پیشنهاد‌های علی باقری (٣٨,٢٧٠)

رشته کلام را بریدن ؛ قطع سخن کردن. ترک تکلم نمودن. از سخنرانی صرف نظر کردن.

رشته عمر ؛ ریسمانی که چون یک سال از عمر کسی بگذرد یک گره بر آن می زنند تا عده سالهای عمر وی معلوم کند. ( آنندراج ) . رشته سالگره. ( غیاث اللغات ) : ر ...

- رشته کش ؛ رشته کشنده. - || رشته کشیده ؛ دررشته : آن دوگوهر که رشته کش بودند از نشاط و سماع خوش بودند. نظامی.

رشته صبح ؛ صبح کاذب. ( ناظم الاطباء ) ( مجموعه مترادفات ص 233 ) . کنایه از صبح کاذب ، چه کاذب را در حق طول و تاریکی با رشته و با دم گرگ تشبیه می دهند ...

رشته ٔضحاک ؛ مار ضحاک. ( فرهنگ فارسی معین ) . کنایه از مار ضحاک. ( آنندراج ) : می که فریدون نکند با تو نوش رشته ضحاک برآرد ز دوش. نظامی.

رشته طاقت گسیختن ؛ پاره شدن آن. به مجاز، تمام شدن تاب و طاقت. سپری شدن تحمل و بردباری. از دست رفتن تاب و توانایی : خواهد گسیخت رشته طاقت ز پیچ و تاب ...

رشته زدن ؛ پیمودن زمین با ریسمان. ( ناظم الاطباء ) ( از غیاث اللغات ) . پیمودن زمین به جریب ، چه هر چیز را که به چیزی پیمایند آن چیز را بر آن چیز می ...

رشته سردرگم ؛ رشته ای که سرش یافته نشود. ( آنندراج ) : کسی از رشته سردرگم ما آگهی دارد که شب از خارخار دل به بستر سوزن افشاند. صائب ( از آنندراج ) . ...

رشته شمع ؛ پلیته. ( ناظم الاطباء ) . رشته که در میان شمع بود. ( آنندراج ) : بس که صائب ریزد از چشمم سرشک آتشین رشته شمع است گویی رشته نظاره ام. صائب ...

رشته درویشان ( درویش ) ؛ریسمانی نخی یا پشمی که به کمر یا سر و یا هر دو می پیچیده اند و آن در مواقع لازم کار طناب را انجام می داد. ( فرهنگ فارسی معین ...

رشته راز ؛ رشته بنا. رجوع به ترکیب رشته بنا شود.

رشته رشته ؛ پی درپی و لاینقطع و بی انفصال. ( انجمن آرا ) . رشته های پی درپی و بسیار : از ابر رشته رشته چکد درّ شاهوار از خاک توده توده دمد گنج شایگان ...

رشته در دست خواب و خور داشتن ؛ خاصیت بهیمی داشتن و خوردن و خوابیدن. ( ناظم الاطباء ) . کنایه از خصلت بهیمی داشتن و غیر از خوردن و خوابیدن منظور نداشت ...

رشته در گردن ؛ کنایه از محبت مفرط و تعشق باشد. ( لغت محلی شوشتر ) .

رشته درویشان ( درویش ) ؛ریسمانی نخی یا پشمی که به کمر یا سر و یا هر دو می پیچیده اند و آن در مواقع لازم کار طناب را انجام می داد. ( فرهنگ فارسی معین ...

رشته دراز کردن ؛ کنایه از مهلت و فرصت دادن. ( آنندراج ) . رشته دراز دادن : جان آرمیده می شود از اضطراب عشق این رشته را دراز کند پیچ و تاب عشق. صائب ...

رشته دراز دادن ؛مهلت و فرصت دادن و تنگ نگرفتن. ( غیاث اللغات ) ( ناظم الاطباء ) . کنایه از مهلت و فرصت دادن. ( آنندراج ) : بردل آسوده نخواهی گره تا ب ...

رشته جان یکتار ( یکتا ) ماندن ( شدن ) ؛ ناراحت شدن. به ناراحتی گرفتار آمدن. دچار ضعف و ناتوانی گردیدن : رشته جانم ز غم یکتار ماند شکر کن کآن تار نگسس ...

رشته چیزی را گسستن ؛ دست برداشتن از آن. ( یادداشت مؤلف ) . دور گشتن از آن. قطع علاقه نمودن از آن : ای دل آن زنار نگسستی هنوز رشته پندار نگسستی هنوز. ...

رشته خاک ؛ آدمی و موجودات دیگر. ( ناظم الاطباء ) . و رجوع به رسته خاک در ذیل ماده رسته شود.

رشته دراز ؛ طول مدت. ( ناظم الاطباء ) ( فرهنگ فارسی معین ) ( برهان ) . - || فرصت دور و دراز در کار. ( ناظم الاطباء ) ( از برهان ) . فرصت بسیار. ( ف ...

رشته جان ؛ بندجان. نیرویی که چون رشته اجزای وجود را بهم پیوندد. ( یادداشت مؤلف ) : رشته جان دشمنان مهره پشت گردنان چون به هم آورد کند عقد برای معرکه ...

شته جان دوتا شدن ؛ متردد خطر عظیمی بودن. ( ناظم الاطباء ) . کنایه از مورد خطر عظیمی بودن و اسیر شخصی شدن. ( آنندراج ) . - || گرفتار و اسیر و عاشق ش ...

رشته جان یکتار ( یکتا ) ماندن ( شدن ) ؛ ناراحت شدن. به ناراحتی گرفتار آمدن. دچار ضعف و ناتوانی گردیدن : رشته جانم ز غم یکتار ماند شکر کن کآن تار نگسس ...

رشته تب بر ؛ رشته تب : از تب چو تار موی مرا رشته حیات وآن موی همچو رشته تب بر به صد گره. خاقانی. و رجوع به ترکیب �رشته تب � شود.

رشته جادو ؛ ریسمانی که جادوگران هنگام سحر و جادو به کار برند. لوله یا رشته هایی که جادوگران داخل آن سیماب ریزند و پیش آفتاب گذارند تا از تابش خورشید ...

رشته پیما ؛ آنکه با رشته ای جایی یا چیزی را مساحت کند و اندازه بگیرد : من چو رسام رشته پیمایم از سر رشته نگذرد پایم. نظامی.

رشته تافتن کسی را ؛ چیرگی یافتن بر او. توطئه چیدن بدو. مسلط شدن بر وی : نه ستم رفته به من زو و نه تلبیسی که مرا رشته نتاند تافت ابلیسی. منوچهری. دی ...

رشته تاک ؛ کنایه از برگ تاک. ( آنندراج ) : می چکد از دیده جانم چون شراب لاله گون رشته تاک است پنداری رگ نظاره ام. شوکت ( از آنندراج ) .

رشته بر انگشت پیچیدن ( به چیزی بستن ) ؛ ترجمه ارتام است ، چون چیزی را خواهند که فراموش نشود و بر وقت به یاد باشد این عمل می کنند خواه انگشت خود بود خ ...

رشته بریدن ؛ پاره کردن رشته. بریدن نخ و طناب. به مجاز، قطع علاقه کردن. گسستن مهر و پیوند : به کشتن از تو مخلص نگسلد مهر به تیغ این رشته را نتوان برید ...

رشته پیچان ؛ مار پیچان. ( غیاث اللغات ) .

رشته به انگشت بستن ؛ کنایه از یادداشت و یاد داشتن است. ( غیاث اللغات ) : غافل مشو ز مرگ که در چشم اهل هوش موی سفید رشته بر انگشت بستن است. صائب ( از ...

راست رشته ؛ که رشته جانش راست باشد، و ظاهراً در این شعر به مجاز بمعنی باتربیت است : سگ بدانش چو راست رشته شود آدمی شاید ار فرشته شود. نظامی.

رشته الفت بریدن ؛ قطع رابطه و محبت کردن : از علایق رشته الفت بریدن مشکل است می پرد بی خواست چشم سوزن عیسی هنوز. صائب ( از آنندراج ) .

رشته بنا ؛ ریسمان کار در تداول بنایان. رشته راز. تراز. ( منتهی الارب ) ( از تاج العروس ) . مدماک. ( منتهی الارب ) .

به سر رشته رفتن ( شدن ) ؛ کنایه از: بموضوع برگشتن : دلا دلا به سر رشته شو مثل بشنو که آسمان ز کجایست و ریسمان ز کجا. مولوی.

به سر رشته رفتن ( شدن ) ؛ کنایه از: بموضوع برگشتن : دلا دلا به سر رشته شو مثل بشنو که آسمان ز کجایست و ریسمان ز کجا. مولوی.

چرخ رشت ؛ که با چرخ رشته شده باشد. ( یادداشت مؤلف ) .

دست رشت ؛ که با دست رشته شده باشد. ( از یادداشت مؤلف ) .

پای رشت ؛ آنچه با پای رشته شده باشد. ( یادداشت مؤلف ) .

اصحاب الرشاد ؛ مردمان دیندار و متدین. ( ناظم الاطباء ) . و رجوع به ترکیب اهل رشاد شود.

اهل رشاد ؛ اصحاب الرشاد. مردمان دیندار. ( یادداشت مؤلف ) : الصلا گفتیم ای اهل رشاد کاین زمان رضوان در جنت گشاد. مولوی.

رشاد بری ؛ خردل صحرایی. ترخر. ترب صحرایی. ( یادداشت دهخدا ) .

- رُش کردن ؛ گردانیدن چشم از روی خشم و قهر : که فقیه از که رو ترش کرده باز تا بر که چشم رش کرده. سنایی ( از آنندراج ) .

رش خسروی ؛ ظاهراً ذراع سلطانی است. شاه رش : رش خسروی بیست پهنای او سوار سرافراز بالای او. فردوسی. رجوع به ترکیب شاه رش و نیز ذرع و ذراع سلطانی شود.

رش رش ؛ ظاهراً ذراع ذراع. ارش ارش : یکی کوه دان مر مرا پر ز گوهر به من پایه پایه برآیند و رش رش. ناصرخسرو.

رسوم مستوفیان ؛ مالیات گونه ای که ارباب حاجات به مستوفیان پردازند. ( یادداشت مؤلف ) .

رسوم العلوم و رقوم العلوم ؛ این عبارت در اصطلاح صوفیان بدین معنی آمده است که چون مشاعر انسان رسوم اسماء الهی اند مانند علیم و سمیع و بصیر که ظاهر گرد ...

رسوم عرفیه ؛ عادات. ( ناظم الاطباء ) .