پیشنهاد‌های م -ص- ت (٩٣)

بیژن = با تلفظ bejen بِ ژن کسی که ژن یا زن نداشته باشد

شینا ترکیب شین و حرف ا مثل بینا ، سیما ، دنیا، شین بن مضارع به معنی سبز شدن ، رشد و نمو الف هم پسوند فاعلی شینا= سرسبز

خویش = خوی ش خوی = khoy ب معنی ( خودیا خویشتن ) فارسی ش ضمیر هست یعنی او خویش = خوی ش یعنی خود او خویش =خویشاوند، فامیل ، خودی ، مقابل بیگانه خویش ه ...

کوشن kawshan ترکیبی از کوش Kawsh و حرف ن کوش به معنای کفش است الان هم به جای کفش ، در زبان کردی کوش گفته میشه. حرف" و "و حرف " ف" قریب المخرج هستن ...

قرقره تغییر یافته غَرغَره میباشد غرغره چاه اب ، بالابرها، بنایی و یا خیاطی در گویش امروزی غرغره را قرقره می خوانیم همانند غذا که قضا تلفظ میکنیم بط ...

سارا = زارا= زهرا زهرا در زبان کردی زارا تلفظ میشود

پهلوان = پالوان palawan پالَ وان پهل=پال=یعنی پهلو پاله وان یعنی کسی که میتواند دیگران را جابجا کند یا انها را هول دهد ویا به انها پهلو ( تنه ) بزند ...

خیابان = خیاوان = خی اب ان محل خروج ابهای اضافی رجوع شود به معنی خی و خیاو در همین فرهنگ زبان ابادیس با تشکر

قیسی، نام قدیم زردآلو است

هور ( هه ور ) با تلفظ Hawr ب معنای ابر می باشد بدان گهی که هور قیرگون شود چو روی عاشقان شود ضیای او. منوچهری از معنی شعر بالا استنباط میشه که ابر ( ...

بیابان = بی ابان بی ابان= بی اوان = بیاوان: یعنی جایی که ابادی ندارد ابان=اوان = اب ان یعنی ابادانی جایی که اباد شده

مرداد= مرmer داد مر= مرگ احتمالا در این ماه که هوا گرم میباشد و الودگی زیاد است حیوانات بیشتر می میرن

شوخی ( shokhi ) ( شوخی کردن ) ۱ - حرف خنده دار ۲ - حرف غیر جدی ۳ - کسی را مسخره کردن ۴ - سر به سر کسی گذاشتن

تابان= تابیدن تابان یعنی ذوب کننده خورشید تابان یعنی گرمای سوزان تابستان که بر اثر ان فلزات ذوب شده و براق و منور میگردن تابستان هم بر گرفته از تاب و ...

زاغ= اسم نوعی پرنده زاغ= زاج، همان زاج سفید

ورزقان=ورزگان= ورز گان ورز= فصل = کاشتن و شخم زدن

تالاب= تال آب تال= تلخ تالاب= اب تلخ = اب مانده= اب گل آلود=اب بد مزه تالاب = انباشته شدن آب غیر قابل استفاده تال متضاد شیرین

دامنه= داوین= بغل = اغوش دامنه کوه= ناحیه ای که توسط کوه احاطه شده و در اغوش گرفته شده

ساولان= سهولان= سهول ان سهول= یخ

دار= چوب = درخت دارقالی دارو درخت

خی: khi یا خیکkhik کیسه ای از پوست حیوانات که در قدیم برای نگهداری روغن حیوانی از ان استفاده میشد

زال در زبان کردی به معنی پیروز و چیره میباشد.

لباسی از جنس پشم گوسفند و همانند نمد به جای کاپشن می پوشیدن. به جای کپه ، کپنک kapanek و پستک pastak هم گفته میشود.

دمن= دامِن=دامِنه= دامنه دامِن کوه= دامنه کوه= پایین کوه= جای پست و هموار دامن= لباس پایین تنه زنان دامن= داوِن= اغوش= بغل

شوره زار= زمینی که شوره زده باشد جایی که برای مدتی در ان اب جمع میشود و تا اواخر تابستان اب تبخیر شده و پولکهای از نمک بر روی زمین جا می ماند. زمین ...

خسته= خست ه خست khest یعنی افتاد یا انداخت خسته یعنی افتاده

سهند یعنی جایی که خنک و سایه باشد.

لاوان= لاو ان لاو= جوان لاوان= جوانان

گاه = خانه =محل سکونت = منزلت= مقام درگاه= درب خانه بارگاه= برگاه=بر گاه= جلو خانه بَر= جلو پیش گاه= پیشِ خانه = پیشخانه= پیش خان

سهراب= زُراو = زُر آب زُر=زیاد زُر= پُر زور= قوی در زبان کردی سهراب زُرآو تلفظ میشه

لردگان= لر ده گان= لر ده گان یا کان لر ده کان= روستای لرها ده= روستا

سردار= سر دار معنا: دارنده سر ، پیشوا ، جان بر کف ، سر بر دار دار همان چوبه دار و متاسفانه چوبه اعدام میباشد.

شُماره ابتدا شِماره بوده اون هم از تبدیل حرف ژ به حرف ش اتفاق افتاده است شِماره=ژِماره به معنی دانه و به زبان عربی به معنای رقم و عدد میباشد. شِمار ...

فلکه= پلکه پل pal = شاخه = شعبه=بازو= تکه به شاخه های درخت و بازوی انسان پل میگن به تکه تکه کردن چیزی میگن پل پل کردن فلکه یا پلکه مکانی است که از ان ...

مناقشه نادرست است بلکه درست ان مناغشه هست و یک کلمه عربی بوده و به معنای درگیری و نزاع می باشد و از ریشه ن غ ش

پارسه = پارسا= پارس= پارز= پرهیزکار درحال حاضر در زبان کردی پارز واژه پرکاربردی هست.

در زبان کُردی به اردک میگن سونه یا سونا Sona

ناحیه ای که کوه آن را در بر گرفته و احاطه کرده است

پشیمان= پش ی مان پش = پس پش=پاش پاش= عقب پس = عقب مان=ماندن پشیمان=پشمان= پسمان=پسماندن = پس ماندن =پاش ماندن برگشت به عقب ویا برگشت به پس حرف ش و ...

به نام خدا خیاو یا خیاب خی او ( آب ) خی را مَشک معنی میکنیم البته معنی دیگر هم دارد از مشک حاوی آب ، آب میچکد این اب چکیده را خیاو میگویند همانطو ...

مدت زمان انجام کاری ، نوبت، دفعه، مثلا وعده غذا یا وعده سر رسید چک، وعده رسیدن انجام

شیر کو = shir kev Kew یا kevیا kef = کوه شیرکو= شیرکوه

Warz ورز در زبان کردی یعنی فصل کاشت ورز= کشت و کار= کاشتن = زیر و رو کردن همانند کشاورز = کشاو ورز برزگر یا ورزگر

سبلان= ساولان=سهولان=سهول ان سهول= یخ

دل دار دار پسوند دارندگی مثل پولدار دلدار = دلی کسی را صاحب شدن دلداری = دل همدیگر را بدست اوردن دلجویی و غمخواری کردن

شوخان = شوخ ان ان برای جمع می باشد شوخ: قشنگ ، خوش اندام . خوشرو ، شوخی باز ، بی مانند ، خوش رو ( ( در زبان کوردی ( kordi ) ) )

شرمین: شرم ین با شرم و حیا مودب قشنگترین اسم دخترخانمها

با=پا قل ghal = بوقلمون پاقله= پای بوقلمون این نوع لوبیا شباهت زیاد با پای بو قلمون دارد در بعضی موارد حرف پ به ب تغییر پیدا کرده

ابیاری = اب دادن = اب رساندن

دلدار= دل کسی را بدست اوردن