پیشنهاد‌های علی باقری (٣٩,٦٨٦)

ریختن درد بر عضو ضعیف ؛ قریب به قول اطبا است که ماده بر عضو ضعیف می ریزد. ( از آنندراج ) : همیشه درد بر عضو ضعیف از عضوها ریزد که برق بی مروت در نیست ...

درد مفاصل ؛ روماتیسم. ( ناظم الاطباء ) .

درد کولنج ؛ بیماری قولنج : کسی را کش تو بینی درد کولنج بکافش پشت و زو سرگین برون لنج. طیان.

درد ناخن ؛ داخس. ( دهار ) . ورم حادّی که عارض شود انگشت را در نزدیکی ناخن با دردی سخت. عقربک. کژدمه. رجوع به داخس در همین لغت نامه شود.

درد رشته ؛ بیماری رشته : به درد رشته رنجور و به رخ زرد ز جزع دیده در از رشته هشته. سوزنی.

درد سرفه ؛ بیماری سرفه. ناخوشی سرفه : کسی کو را تو بینی درد سرفه بفرمایش تو آب دوغ و خرفه. طیان.

درد شش ؛ ذات الریة. ( دهار ) .

درد چشم ؛ رمد. عائر. ( دهار ) . أخذ. ساحک. ( منتهی الارب ) . دردی که بر چشم عارض شود. چشم درد: همه درد چشم تو شد هستی تو شو از نیستی توتیائی طلب کن. ...

درد بی درمان ؛ بیماری درمان نپذیر. بیماریی که آنرا درمان و مداوا نباشد. طُلاطِل. طُلاطِلَة. ( یادداشت مرحوم دهخدا ) : حافظ اندر درد او می سوز و بی در ...

درد پای ؛ نقرس. ( دهار ) . درد مفاصل. روماتیسم. پا درد.

درد برچیدن ؛ صاحب آنندراج در ذیل درد چیدن نوشته است : کنایه از تیمار و بیمار داری و درد دیگری بر خود گرفتن. اما در این بیت حافظ که به صورت درد برچیدن ...

درد بند پای ؛ نقرس. ( از آنندراج ) . و رجوع به نقرس شود.

چشم درد ؛ بیماری چشم. وجع چشم : سپیده برد روی از چشم درد برد تیغ من سرخی از روی زرد. نظامی.

درد زه ؛ درد حمل. ( آنندراج ) . رنج زاییدن. ( ناظم الاطباء ) . درد زاییدن. درد مخاض : تا نگیرد مادران را درد زه طفل در زادن نیابد هیچ ره. مولوی.

درد حمل ؛ درد زه. ( آنندراج ) : بکار خویش طبیب ار نبی است حیران است مسیح چاره گر درد حمل مریم نیست. تأثیر ( از آنندراج ) .

درد زادن ؛ مخاض. ( دهار ) . درد زایمان.

درد گوش ؛ گوش درد. لَوص. ( منتهی الارب ) .

درد معده ؛ دردی که بر معده عارض شود. دل درد. شکم درد.

دردی نبوده ؛ کنایه از تندرست و سالم. آنکه را دردی نبوده. آنکه دردی نداشته : دردی نبوده را چه تفاوت کند که من بیچاره درد می خورم و نعره می زنم. سعدی.

درد گردن ؛ دردی که عارض گردن شود. أجل ، لَبَن ؛ درد گردن خاستن از بالش. ( تاج المصادر بیهقی ) .

درد گران ؛ درد شدید. درد سنگین : فلک پروانه سازد آه را درد گران ما پر سیمرغ بخشد تیر را زور کمان ما. صائب ( از آنندراج ) .

درد گلو ؛ خاز باز. ذبحة. ( دهار ) . ذباح ؛ دردی که در ناحیه گلو احساس شود. گلودرد: معذور؛ درد گلو گرفته. ( دهار ) .

حُقوَة؛ درد شکم از خوردن گوشت. طَلَح ؛ درد شکم ستور از خوردن طلح. مَغلة؛ درد شکم ستور از علف یا خاک خوردن. ( منتهی الارب ) .

درد کمر ؛ دردی که در کمر احساس شود. کمردرد.

درد کون ؛ دردی که بر مقعد عارض شود. درد بواسیر. سَرَم. ( از منتهی الارب ) .

درد سینه ؛ بر انواع دردهای ریوی اطلاق شود. ( یادداشت مرحوم دهخدا ) .

درد شانه جای ؛ دردی که عارض شانه شود. کُتاف. ( منتهی الارب ) .

درد شکم ؛ دردی که در ناحیه شکم احساس شود. درد دل. دل درد. شکم درد. عِلَّوز. عِلَّوص. غاشیة. قَبَص. کِماد. لوی [ ل َ و ا ]. ورش. ( منتهی الارب ) . قول ...

درد دندان ؛ دردی که در یک یا چند دندان ایجاد شود. دندان درد. وجع اسنان. ضراس. ( دهار ) . شوص. ( منتهی الارب ) .

درد ریش ؛ به دردآمدن جراحت و قرحه. درد کردن زخم. قَرَح. ( دهار ) . ورجوع به قرح شود : تندرستان را نباشد درد ریش جز به همدری نگویم درد خویش. سعدی.

درد تن ؛ رنج تن. الم بدن : که ما را چه پیش آمد از اردوان که درد تنش بود و رنج روان. فردوسی.

درد جگر ؛ درد کبد. کُباد. ( دهار ) ( منتهی الارب ) .

درد در تن کسی افتادن ؛ دردمند شدن آن. ( از آنندراج ) : این چنین مر آن چنان را سجده کرد کز سجودش در تنم افتاد درد. مولوی ( از آنندراج ) .

به درد خوردن یا نخوردن ؛ به کاری آمدن یا نیامدن. مفید مصرفی بودن یا نبودن. مصرفی داشتن یا نداشتن. درخور مصرفی بودن یا نبودن. فایده و مصرفی داشتن یا ن ...

درد باطن ؛ الدبلة. ( دهار ) . درد شکم.

وصله خوردن ؛ وصله بپارچه یا چیزی دوختن و چسباندن.

معلق خوردن ؛ معلق زده شدن. پذیرش معلق کردن.

گرد و خاک خوردن ؛ استنشاق گرد و خاک کردن.

- کیس خوردن ؛ تا خوردن. چروک خوردن.

قلم خوردن ؛ روی نوشته ای سیاه شدن. خط خوردن.

کوک خوردن ؛ بخیه خوردن.

قسم خوردن ؛ پذیرش قسم کردن : قسم نخور باور کردم.

قپان خوردن ؛ تحمل قپان کردن. کنایه از وزن شدن.

فحش خوردن ؛ تحمل فحش و ناسزا از کسی کردن. تحمل دشنام کردن. دشنام شنیدن از کسی.

قالب خوردن ؛ تحمل قالب کردن. پذیرش قالب کردن ، چون : کفش تنگ بود قالب خورد خوب شد.

غبطه خوردن ؛ حسد بردن. تحمل غبطه کردن.

عشوه خوردن ؛ ناز کشیدن. تحمل عشوه دیگری کردن : کسی را بود کیمیا در نورد که او عشوه کیمیاگر نخورد. نظامی.

ضرر خوردن ؛ تحمل ضرر کردن. ضرر بر کسی وارد شدن.

صدمه خوردن ؛ متحمل صدمه شدن. ناراحت شدن.

شیشه خوردن ؛ شیشه پذیرفتن. قبول شیشه کردن ، چون : به این در پنج جام شیشه می خورد.