پیشنهاد‌های فانکو آدینات (٢,٣٣٧)

گیلان در سنسکریت گیلَنه gilana و به معنی پرستو می باشد؛ در پهلوی: گیلان با همان معنی سنسکریت.

ترک tork ( جوان، زیبا، لطیف ) این واژه در پهلوی تَرُک tarok بوده که در ادبیات فارسی ترک شده و حافظ گفته: اگر آن ترک شیرازی به دست ارد دل ما را به خال ...

ترک tork در سنسکریت توره که turaka ( از تبار آسیب رسان، از نژاد آزارگر ) و از دو بخش ساخته شده است: 1ـ توره tura یعنی آسیب رسان. 2 ـ پسوند که ka که ص ...

برکت: هر خوبی ویژه، کارساز و به هنگام، چه از سوی کسی آرزو شده یا نشده باشد برای کامیابی، برتر سازی، رستگاری یا برون رفت از گرفتاری که خدا یا دیگری از ...

پارت در سنسکریت پارته pārth و پارص pārś به معنی پرتاب کردن است و پرتاب و پرت کردن نیز از همین ریشه است؛ و این که به یک قوم ایرانی پارت گفته شد برای ا ...

پادشاه در اوستایی پَئیتیخشا paitixshā به معنی پیشوای آموزش دهنده، استاد راهنما می باشد؛ در پارسی باستان: پتیخشایثیه patixshāyaşya؛ در پارتی: پدیخشاه ...

معلم: همتای پارسی این وژه ی عربی، اینهاست: آتونātun ، آموزگار ( دری ) مژاک možāk ( سغدی ) آژاره āžāre ( سغدی: ācāre ) آمژاک āmožāk ( پهلوی )

پیوس در مانوی پَیُس payos و به معنی امید، انتظار، توقع می باشد.

کوروش در اوستایی کوئیریس kuiris و به معنی گردنبند می باشد.

داریوش در سنسکریت: دوریُدهَنه duryodhana ( شکست ناپذیر ) ؛ در پارسی باستان: داریَووش dAryavush ( شکست دهنده ) .

مینا در سنسکریت مِنا menA یعنی بلورین، مانند بلور؛ همچنین به معنی زن، ماده و نام یک رودخانه نیز بوده است.

هوشنگ در اوستایی هَئُشیَنگهه haoshyangha؛ در پهلوی: هُشیَنگ hoshyang و هُشَنگ hoshang و به معنی خانه ی خوب، سازنده و معمار است؛ در افسانه های ایران ب ...

نادیا در سنسکریت نَدیا nadyā به معنی نیزار، نیستان می باشد.

شیرین در سنسکریت: کشیرین kshirin ( خوشمزه ) ؛ در پهلوی: شیرِن shiren؛ در مانوی: shirin ( دارای مزه ای چون شیر ) .

ارژن در سنسکریت: ارجونه arjuna و به معنی سپید، درخشان می باشد.

اردوان در سغدی: اَزتِوان artevān؛ در مانوی: اَردَبان ardabān؛ در پهلوی: اَرتَپان و اردوان artapān، ardavān. و به معنی راست پیروز، کسی که از راه درست ...

ازغند در سغدی با همین گویش به معنی پیک، فرستاده، سفیر می باشد.

ارم eram در سنسکریت: اَرَم Aram یعنی بسامان، خوب چیده شده.

ابزار: این واژه در اوستایی اپیزاوره: apizāvare ( با آن زورمند شدن ) ؛ در سغدی: ابچر abcar؛ در پارتی ابژار abžār؛ در مانوی: آبزار ābzār ؛ و در پهلوی ا ...

آلودن در سنسکریت آلود ālud به معنی از خالصی در آوردن، آمیختن چیزی با چیز دیگر می باشد. که در پهلوی پسوند مصدری تن و دن به آن افزوده شده است.

آکنده در سنسکریت آکنتهه Akantha به معنی تا گلو، تا گردن می باشد.

جایگزین پارسی بوران اینهاست: گَرناگ garnAg [مانوی]؛ دَمَک damak [پهلوی]

جایگزین واژه ی عربی مذکر، واژه ی پهلوی نَریک narik است.

تغذیه در پارسی امروز دارای دو معنی است: 1ـ خوراندن که با فعل کردن به کار می رود و گفته می شود تغذیه کردن؛ که در سغدی خویر xvir گفته می شد و می توان ا ...

جایگزین واژه ی غذا در پارسی اینهاست: واسان ( پهلوی ) ، پیتو pitu ( اوستایی ) ، پَدِن paden ( پارتی ) .

آش در سنسکریت آصه āśa به معنی خوراک است و ریشه ی آن آص یعنی خوردن است که این گونه صرف می شود: آصنامی āśnāmi می خورم، آصناسیāśnāsi می خوری، آصناتی āśn ...

دیاکو در پارسی باستان با دو واژه آمده است: دائیئَککو dāiakku و دیائَکو dyāako؛ در اوستایی به صورت دو واژه ی جدا از هم دیده می شود: دائی یعنی دایه، پر ...

آرمین در سنسکریت آرمبهین Arambhin و به معنی آغاز کننده، بر عهده گیرنده، انجام دهنده، کسی که پروژه های بسیاری می سازد، انگیزاننده، پدید آورنده می باشد.

آرشام در سنسکریت آرشَم ārsham و به معنی نژاد مقدس، تبار سپنتا می باشد.

سورنا در سنسکریت صورَنه śūrana به معنی دارای روحیه بسیار بالا، پرشور می باشد.

سبلان در سنسکریت صَبَلیمَن śabaliman و به معنی متنوع، رگه رگه بوده است؛ زیرا در دامنه ی این کوه، چشمه ی آب گرم و آب سرد با فاصله ی نزدیک یک متر از هم ...

ملایر در زبان لری مِل ( گردن، گردنه ) و آئر ( آتش ) بوده یعنی گردنه ی آتش؛ مناسبت این نام برای آن بوده که فرمانروایان همدان کسانی را در پایین کوهی به ...

سارا در سنسکریت با همین گویش به معنی گرانبها، با ارزش، ارزشمند می باشد.

در سنسکریت سام فعل است به معنی آشتی دادن، فرو نشاندن، آرام ـ خاموش ـ ساکت کردن، تسکین دادن. که به صورت اسم به معنی آشتی دهنده، آرام کننده، تسکین دهند ...

آندریا در سنسکریت آندیرا AndeyrA و به معنی همیشه روشنایی بخش می باشد.

آرمیتا در اوستایی آرمَئیتی Armaiti و به این معانی است: 1ـ کمال، اوج خردمندی، حکمت 2ـ فروتنی، تواضع، خشوع. 3ـ دینداری، تقوا، پاکی، پرهیزکاری. 4ـ نام ف ...

آرینا در سنسکریت آریَنا āryanā و به این معانی است: 1ـ سازگار ـ هماهنگ با مردم آریایی. 2ـ رفتار کننده مانند یک آریایی. 3ـ یگانه شایسته، شایسته، درخور، ...

آتوسا در اوستایی هوتئوسا hutaosA و به معنی زن خوش نیت است.

آریانا این نام در سنسکریت آریانه āryāna و به معنی ارمغان ـ پیشکشی ـ هدیه ـ کادوی آریایی است.

آرتین در سنسکریت ارتهین arthin و دارای این معانی است: 1ـ آرزوکننده، خواهان، طالب؛ جستجوگر، دنبال کننده، پژوهش گر، محقق. 2ــ نماینده، وکیل، وکیل مدافع ...

آراد: این نام با همین گویش در پهلوی به معنی آراینده است. ( فرهنگ واژه های پهلوی بهرام فره وشی )

تینا در سنسکریت تینه tina و به معنی روز است.

آدم در سنسکریت با پنج واژه آمده است: 1ـ آدم ādam ( پیشوند آ و فعل دَم ) فعل است به معنی رام ـ مهار ـ کنترل کردن. 2ـ اول شخص ماضی نقلی فعل آدا ( گرفتن ...

آخور در سنسکریت آکهره Akhara و به معنی جای خر است و از پیشوند مکان ساز آ و کهره به معنی خر ساخته شده است.

قلعه در سنسکریت کله تره kalatra و به معنی پشتیبان دلنشین، بچه دان یا رحم مادر است؛ یعنی جایی است که از ساکنان خود همانند رحم مادر نگهداری می کند؛ کله ...

ژرمن در سنسکریت: صرمن śarman و به معنی پشتیبانی و پشت و پناه بودگی می باشد؛ و واژه ی صرمنیه دصه śarmaṇya - deśa ( سرزمین پشتیبان، پذیرنده ی پناهجو ) ...

انگور در سنسکریت انکوره ankura و از دو بخش ساخته شده است: انچ anc ( کمانی، خمیده؛ چون شاخه های درخت انگور راست نیستند ) و اوره ura ( سینه ) انگور یعن ...

انگلیس در سنسکریت انگرجه angareja و به معنی پیکر لرزان است؛ چون انگلیس جزیره ای است، در گذشته های دور گمان می کردند که روی آب شناور است.

انگشت در سنسکریت انگوشتهه angushtha به معنی نگهدارنده ی تن ( زیرا همه کارهای تن آدمی از لباس پوشیدن و خوردن و. . . با انگشتان است ) ؛ در اوستایی: انگ ...

افیون در سنسکریت آپهِینه āpheyna به معنی رسیدنده و نابود کننده؛ زیرا خوردن یک تکه ی کوچک آن به اندازه ی یک عدس آب شده در چای، هر ویروسی را درجا نابود ...