پیشنهاد‌های علی باقری (٢٩,٨٨٣)

پابراه ؛ راهی. عازم. روان. روانه.

ترک راهی کردن ؛ روگردان شدن از آن راه. برگشتن از آن : آخر کار چو این ره بدهی می نرود ترک این راه کنید و ره دیگر گیرید. ابن یمین.

بیراهی ؛ گمراهی. انحراف : کیست کو برما به بیراهی گواهی میدهد گو ببین آن روی شهرآرا و عیب ما مکن. سعدی. - || بی انصافی.

- بیراه رفتن ؛ از راه منحرف شدن. خارج شدن از راه. بیرون شدن از راه : چندین چراغ دارد و بیراه میرود بگذار تا بیفتد و بیند سزای خویش. سعدی.

بیراه افتادن ؛ از راه دور و منحرف شدن.

بیراه افتادن پارچه ؛ قطعه ای از آن از طول وقطعه دیگر از عرض قرار گرفتن هنگام دوخت. راه و بیراه شدن پارچه.

بیراه ؛ آنکه راه را گم کرده باشد. کسی که راه را گم کرده و حیران شده. ( فرهنگ نظام ) . - || بیراهه ، جایی خارج از راه : به بیراه پیدا یکی دیر بود جه ...

بسته شدن راه ؛ بند آمدن آن. پیدا آمدن مانع در سر راه : پیاده شد و راه او بسته شد دل نامدار اندر آن خسته شد. فردوسی.

بیراه ؛ آنکه راه را گم کرده باشد. کسی که راه را گم کرده و حیران شده. ( فرهنگ نظام ) . - || بیراهه ، جایی خارج از راه : به بیراه پیدا یکی دیر بود جه ...

براه کشیدن ؛ براه بردن. - || کشاندن براه. کشان کشان بردن. براه آوردن : کشیدند بدبخت زن را به راه بخواری ببردند نزدیک شاه. فردوسی.

بر سر راه بودن ؛ بمجاز آماده بودن. حاضر بودن. مهیا بودن. در انتظار بودن. در مسیر بودن. در دسترس بودن. سر براه بودن : از پشت ره انجام ببینید که شه را ...

براه ندیدن ، براه آسیا ندیدن ؛ کنایه از اظهار آشنایی نکردن. خود را ناآشنا نمودن. سابقه دوستی و شناسایی را نادیده گرفتن : زمن باز گشتند یکسر سپاه ندید ...

براه کردن ؛ فرستادن. براه انداختن. روانه ساختن. گسیل کردن. راهی کردن : آن ده مرد دیگر باره بر یار کرد از هر چه جهاز آن دختر بود و ایشان به راه کرد تا ...

براه بازآوردن ؛ براه آوردن. هدایت. گمگشته را بار دیگر بشارع عام و شاهراه آوردن. ( یادداشت مؤلف ) .

براه بودن ؛ برکار بودن. تعطیل نبودن. سر براه بودن : همیشه آسیابش براه است ؛ یعنی در حال کارکردن است و بمجاز پیوسته چیزی می خورد. ( یادداشت مؤلف ) .

براه آمدن با کسی ؛ مساهله. مسامحه کردن با او. ( یادداشت مؤلف ) . موافقت کردن با وی. همآهنگ شدن با او. - || هدایت شدن. ( یادداشت مؤلف ) .

براه آمدن ؛ راهی شدن. حرکت کردن. آغاز جنبش و سیر کردن. سر براه شدن : نهادند بر نامه بر مهر شاه فرستاده برگشت و آمد براه. فردوسی. بدان تا چو اندک نم ...

براه آمدن ؛ راهی شدن. حرکت کردن. آغاز جنبش و سیر کردن. سر براه شدن : نهادند بر نامه بر مهر شاه فرستاده برگشت و آمد براه. فردوسی. بدان تا چو اندک نم ...

ببست آمدن راه ؛ به بن بست رسیدن. بمانع برخوردن : تا دل شیفته از بزم تو مست آمده است راه اندیشه اغیار ببست آمده است. یقین کاشی ( از ارمغان آصفی ) .

بدراه ؛ ستوری که بد راه رود. بدرو. ( فرهنگ فارسی معین ) . حیوان سواری یا باری که خوب راه نرود. ( ازفرهنگ نظام ) . مقابل راهوار.

از راه کوه رفتن ؛ کنایه از اغلام کردن. ( آنندراج ) . غلامبارگی کردن. لواط کردن : سخن بکری است تحسین سخندان چهره آرایش ز راه کوه رفتن باشد او را دخل ب ...

از راه گشتن ؛ انحراف. ( فرهنگ فارسی معین ) .

از راه دور رسیده ؛ از راه دور آمده. رجوع بهمین ترکیب شود.

از راه ( ز راه ) رفتن یا شدن ؛ بمحض وصول بی هیچ توقف بجایی رفتن. فوری و بیدرنگ بجایی شتافتن : چو بهرام گفت آه مردم ز راه برفتند پوپان بنزدیک شاه. فر ...

از راه خار برداشتن ؛دفع فساد و مفسده کردن. ( ناظم الاطباء ) . - || مهیا کردن. ( ناظم الاطباء ) .

از راه دور آمده ؛ بعضی گویند عبارت از مهمان عزیز است. ( آنندراج ) . که از سفر دور رسیده باشد. که از دور دست آمده باشد.

از راه دور آمده ؛ بعضی گویند عبارت از مهمان عزیز است. ( آنندراج ) . که از سفر دور رسیده باشد. که از دور دست آمده باشد. - || کنایه از مضمون تازه و ن ...

از راه بگشتن ؛ از راه برگشتن : حزم. ( تاج المصادر بیهقی ) . نکوب. ( دهار ) .

از راه ( راهی ) برگشتن ؛ ترک کردن آن راه را. روی بر گرداندن از آن راه. ترک گفتن آن را.

از راه برده ؛ عاشق. ( آنندراج ) .

از راه اندر آمدن ؛ رسیدن. فراز آمدن : همی راند چون باد چوبین سپاه سوی دامغان اندر آمد ز راه. فردوسی.

از ره برخاستن ؛ دور شدن از راه. بیکسو رفتن. - || کنایه از مردن : وزان پس بآرام بنشست شاه چو برخاست بهرام جنگی ز راه. فردوسی.

از راه بردن ؛ منحرف ساختن. براه دیگری درآوردن. - || بمجاز، گمراه کردن و گول زدن. ( ناظم الاطباء ) . اغوا کردن. اضلال کردن. ( یادداشت مؤلف ) : ببرد ...

مرد ایزد ؛ مرد خدا : همان مرد ایزد ندارد به رنج اگر چند گردد پراکنده گنج. فردوسی.

زن مُرید ؛ مردی که مطیع زن باشد و بقول وی رفتار کند. ( ناظم الاطباء ) . مسخر و مطیع زن. ( آنندراج ) .

زن مرد ؛ نکاح. ازدواج. ( ناظم الاطباء ) .

زن قحبه ؛ کسی که دارای زن رسوا و بدنام باشد. ( ناظم الاطباء ) . دشنامی است. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ) .

زن کردن ؛ زن بردن. کسی را به زنی اختیار کردن. ( از ناظم الاطباء ) . زن گرفتن. عروسی کردن با زنی : تو دانی که نبود مگر ز ابلهی هر آنکو کند زن ، به دست ...

زن خواسته ؛ مرد کدخدا. ( ناظم الاطباء ) .

زن دادن ؛ ایهال. ( زوزنی ) . املاک. تزویج. ( منتهی الارب ) .

زن جلبی کردن ؛ قوادی کردن. ( ناظم الاطباء ) .

زن خواستن ؛ خواستگاری کردن. ( فرهنگ فارسی معین ) . زن بردن. زن کردن. عروسی کردن. نکاح کردن. ازدواج کردن. کسی را به زنی اختیار کردن. ( ناظم الاطباء ) ...

زن جلب ؛ دشنامی است مردان را. آنکه زن تباهکار دارد. دیوث. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ) . قواد و دیوث و کسی که زن خود را به حریف برد. ( ناظم الاطباء ) .

زن جلبی ؛ قوادی. دیوثی. ( ناظم الاطباء ) .

زن بردن ؛ در تداول ، زن گرفتن. زن کردن. رجوع به ترکیب زن کردن شود.

زن بابا ؛ نامادری. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ) .

زنان خوانده ؛ زنهایی که می برند عروس را نزد شوهرش. ( ناظم الاطباء ) .

زنان خوانده ؛ زنهایی که می برند عروس را نزد شوهرش. ( ناظم الاطباء ) . - || زنهایی که دعوت شده اند در مجلس عروسی. ( ناظم الاطباء ) .

نیک زن ؛ زنی نیک و پارسا. || نامرد. جبون. ترسان. بیدل. کم جرأت. ( ناظم الاطباء ) .

زن بودن ؛ کنایه از حقیر و کم مایه و بی ارزش بودن : آنکه نه گوید نه کند زن بود نیم زن است آنکه بگفت و نکرد. مولوی.