پیشنهاد‌های علی باقری (٣٨,٧٩٧)

دفتر سال ؛ تقویم. ( التفهیم ص 273 ) . دفتر سنه. ( گاه شماری تقی زاده ص 110 ) .

ساکت کردن ؛ آرام کردن.

ساک به معنی کیسه و وسیله حمل وسایل مسافرت در زبان فارسی از واژه فرانسوی با واژه ساکشین به معنی کشیدن و مکیدن همریشه می باشد . چون ساک ها معمولا دارای ...

سجاده برون فکندن ؛ برون رفتن. خارج گشتن. انتقال یافتن. منتقل شدن : سجاده برون فکند ازین دیر زیرا که ندید در سرش خیر. نظامی. چون مانده شداز عذاب اند ...

سجاده محرابی ؛ جانمازی که بصورت محراب بافند. ( آنندراج ) .

سجاده بر ( در ) روی آب افکندن ؛ : تا هوس سجاده بر روی آب افکندن پیش خاطر آورم. ( کلیله و دمنه ) . چون سر سجاده بر آب افکند رنگ عسل بر می ناب افکند. ...

سجاده بر ( در ) روی آب افکندن ؛ : تا هوس سجاده بر روی آب افکندن پیش خاطر آورم. ( کلیله و دمنه ) . چون سر سجاده بر آب افکند رنگ عسل بر می ناب افکند. ...

دست زیر زنخدان ستون شدن ؛ آدمی را در حالت حیرت و تعجب دست زیر زنخ ستون میشود. ( از آنندراج ) : باران اشک خانه مردم خراب کرد دستم هنوز زیر زنخدان ستون ...

جان ستدن ؛ میراندن : از جمال تو وقت جان ستدن ملک الموت شرمناک شده. خاقانی. یک گهر نَدْهد و بجان ستدن هر زبان باشدش هزار آهنگ. خاقانی.

تاوان ستدن ؛ تاوان خواهی کردن : و ما این تاوان مر ادب را بستدیم تا خداوندان اسپ ، اسپ را نگه دارند. ( نوروزنامه ) .

بازستدن ؛ بازگرفتن. پس گرفتن : ز خسرو زیان باز باید ستد اگر چه زیانست صد بار صد. فردوسی. بوسهل زوزنی و دیگران تدبیر کردند در نهان که مال بیعتی و صل ...

ستبرران ؛ آنکه ران ضخیم و کلفت دارد.

ستبرساق ؛دارای ساق ضخیم و کلفت.

ستبرساق ؛دارای ساق ضخیم و کلفت.

ستبرباف ؛ بافنده ثوب و جامه ضخیم و سطبر.

ستبرباف ؛ بافنده ثوب و جامه ضخیم و سطبر.

ستبرپوست ؛ پوست کلفت.

ستبرران ؛ آنکه ران ضخیم و کلفت دارد.

ستبراندام ؛ درشت هیکل. آنکه اندام ستبر دارد.

ستبربازو ؛ که بازوی ضخیم و کلفت دارد.

ستبربازو ؛ که بازوی ضخیم و کلفت دارد.

پرستام ؛ جای آکنده از ستام : همه رزمگه پر ستام و کمر پر از آلت لشکر و سیم و زر. فردوسی.

زرین ستام ؛ یراق و ساخت زین : از اسبان تازی بزرین ستام ورا بود بیورکه بردند نام. فردوسی. تا ندیدم مرکبت رامن ندانستم که هست باد را سیمین رکاب و کوه ...

جِدَارُ: به معنی دیوار. از ریشه جدر، در لغت عرب در معانی زیر آمده است . دیوار ، بنا ، دیوار از لحاظ ارتفاع ، بر آمدگی بر روی بدن به دلیل ضربه و یا زخ ...

آیه 82 سوره کهف: وَأَمَّا الْجِدَارُ فَکَانَ لِغُلَامَیْنِ یَتِیمَیْنِ فِی الْمَدِینَةِ وَکَانَ تَحْتَهُ کَنْزٌ لَهُمَا وَکَانَ أَبُوهُمَا صَالِحًا ...

سپید شدن چشم ؛ کنایه از نابینا شدن. ( آنندراج ) . - || کنایه از بیهوشی. ( آنندراج ) . - || کنایه از سرخ رو شدن. ( آنندراج ) . و رجوع به سپید شدن ...

کف سفید ؛ شخصی که بسبب بخشندگی در کف هیچ نداشته باشد. ( آنندراج ) .

چشم ِ سپید ؛ چشم خالی از نور. ( آنندراج ) .

زمین سفید ؛ کنایه از خالی چون زمین خالی از عمارت. ( آنندراج ) .

سپیدروز، روز سپید ؛ بمعنی روز روشن. منور : شب سیاه بدان زلفکان تو ماند سپیدروز بپاکی رخان تو ماند. دقیقی. شما را سوی من گشاده ست راه بروز سپید و شب ...

سپهرکبود ؛ کنایه از آسمان : گر ز خود غافلم به باده و رود نیستم غافل از سپهر کبود. نظامی.

سپهر هشتم ؛ فلک هشتم و فلک البروج. ( ناظم الاطباء ) .

سپهر پوشیده ؛ کنایه از فلک است. ( ناظم الاطباء ) . رجوع به سپهر اعظم شود.

سپهر چوگان باز ؛ کنایه از فلک است : در سلاح و سواری و تک و تاز گوی برد از سپهر چوگان باز. نظامی ( هفت پیکر ص 66 ) .

سپهرکبود ؛ کنایه از آسمان : گر ز خود غافلم به باده و رود نیستم غافل از سپهر کبود. نظامی.

سپهر بلند ؛ کنایه از آسمان است : ای برآرنده سپهر بلند انجم افروز و انجمن پیوند. نظامی ( هفت پیکر ص 2 ) .

سپهر بوقلمون ؛ آسمان به اعتبار تنوع الوان و آثار. ( ناظم الاطباء ) .

سپهر پوشیده ؛ کنایه از فلک است. ( ناظم الاطباء ) . رجوع به سپهر اعظم شود

سپهر آخشیجان ؛ فلک ماه که بعربی سماء الدنیا گویند. ( انجمن آرا ) ( آنندراج ) .

سپهر اعظم ؛ فلک الافلاک. ( ناظم الاطباء ) : چتر میمون ِ همت اعلات سایه دار سپهر اعظم باد. ؟ ( از سندبادنامه ص 11 ) .

سپهر برین ؛ آسمان نهم است که بالاتر از همه است. ( انجمن آرا ) ( آنندراج ) . فلک الافلاک : سپهر برین گر کشد زین تو سرانجام خشت است بالین تو. فردوسی ( ...

سپندان سپید ؛ حرف بابلی. ( ذخیره خوارزمشاهی ) .

سپندان گرد ؛ تخم آن خردل است. ( از ذخیره خوارزمشاهی ) . || ( اِ مرکب ) مجمر. و این مخفف سپنددان است. ( غیاث ) : در سپندان بر سپندانی بود پیکان تو دو ...

تخم سپندان ؛ حرف است. ( ذخیره خوارزمشاهی ) : تخم سپندان چند نوع است ، بعضی خرد است آن را حرف گویند واندر خوردنیهای گرم بکار دارند و بعضی سپید است و گ ...

سپر در ( بر ) آب افکندن ؛ کنایه از عاجز کردن. ( از آنندراج ) . || مجازاً به معنی حائل. مانع. رادع : بدو گفت خسرو که ای پرهنر همیشه تویی پیش هر بد سپ ...

سپر در ( بر ) آب افکندن ؛ کنایه از عاجز کردن. ( از آنندراج ) . || مجازاً به معنی حائل. مانع. رادع : بدو گفت خسرو که ای پرهنر همیشه تویی پیش هر بد سپ ...

سپر بر کتف دوختن ؛ کنایه از سپر استوار کردن بر کتف. ( آنندراج ) : فرنجه چو دید آن چنان دست و زور سپر بر کتف دوخت چون پرّ مور. نظامی ( ازآنندراج ) .

سپر بستن ؛ مقاومت کردن. آماده شدن برای جنگ. پایداری کردن در جنگ : گر عاشقی و لذت پیکانت آرزوست در جلوه گاه سخت کمانان سپر مبند. شانی تکلو ( از آنندر ...

سپر بر سپر بافتن ؛ دوشادوش یکدیگر رفتن. سپرها پیش رو گرفتن و رو بدشمن نهادن : سواران دشمن چو دریافتیم پیاده سپر بر سپر بافتیم. سعدی ( بوستان ) .

سبیل گنده ؛ آنکه بروتی کلان دارد : تو زینب خواهر حسینی ای نره خر سبیل گنده. ایرج میرزا.