پیشنهاد‌های سجادیه (٣٥٤)

از لَجِ گازُر تَمبون نجس کردن درگویش یزدی یعنی کنایه ازاینکه برای به زحمت انداختن دیگری خودرا دچار بلا وزحمت بیشتر کردن ( ( گازُر= رخت شوی ) ) و ( ( ...

چادی شُو در گویش یزدی یعنی چادرشب ( پارچه ای بزرگ که رختخواب را درآن میپیچند )

جار درگویش یزدی به لوستر = جلچراغ گفته میشود

اُوگا در گویش یزدی به طحال گفته میشود

باد گاه درگویش یزدی یعنی شَقیقَه

سَلَفچه درگویش یزدی لَگَن مسی کنگره دار که قدیم زیر آفتابه قرار میگرفت جهت شستشوی دست وصورت

نوت در گویش یزدی یعنی اسکناس

لیتیرُک در گویش یزدی یعنی کوچک و حقیر

اراذِل بودن در گویش یزدی یعنی پرخاشگر بودن ، رذل و شارلاتون بودن

اِشکنه سَماوری در یزد غذایی است فوری غذایی ساده مرکب از آب جوش ، پیاز ، روغن گوسفند

اِشکنه گُوری ( = گبری ) در یزد غذایی است نسبتا اعیانی مرکب از گوشت چرخ کرده ، سیب زمینی ، پیاز ، روغن گوسفند وآبجوش

ایرا او را در گویش یزدی یعنی این طرف آن طرف

مَمَد درگویش یزدی یعنی مُحّمَد

اُللُو ( اُ لُّو ) در گویش یزدی یعنی ظاهر ، ابهت، شکل وشمایل ، نما

این سَرو بندی در گویش یزدی یعنی در این اوقات ، این وقت و زمان

ایسوندَن در گویش یزدی یعنی ستاندن =گرفتن =، اخذ کردن

اَیاقِ کسی را جا آوردن در گویش یزدی یعنی به حساب کسی رسیدن وحال کسی را جا آوردن

اَیّارَه در گویش یزدی یعنی اَلنگو ، دستبند زنانه

اَیا خَنجَر خوندن در گویش یزدی یعنی رجز خواندن = مبارزه طلبیدن

اُوِ نَخوردَه شِکَم نَبند درگویش یزدی یعنی چیزی که نخورده ای نگو خورده ای ( کنایه : کاری که نکرده ای را گردن نگیر )

اُولِنگون درگویش یزدی یعنی آویزان ، معلق ، آویخته

اُو گوش در گویش محلی یزدی یعنی آبگوشت

اُوگینه در گویش یزدی یعنی آبگینه = شیشه

اُو گَز ( آب گَز ) در گویش یزدی یعنی خوب نپختن شلغم ، چغندر یا سیب زمینی تا حد بدطمع شدن آنها

اُو گَردون درگویش یزدی یعنی آب گردان ؛ ملاقه بزرگ مسی

اُوکِردَه در گویش یزدی یعنی خیسانده میوه های خشک ازقبیل برگه زردآلو ، آلو ، آلبالو وغیره برای خوردن مخصوصا به هنگام بامداد

اُفتُو کورُک در گویش یزدی یعنی غروب آفتاب

اُو شُم در گویش یزدی یعنی آویشن

اُوسارکَندَه ( اُوسار=افسار=مهار ) درگویش یزدی یعنی افسار گسیخته کنایه از کسی که شلوغ و بی بند وبار است

اورا سَکی در گویش یزدی یعنی آ ن طرف =آن سوی

اووحَد در گدیش یزدی یعنی آن حَد ؛ آن سوی ؛ آن طرف

اُوِ چَش رِختَه در گویش یزدی یعنی آب چشم ریخته ( بی حیا = بی شرم )

اُو تُلُک در گویش یزدی به آب لَمبو کردن انار جهت مکیدن میگویند

اُو تراش کِردَن درگویش یزدی به تراشیدن هندوانه وخربزه وپالوده کردن آنها گفته میشود

اووَتَر درگویش یزدی یعنی آنطرف تر

اُو پایین کِردن در گویش یزدی یعنی کسی را لو دادن : توطئه بر علیه کسی چیدن ؛ دردسر برای کسی درست کردن

اُو به اُو شدن درگویش محلی یزدی یعنی دوهواشدن

اَنگَل گِرِفتن درگویش یزدی قلاب کردن دست برای اینکه دیگری پا برآن گذارد وبالا برود

انگشت لیسیده درزبان یزدی کنایه از بی مال ومنال شدن ( ( مثلا میگویند چرا خودم را انگشت لیسیده کنم ) )

انگشت پَس کیلیچی در گویش یزدی به چهارمین انگشت دست گفته میشود

انگشت کیلیچی در گویش یزدی به کوچکترین انگشت دست گفته میشود

اُفتیدَن در گویش یزدی همان اُفتادن است

اِسّوندَن درگویش یزدی یعنی گرفتن

اِزُّ و چِزّ در گویش یزدی یعنی التماس _ زارز_ الحاح

اِزُّ و چِزّ در گویش یزدی یعنی التماس _ زاری _ الحاح

اُریف در گویش یزدی = کج - قناس - مورب ( همان اُریب است )

اَروارَه در گویش یزدی همان آرواره ( استخوان فَک ) است

اَرنَه سَردادن درگویش یزدی فریاد کشیدن بچه

اَرنَه در گویش یزدی یعنی فریاد بچه _عربَده - عَرعَر کردن

اَرَبونه در گویش محلی یزدی یعنی دایره ( =داریه ) نوعی وسیله موسیقی شبیه دَف