در ورود، بقاء و تکثیر در میزبان. 1 ) یکی از مشخصه های عامل بیماری زا ...

عامل عفونی ( Infectious agent ) :[پزشکی ]به یک موجود زنده ای ( ویروس، ریکتزیا، باکتری، قارچ، تک یاخته و کرم انگلی ) ، که قادر به ایجاد عفونت یا بیمار ...

قاعده ( Norm ) :[پزشکی ] این واژه دارای دو معنی کاملا متمایز است: 1 ) "معمولی"، مثل محدوده ای که دامنه فشار خون یک اجتماع در آن قرار گیرد، روش های م ...

عفونت فرصت طلب ( Opportunistic infection ) :[پزشکی ] عفونت در نتیجه زیستمندهایی که به طور عادی به صورت همزیست زندگی می نمایند و در نتیجه کاهش دفاع ای ...

قرنطینه ( Quarantine ) به محدویت فعالیت افراد و حیوانات سالمی که در دوره نهفتگی یک بیماری مُسری در معرض آن قرار گرفته اند، قرنطینه گفته می شود. این ا ...

قرنطینه مطلق یا کامل ( Absolute or complete quarantine ) :[پزشکی ] عبارتست از محدود کردن آزادی جابجایی آنهایی که در معرض یک بیماری مُسری، قرار گرفته ...

قرنطینه تعدیل شده ( Modified quarantine ) :[پزشکی ] به محدودیت انتخابی نسبی آزادی حرکت تماس ها گفته می شود، که معمولا بر اساس اطلاع یا تصور وجود اختل ...

گندزدایی ( Disinfection ) :[پزشکی ]به کُشتن عوامل عفونی در خارج از بدن بوسیله تاثیر مستقیم مواد شیمیایی یا فیزیکی گفته می شود. گندزداهای قوی ممکن است ...

محیط ( Environment ) :[پزشکی ] آنچه که در خارج از یک انسان میزبان قرار دارد. محیط را می توان به فیزیکی، زیستی، اجتماعی، فرهنگی و غیره تقسیم کرد که هر ...

مستعد یا حسّاس ( Susceptible ) به شخص یا حیوانی گفته می شود که وقتی در معرض یک عامل عفونی خاص قرار می گیرد مقاومت کافی در مقابل آن عامل بیماریزا برای ...

مراقبت بعد از عرضه ( Postmarketing surveillance ) مراقبتی که بعد از صدور اجازه مصرف و توزیع عمومی یک دارو انجام می گیرد تا اطلاعاتی در زمینه استفاده ...

مظنون ( Suspect ) :[پزشکی ] در برنامه های مراقبت و کنترل بیماری های مسری، مظنون و یا مشکوک به فردی گفته می شودکه سابقه او و یا نشانه هایی که بروز می ...

میزان کشندگی ( Case fatality rate ) :[پزشکی ] به صورت درصد از تعداد افراد تلف شده، در بین تمامی افراد مبتلا به آن بیماری در یک مدت مشخص، بیان می شود. ...

میرایی حول تولد ( Perinatal mortality ) از نظر لغت شناسی یعنی مرگ های نزدیک به زمان تولد، ولی در حال حاضر زمان آن به هفته بیست و هشتم حاملگی تا یک هف ...

مطالعه مداخله ای ( Intervention study ) [پزشکی ]نوعی بررسی اپیدمیولوژیک که به منظور آزمون یک فرضیه در زمینه رابطه علّیتی انجام می گیرد و طی آن در عام ...

مطالعه پوشیده ( Masked study ) [پزشکی ] شرایطی که به منظور جلوگیری از آگاهی شرکت کنندگان از بعضی جنبه های مطالعه، مثل انتصاب به گروه های درمانی و امث ...

مطالعه غیرتجربی ـ بررسی ( Nonexperimental Study, Survey ) [پزشکی ]مطالعه اپیدمیولوژیک در شرایطی که در کار طبیعت دخالت نشده باشد. مطالعه تغییرات یا اخ ...

مقاومت ( Resistance ) :[پزشکی ] مجموع مکانیسم های بدن که سدّی در مقابل حمله یا تزاید عوامل عفونتزا یا اثرات سوء فرآورده های سمّی آنها ایجاد می کند، م ...

مقاومت ذاتی ( Inherent resistance ) :[پزشکی ] عبارتست از وجود مقاومت در مقابل بیماری ها که مستقل از پادتن ها و پاسخ های اختصاصی بافتی است، این نوع مق ...

همه گیر ـ همه گیری ( Epidemic ) :[پزشکی ] از ریشه یونانی epi به معنای بر روی و demos به معنای مردم. وقوع موارد یک بیماری، یک رفتار خاص بهداشتی یا وقا ...

هرم جمعیتی ( Population pyramid ) :[پزشکی ] نمایه ای ترسیمی از ترکیب سنّی جنسی جمعیت. هرم جمعیتی با محاسبه توزیع درصد یک جمعیت، هم از نظر سن و هم از ...

جوز شکستن و بخت آزمودن: مردم عادی آنقدر قدرت مالی نداشتند که بتوانند مثل امرا و وزرا و ثروتمندان از ستاره شناس و منجم استفاده کنند و بخت و طالع خود ر ...

در فرهنگ عامیانه بخصوص در مناطق ترک زبان آذربایجان پریدن عضلات و اعضاء بدن هر یک تعبیری داشت به عنوان مثال جستن سر نشانه زخم و شکستگی بود نظامی گفته ...