پیشنهاد‌های علی باقری (٣٩,٦٨٦)

شفق قطبی ؛ فجر شمالی . ( یادداشت مؤلف ) .

شفق گلگون ؛ سرخی که پیش از برآمدن آفتاب ظاهر میگردد و یا پس از غروب آن باقی میماند. سرخی شام و یا بامداد. ( ناظم الاطباء ) .

مقابله کردن ؛ جنگ کردن. ستیزه کردن : سیمجوریان از نشابور بیایند و با الپتگین مقابله و مقاتله کنند. ( چهارمقاله ص 23 ) . || راست کردگی کتاب را با کتا ...

مقابله کردن ؛ دو نسخه از کتابی را برای پیدا کردن غلط با هم خواندن. واخوان کردن. کتابی را با کتابی عرض دادن. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) .

مقابله روا داشتن ؛ تلافی کردن. عوض کردن : گمان نمی باشد. . . که شتر به سوابق تربیت را به لواحق کفران خویش مقابله روا دارد. ( کلیله ودمنه ) .

مقابله کردن ؛ عوض کردن. تلافی کردن : بازرگان ملاطفت پیرزن را به شکر و مواعید خوب مقابله کرد. ( سندبادنامه ص 307 ) . بازرگان گمان برد که این مرد در با ...

مقابله به مثل کردن ؛ تلافی کردن. بدی یا نیکی کسی را بعینه عوض دادن.

مقابله کردن ؛ روباروی شدن و روباروی ایستادن. ( ناظم الاطباء ) . - || برابر کردن و مواجه نمودن. ( ناظم الاطباء ) . در مقابل گذاشتن : ضمیر پاک تو با ...

در مقابله ؛ در برابر. در مقابل : آن ملاعین گرم درآمدند و نیک نیرو کردند خاصه در مقابله امیر. ( تاریخ بیهقی چ فیاض ص 117 ) . زن گفت ای ظالم. . . بنگر ...

مقابل شدن ؛ برابر و مساوی شدن. ( ناظم الاطباء ) . همسطح شدن : و چون شهر و حصار در خرابی و ویرانی با یکدیگر مقابل شد. . . روز دیگر. . . خلایق را که از ...

مقابل شدن ؛ دو برابر شدن. ( ناظم الاطباء ) .

مقابل کردن ؛ روبه رو کردن. روبه رو قرار دادن.

مقابل کردن ؛ دربرابر هم نهادن. مقابله کردن. تطبیق کردن : وصیت کرد که در اینجا خمی در زیر خاک است نسخه ای از تورات در آنجا نهاده است برفتند و بازکردند ...

باد مقابل ؛ باد موافق : باز جهان بحر دیگر است و مدور شخص تو کشتی است ، عمر باد مقابل. ناصرخسرو. باد مقابل چو راند کشتی را راست هم برساندش اگرچه دیر ...

مقابل شدن ؛ روباروی شدن. مواجه شدن. ( ناظم الاطباء ) . - || دوچار شدن و بهم رسیدن و ناگهان به هم رسیدن. ( ناظم الاطباء ) .

مفید معنایی بودن ؛ افاده کردن آن معنی. رسانیدن آن معنی : پسوند �گر� در کلماتی ، از قبیل �دادگر� و �ستمگر� مفید معنی مبالغه است.

مفهوم وصف ؛ ( اصطلاح اصول ) میان اصولیان بحث است که آیا تعلیق حکمی بر وصفی دلالت دارد بر انتفای آن حکم در موقع انتفای آن وصف یا نه و در حقیقت آن وصف ...

مفهوم موافق ؛ آنچه از کلام به طریق مطابقت فهمیده شود. ( از تعریفات جرجانی ) . مفهومی است که از حیث نفی و اثبات موافق بامنطوق خود باشد. در اصطلاح دیگر ...

مفهوم غایت ؛ ( اصطلاح اصول ) میان اصولیان دراینکه مفهوم غایت حجت است یا نه اختلاف است. محققان گویند مفهوم غایت اقوی از مفهوم شرط است و مراد از غایت د ...

مفهوم مخالف ؛ آنچه از کلام به طریق التزام فهمیده شود و گفته شده است مفهوم مخالف آن است که حکم ثابت در مسکوت برخلاف حکم ثابت در منطوق باشد. ( از تعریف ...

مفهوم حصر ؛ ( اصطلاح اصول ) در اصطلاح اصولیان ، مراد این است که وصفی بر موصوف خاصی مقدم شده باشد، مثل �الامیر زید� و �شجاع عمرو� که از آن مفهوم حصر م ...

مفهوم کردن ؛ فهمیدن. دریافتن : همه عالم گر این صورت ببینند کس این معنی نخواهد کردمفهوم. سعدی ( کلیات چ مصفا ص 533 ) .

مفهوم گشتن ( گردیدن ) ؛ فهمیده شدن. دریافته شدن. دریافته شدن. دانسته شدن : حجت آن است که روزی کمری می بندد ورنه مفهوم نگشتی که میانی دارد. سعدی. به ...

مفهوم گشتن ( گردیدن ) ؛ فهمیده شدن. دریافته شدن. دریافته شدن. دانسته شدن : حجت آن است که روزی کمری می بندد ورنه مفهوم نگشتی که میانی دارد. سعدی. به ...

مفهوم شدن ؛ فهمیده شدن. دانسته شدن : شرایط آن از این معنی که یاد کرده شد مفهوم می شود. ( اوصاف الاشراف ص 21 ) .

مفوضةالمهر ؛ زوجه ای را که در نکاح دائم تعیین مقدار مهرش را به اختیار شوهر یا زوجه یا ثالث گذاشته باشند مفوضةالمهر گویند. ( ترمینولوژی حقوق تألیف جع ...

مفوض گردانیدن ؛ مفوض کردن : بر خدای عز و جل توکل کرد و امور و مهمات خویش بدان مفوض گردانید. ( تاریخ قم ص 8 ) . رجوع به ترکیب قبل شود.

مفوض کردن ؛ واگذاشتن. تفویض کردن. واگذار کردن. سپردن. تسلیم کردن : چون نصر گذشته شد از شایستگی و به کارآمدگی این مرد، محمود، شغل همه صنایع غزنی خاص ب ...

مفلوج شدن ؛ مبتلا به بیماری فالج شدن : محمد زکریا گوید: بسیار خداوند لقوه را دیدم که مفلوج شد و فالج هم در آن جانب افتاد که روی کژ بود. ( ذخیره خوارز ...

مفلوج گردیدن ( گشتن ) ؛ مفلوج شدن : مفلوج گشته آتش و معلول گشته باد هم خاک با عفونت و هم آب ناگوار. جمال الدین اصفهانی. رخش همام گفت که ما باد صرصر ...

المفلس فی امان اﷲ ؛ مفلس بی تقصیر مصون از تعرض حاکم و وامخواهان باشد، نظیر: از برهنه پوستین چون برکنی. ( امثال و حکم ج 1 ص 272 ) . تا ابله در جهان ا ...

مفلس شدن ؛ افلاس. ( تاج المصادر بیهقی ) . بی چیز شدن. اِکداء. اِلفاج. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) .

مفلس کردن ؛ بی چیز کردن. تهیدست کردن : از حجت حق جوی جواب سخن ایراک مفلس کندت بی شک ، اگر گنج سوءالی. ناصرخسرو.

از چیزی مفلس گشتن ؛آن را از دست دادن. از آن محروم شدن : هرکه بود از نشاط مفلس گشت گرچه از آب دیده قارون گشت. مسعودسعد.

غایب مفقودالاثر ؛ در قانون مدنی کسی را گویند که از غیبت او مدت بالنسبه مدیدی گذشته و از او به هیچوجه خبری نباشد. ( ترمینولوژی حقوق تألیف جعفری لنگرو ...

غایب مفقودالخبر ؛ کسی که از محل سکونت خود مدت نسبتاً مدیدی دور شده و خبری از اوبرای کسان و آشنایان وی نمی رسد و این نوع غیبت را اصطلاحاً �غیبت منقطعه ...

مفقود شدن ؛ گم شدن. ناپدید شدن. از میان رفتن : و از جوانان شهر بسیار مفقود شدند. ( سلجوقنامه ظهیری چ خاور ص 40 ) . اگر به کین تو صد گونه کیمیاسازد ب ...

مفقود کردن ؛ گم کردن. از دست دادن. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) .

- مفقودالبدل ؛ معدوم العوض. ( مجموعه مترادفات ) . بی بدیل : اما بأی حال بهتر از آن است که نقد زندگانی که مفقودالبدل و معدوم العوض است صرف تحصیل سایر ...

حالت مفعولی ؛ ( اصطلاح دستور ) آن است که اسم مفعول یا متمم واقع شود و مفعول یا متمم آن است که معنی فعل را تمام کند. ( دستور پنج استاد ج 1 ص 36 ) .

مثل شفته ؛ پلو که آب آن بسیار باشد و آن عیب است. ( یادداشت مؤلف ) .

شفته ریزی ؛ عمل ریختن دوغاب و سنگ و آهک زیر بنا، یا عمل نهادن گل بر روی تیر و نی سقف و جز آن. شفته ریختن. ( از یادداشت دهخدا ) .

شفته و کوفته ؛ پلو بد و بسیار نرم پخته شده. ( یادداشت مؤلف ) . و رجوع به ترکیب �مثل شفته � شود.

شفته پلو ؛ پلو که بسیار آبدار باشد. ( از یادداشت مؤلف ) . و رجوع به ترکیب �مثل شفته � شود.

شفته ریختن ؛ ریختن گل کم آب بر سقف و جز آن. ( از یادداشت مؤلف ) . ریختن دوغاب آهک با سنگ و سنگریزه زیر پی دیوار و جرز بر آن بنا کردن.

بنت الشفة، بنت شفة ؛ کنایه است از سخن و کلام و گفتار. ( یادداشت مؤلف ) . سخن. ( از اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ) .

ذات شفة ؛ کلمه. ( از اقرب الموارد ) .

اهل الشفة ؛ آنان که حق دارند خود و چهارپایانشان از آبشخوری آب بیاشامند ولی مزرعه و درخت در شمار اهل الشفة نیست. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ) .

رجل خفیف الشفة ؛ مرد ستیهنده در سؤال. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( از اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ) ( از مهذب الاسماء ) .

شفة حسنة ؛ ذکر خیر. ( منتهی الارب ) ( از مهذب الاسماء ) .