پیشنهاد‌های علی باقری (٣٨,٧٩٧)

آشتی ساختن ؛ آشتی کردن. صلح کردن : ز بدخواه ، در آشتی ساختن بترس از شبیخون و از تاختن. اسدی ( گرشاسبنامه ) .

آفرین ساختن ؛ آفرین گفتن. آفرین کردن : به پیش گو پیلتن تاختند ز شادی بر او آفرین ساختند. فردوسی.

ساختن یا نساختن غذائی یا دوائی یا آب و هوای جائی کسی را ؛ ملایم طبع وی بودن و نبودن. موافق طبع و مزاج او بودن یا نبودن. با مزاج او سازوار آمدن یا نیا ...

ساختن یا نساختن غذائی یا دوائی یا آب و هوای جائی کسی را ؛ ملایم طبع وی بودن و نبودن. موافق طبع و مزاج او بودن یا نبودن. با مزاج او سازوار آمدن یا نیا ...

از کسی ، کسی ( یا چیزی ) ساختن ؛ او را چنان پنداشتن. اورا به صورت وی ( یا آن چیز ) درآوردن : چنین گفت کای مهتر سرفراز ز من کودک شیرخواره مساز. فردوس ...

از کسی ، کسی ( یا چیزی ) ساختن ؛ او را چنان پنداشتن. اورا به صورت وی ( یا آن چیز ) درآوردن : چنین گفت کای مهتر سرفراز ز من کودک شیرخواره مساز. فردوس ...

ساخت فروکردن ؛ ساخت فروگشادن ، ساخت گشادن. زین و برگ از پشت مرکب برداشتن : ساخت فروکند ز اسب آینه بندد آسمان صبح قبا زره کند ابر کند زره گری. خاقانی ...

ساخت زر ؛ ستام زرین. ستام زر اندود و زین و برگ مرصع : بو بشر تبانی. . . بروزگار سامانیان ساخت و زر داشت ، و بدان روزگار این تشریف بزرگ گرفته بودند. ( ...

- ساخت افکندن ؛ ساخت انداختن. ستام و یراق بر زین نهادن : ابوالقاسم رازی رادید و بر اسبی قیمتی برنشسته و ساختی گران افکنده زراندود و غاشیه ای فراخ و پ ...

ساخت انداختن ؛ ساخت افکندن : بامدادن که یکسواره چرخ ساخت بر پشت اشقر اندازد. خاقانی.

ساخت تمام کردن ؛ مکمل تجهیز کردن : جواب داد که یک ماه زمان ده تا بنگرم و تدبیر آن بکنم و بدین آن خواست تا همه بیاسایند و ساخت تمام کند. ( تاریخ بلعمی ...

رودکنار. رودبار. کنار رود.

بری ساحت ؛ بری الساحة. بر کنار. برائت ساحت داشتن : رنج ز فریاد بری ساحت است درعقب رنج بسی راحت است. نظامی ( مخزن الاسرار ) .

برائت ساحت ؛ بیگناهی. برائت از گناهی که بکسی نسبت میدهند : دمنه دانست که اگر این سخن بر شتربه ظاهر کند در حال برائت ساحت. . . خویش معلوم گرداند. ( کل ...

سابقه معرفت ؛ از پیش با هم آشنابودن. آشنائی قبلی داشتن. سابقه آشنائی. شناختگی قبلی : نزدیک صاحبدیوان رفتم بسابقه معرفتی که در میان بود و صورت حالش بی ...

سابقه عنایت ؛ درباره کسی از دیرباز عنایت داشتن. عنایت دیرین. عنایت قدیم : یا رب بنظر رحمت ، آفت رسیدگان آخر زمان را دریاب و بسابقه عنایات کار ایشان ب ...

سابقه لطف ؛ درباره ٔکسی از دیر باز لطف داشتن. لطف دیرینه. مرحمت قدیم : بخشندگی و سابقه لطف و رحمتش ما را بحسن عاقبت امّیدوار کرد. سعدی.

سابقه محبت ؛ سابقه دوستی. ازپیش با هم دوست بودن. دوستی قبلی داشتن.

سابقه آشنائی ؛ از دیرباز با هم آشنا بودن از پیش آشنا بودن. آشنائی قبلی داشتن. سابقه معرفت. - سابقه خدمت ؛ خدمت دیرینه داشتن.

سابقه دوستی ؛ ازپیش با هم دوست بودن. سابقه محبت. دوستی قبلی داشتن.

افرغ من حجام ساباط ؛ بیکارتر از حجام ساباط؛ سخت عاطل و بیکار مانده. در ساباط حجامی بود که مردم را بنسیه حجامت میکرد و چون کسی به او رجوع نمیکرد مادرش ...

صاحب نفس سائله ؛ جانداری که چون سر او را ببرند خون از رگهای آن بجهد. مقابل حشرات ، ماهیها.

نفس سائله ( اصطلاح فقهی ) ؛ خون جهنده.

هفت سائره ؛ هفت سیّاره : گفتم ز هفت دائره این هفت و هشت میل گفتا ز هفت سائره این هفت و هشت اثر. ناصرخسرو ( دیوان ص 189 ) .

سائر ناس ؛ دیگر مردمان.

ذکر سائر ؛ شهرت. صیت. نام سائر : آنگاه نفس خویش را میان چهار کار مخیر گردانید. . . وفور مال و ذکر سائر. ( کلیله و دمنه ) . و طایفه ای از مشاهیر ایشان ...

مثل سائر ؛ داستان رونده بر افواه ، زبان زد : بنسبت چون فلک قدر تو عالی بهمت چون مثل ذکر تو سائر. ادیب صابر. سائر است این مثل که مستسقی نکند رود دجل ...

نام سائر ؛ ذکرسائر : نامی تری ز صاحب عباد در جهان سائر چو نام صاحب عباد نام تست. سوزنی.

ژنده شدن ؛ پاره و کهنه و مندرس گشتن.

ژنده کردن ؛ محکم کاری نکردن. بد کار کردن : سفسف العمل ؛ بد کرد کار را و محکم نکرد آن را ( لم یحکمه ) و ژنده کردش. ( زمخشری ) .

آب دهان برای چیزی رفتن ؛ خواهان و آرزومند آن بودن. ، ( آبدهان ) آبدهان. [ دَ ] ( ص مرکب ) آنکه سِر نگاه نتواند داشت : آبدهانی است که سخن نگاه نتواند ...

بخیه به آب دوغ زدن ؛ رنجی بیفائده بردن.

گوهر آبدار ؛ متلألی و گوهردار: سخن بهتر از گوهر آبدار چو بر جایگه بر برندش بکار. فردوسی. در آرزوی بوس و کنارت مردم وز حسرت لعل آبدارت مردم. حافظ.

دندانی آبدار ؛ سخت سپید و رخشان.

بوسه آبدار ؛ بوسه ای از روی شوق و گرمی.

مجازاً، شعر آبدار؛ فصیح و روان. || و سخنی یا دشنامی آبدار؛ سخت و صعب و پرمعنی در نوع خویش و زننده و نیش دار. || تیغ و خنجرو آهن برنده و جوهردار. حدید ...

ابدالاَّباد ؛ همیشه.

آبهای اسلامبول ؛ دریاهای ساحلی آن.

اسم نوعی اسب نامگذاری شده به خاطر رنگش که قهوه ای سیر است.

اسم نوعی اسب. نامگذاری شده به خاطر رنگش مطلق رنگ اسب است .

اسم نوعی اسب نامگذاری شده به خاطر رنگش مطلق رنگ اسب است

زیورآرا ؛ زینت دهنده. آرایش کننده : گزارنده بیت غرای من که شد زیب او، زیورآرای من. نظامی.

زیور بخود گرفتن ؛ بر خود آرایش کردن. ( آنندراج ) .

به زینهار آمدن ؛ به پناه و امان آمدن. در کنف حمایت کسی قرار گرفتن.

بی زینهار ؛ بی امان. بی عهد. که امان ندهد : چنین گفت مالک سرانجام کار بدان کینه جویان بی زینهار. شمسی ( یوسف و زلیخا ) .

یوم الزینة ؛ روز عید یا روز شکستن نهر مصر. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) . روز عید. ( از اقرب الموارد ) : قال موعدکم یوم الزینة و ان ی ...

زین نشان ؛ این ترکیب در شاهنامه لااقل چهارده بار دیده شده و بمعنی از این نوع ، از اینسان ، بدین نحو، بدین هیأت و شکل شمایل ، بدین طریق ، آمده است : ...

امراض الزینة؛ نزد پزشکان بیماریهای پوست و ناخن و موی مانند کلف و نمش و مانند اینها است. ( از اقرب الموارد ) . بیماری های موی و پوست و ناخن و اورام و ...

زین میان ؛ یعنی از این میان. ( ناظم الاطباء ) .

زین پس ؛ زین سپس. یعنی بعد از این و پس از این و من بعد. ( ناظم الاطباء ) .