پیشنهاد‌های م -ص- ت (١٠١)

پرتاو=پُرتاو=پُرتاب یعنی با سرعت زیاد، با توان بالا حرکت کردن دویدن با شدت زیاد پَرتاب کردن با سرعت انداختن

در مناطق کردی میگن پشیله شور peshila shor

ریش با تلفظ رِش یا رِژ به معنای خط و خراش یا جراحت سطحی در حال حاضر در زبان کوردی کاربرد دارد.

دِشوار دِش وار دِش=دِژ دش=دژ= قلعه= مسیر سخت دِشوار=دِژوار= سخت = مشکل

پَستَک: لباس گرم نیم قد نمدی

کپنکkapanek:لباس بلند گرم نمدی از جنس پشم گوسفند ویژه هوای سرد

پِژمان= پِشمان= پِش مان پِش در زبان کوردی همان پیش امروزی در زبان فارسی است. مان= ماندن پِش مان= پیشمان پِشمان = پیشمان : یعنی کسی که جلودار است ودر ...

خرمن= خرمان خِر= جمع خِر کردن = جمع کردن مان= ماندن خِرمن یا خِرمان= محل جمع آوری غله از قبیل گندم ، جو، نخود و. . . جهت کوبیدن و جدا کردن دانه از ک ...

زیر و رو کردن فصل زیر و رو کردن کشاو ورز = کش او وزر کشاو= اب کشیدن یا ابیاری کردن کشاورز= ابیاری و زیر و رو کردن

قرقره تغییر یافته غَرغَره میباشد غرغره چاه اب ، بالابرها، بنایی و یا خیاطی در گویش امروزی غرغره را قرقره می خوانیم همانند غذا که قضا تلفظ میکنیم بط ...

جانور = جان ور ور یعنی دارنده، صاحب جانور= دارای جان موجود زنده معمولا به حیوانات وحشی جانور گفته میشود. مثلا سخنور یعنی صاحب سخن

فلکه= پلکه پل pal = شاخه = شعبه=بازو= تکه به شاخه های درخت و بازوی انسان پل میگن به تکه تکه کردن چیزی میگن پل پل کردن فلکه یا پلکه مکانی است که از ان ...

در زبان کُردی به اردک میگن سونه یا سونا Sona

دوا یک واژه عربی است در زبان فارسی بجایش درمان گفته می شود

لردگان= لر ده گان= لر ده گان یا کان لر ده کان= روستای لرها ده= روستا

شُماره ابتدا شِماره بوده اون هم از تبدیل حرف ژ به حرف ش اتفاق افتاده است شِماره=ژِماره به معنی دانه و به زبان عربی به معنای رقم و عدد میباشد. شِمار ...

Warz ورز در زبان کردی یعنی فصل کاشت ورز= کشت و کار= کاشتن = زیر و رو کردن همانند کشاورز = کشاو ورز کشاورز = ابیاری کردن و زیر و روکردن برزگر یا ورزگر

ورزقان=ورزگان= ورز گان ورز= فصل = کاشتن و شخم زدن . زیر و رو کردن

زال در زبان کردی به معنی پیروز و چیره میباشد.

سهراب= زُراو = زُر آب زُر=زیاد زُر= پُر زور= قوی در زبان کردی سهراب زُرآو تلفظ میشه

بابک= باوک= پدر در زبان کردی به پدر میگن باوک

شینا ترکیب شین و حرف ا مثل بینا ، سیما ، دنیا، شین بن مضارع به معنی سبز شدن ، رشد و نمو الف هم پسوند فاعلی شینا= سرسبز

ناحیه ای که کوه آن را در بر گرفته و احاطه کرده است

دامنه= داوین= بغل = اغوش دامنه کوه= ناحیه ای که توسط کوه احاطه شده و در اغوش گرفته شده

دمن= دامِن=دامِنه= دامنه دامِن کوه= دامنه کوه= پایین کوه= جای پست و هموار دامن= لباس پایین تنه زنان دامن= داوِن= اغوش= بغل

التماس کردن= کمک خواستن خواهش کسی را کردن

درگاه =درگه=درب خانه=ورودی خانه= جلو در در= درب

گاه = خانه =محل سکونت = منزلت= مقام درگاه= درب خانه بارگاه= برگاه=بر گاه= جلو خانه بَر= جلو پیش گاه= پیشِ خانه = پیشخانه= پیش خان

مناقشه نادرست است بلکه درست ان مناغشه هست و یک کلمه عربی بوده و به معنای درگیری و نزاع می باشد و از ریشه ن غ ش

پهلوان = پالوان palawan پالَ وان پهل=پال=یعنی پهلو پاله وان یعنی کسی که میتواند دیگران را جابجا کند یا انها را هول دهد ویا به انها پهلو ( تنه ) بزند ...

روشن=روژن=روزن= روزنه روشن= متضاد تاریک

زمستان=زم ستان زم= زمین یا زوی zawi ستان یعنی ستاندن و گرفتن زمستان یا زوی ستان یعنی زمین گیر زن باردار را زوی ستان میگویند مردم در زمستان به علت وجو ...

مرداد= مرmer داد مر= مرگ احتمالا در این ماه که هوا گرم میباشد و الودگی زیاد است حیوانات بیشتر می میرن

کوشن kawshan ترکیبی از کوش Kawsh و حرف ن کوش به معنای کفش است الان هم به جای کفش ، در زبان کردی کوش گفته میشه. حرف" و "و حرف " ف" قریب المخرج هستن ...

آذر = اتش = آورAver or Awer= آگر Ager ماه اذر برای گرم شدن نیاز به روشن کردن اتش میباشد

خسته= خست ه خست khest یا khst در گویش کوردی یعنی افتاد یا انداخت مثلا سنگ را در چاله انداختی ، در گویش کردی میگن به رده خست ه ناو چال خسته = افتاده ...

دارایی ، دار و ندار ، ثروت و فرزند مال= دارایی منال = مندال= فرزند فرزند هم جزو دارایی می باشد.

ابیاری = اب دادن = اب رساندن

شوره زار= زمینی که شوره زده باشد جایی که برای مدتی در ان اب جمع میشود و تا اواخر تابستان اب تبخیر شده و پولکهای از نمک بر روی زمین جا می ماند. زمین ...

آبداری= اب دادن= اب رساندن=ابیاری

شورَکات یعنی شورزار shora kat زمینی که در فصل بهار در ان اب جمع میشود وتا اواخر تابستان آب تبخیر شده و فقط نمک به جای میماند به این زمین میگویند زمین ...

زاغ= اسم نوعی پرنده زاغ= زاج، همان زاج سفید

سبلان= ساولان=سهولان=سهول ان سهول= یخ

ساولان= سهولان= سهول ان سهول= یخ

سهند یعنی جایی که خنک و سایه باشد.

مدت زمان انجام کاری ، نوبت، دفعه، مثلا وعده غذا یا وعده سر رسید چک، وعده رسیدن انجام

تابان= تابیدن تابان یعنی ذوب کننده خورشید تابان یعنی گرمای سوزان تابستان که بر اثر ان فلزات ذوب شده و براق و منور میگردن تابستان هم بر گرفته از تاب و ...

لباسی از جنس پشم گوسفند و همانند نمد به جای کاپشن می پوشیدن.

قیسی، نام قدیم زردآلو است

با=پا قل ghal = بوقلمون پاقله= پای بوقلمون این نوع لوبیا شباهت زیاد با پای بو قلمون دارد در بعضی موارد حرف پ به ب تغییر پیدا کرده