[ویکی فقه] تاریخ مختصرالدّول، کتابی است در تاریخ عمومی، به زبان عربی که تألیف ابن عبری (۶۲۳ـ۶۸۵)، دانشمند و مورخ مسیحی یعقوبی می باشد.
مؤلف این کتاب را از بخش نخست کتاب دیگرش در تاریخ عمومی، که به زبان سریانی بوده، ترجمه و تلخیص کرده و در اواخر عمر در مراغه به درخواست دوستان مسلمان خویش، مطالب تازه ای در تاریخ اسلام و مغول به آن افزوده است.
محتوای این کتاب
این کتاب به دَه « دولت » (بخش) تقسیم می شود.
هشت بخشِ نخست آن که یک سوم کتاب را دربرمی گیرند، بترتیب عبارت اند از:
دولت اولیا، در باره ویژگی ها و دستاوردهای فرهنگی ملل باستان و آفرینش آدم و حوّا و سرگذشت فرزندان آنان تا درگذشت موسی علیه السلام
دولت داوران بنی اسرائیل، شامل تاریخ بنی اسرائیل پس از حضرت موسی تا روزگار شموئیل / سموئیل پیامبر
دولت پادشاهان بنی اسرائیل، در باره سرگذشت بنی اسرائیل از زمان شموئیل تا لشکرکشی های بُختُنَصَّر ( بُخت نَصَّر ) آشوری به اورشلیم و اسارت یهودیان به دست او
دولت پادشاهان کَلدانی، در باره اوضاع روزگار بختنصر و فرزندان او
دولت پادشاهان ایران، در باره سرگذشت پادشاهان هخامنشی طبق رویدادهای تاریخ یهود دولت پادشاهان بت پرست یونانی، در باره دوره اسکندر و جانشینان او
دولت پادشاهان فرنگ، در باره تاریخ سرزمین روم از روزگار آوگوستوس تا زمان یوستی نیانوس سوم
و دولت پادشاهان مسیحی یونانی، شاملِ تاریخ فرمانروایی روم شرقی ( بیزانس ) از زمان تیبریوس تا روزگار هراکلیوس / هرقل .
بخش عمده تاریخ مختصرالدّول، با عنوان دولت نهم، دولت پادشاهان عرب مسلمان،
در باره تاریخ جهان اسلام است که از زندگی حضرت محمد صلی اللّه علیه وآله وسلم آغاز می شود و پس از ذکر خلفای راشدین تا پایان دوره عباسیان را در برمی گیرد.
بخش آخر کتاب نیز به دولت مغولان در زمان هولاکو، آباقا و ارغون اختصاص دارد.
آخرین رویداد تاریخی کتاب، قتل شمس الدین جوینی به دستور ارغون در ۵ شعبان ۶۸۳ است.
ویژگی های برجسته این کتاب
برخی از ویژگی های برجسته این کتاب عبارت است از:
شرح زندگی فرهنگی هر دوره تاریخی؛ سرگذشت و آثار بزرگانی چون سلیمان،
امپدوکلس ( انبادقلس ) و فیثاغورس ( فیثاغوروس )، هومر ( اومیروس )، طالس / تالس / ثالیس، بَلینوس / بلیناس / آپولونیوس، اقلیدس و ارشمیدس ، زردشت و مانی
چگونگی ساخته شدن شهرها
و وصف مفصّلی از مذاهب و فرقه های دینی و علوم و فلسفه اسلامی
و شرح زندگی یهودیان و مسیحیان هر دوره.
در برخی بخش های این کتاب مطالب تاریخی ارزشمندی مطرح شده است، از جمله نویسنده در چهار بخشِ نخست، در شرح رویدادهای پیامبران و پادشاهان یهودی و مسیحی، از نوشته های علمای مسیحی چون ائوسبیوس / اوسبیوس، آندرونیکوس و یعقوب رهاوی بهره گرفته و گاه درباره روایت ها داوری و اظهارنظر کرده است.
همچنین در ذکر روابط مغولان و مسیحیان، دیدگاه های صرفاً مسیحی را نقل نموده و از توجه و علاقه ایلخانان به مسیحیان سخن گفته است.
مؤلف در اصل سریانی این کتاب و نیز در اثر دیگرش، تاریخ کلیسا، اطلاعات بیشتری از وضع مسیحیان این دوره آورده است.
ابن عبری، پس از ابوریحان بیرونی )، از معدود مورخان شرقی است که فهرست نسبتاً دقیقی از پادشاهان هخامنشی را آورده است.
در این فهرست، اسامی چهارده پادشاه با ذکر مدت سلطنت آنان و رویدادهای مهم روزگارشان طبق حوادث تاریخ یهود، از جمله آزاد شدن تبعیدیان یهودی به دستور کوروش ، آمده است.
منابع مورد استفاده در تاریخ مختصرالدول
...
مؤلف این کتاب را از بخش نخست کتاب دیگرش در تاریخ عمومی، که به زبان سریانی بوده، ترجمه و تلخیص کرده و در اواخر عمر در مراغه به درخواست دوستان مسلمان خویش، مطالب تازه ای در تاریخ اسلام و مغول به آن افزوده است.
محتوای این کتاب
این کتاب به دَه « دولت » (بخش) تقسیم می شود.
هشت بخشِ نخست آن که یک سوم کتاب را دربرمی گیرند، بترتیب عبارت اند از:
دولت اولیا، در باره ویژگی ها و دستاوردهای فرهنگی ملل باستان و آفرینش آدم و حوّا و سرگذشت فرزندان آنان تا درگذشت موسی علیه السلام
دولت داوران بنی اسرائیل، شامل تاریخ بنی اسرائیل پس از حضرت موسی تا روزگار شموئیل / سموئیل پیامبر
دولت پادشاهان بنی اسرائیل، در باره سرگذشت بنی اسرائیل از زمان شموئیل تا لشکرکشی های بُختُنَصَّر ( بُخت نَصَّر ) آشوری به اورشلیم و اسارت یهودیان به دست او
دولت پادشاهان کَلدانی، در باره اوضاع روزگار بختنصر و فرزندان او
دولت پادشاهان ایران، در باره سرگذشت پادشاهان هخامنشی طبق رویدادهای تاریخ یهود دولت پادشاهان بت پرست یونانی، در باره دوره اسکندر و جانشینان او
دولت پادشاهان فرنگ، در باره تاریخ سرزمین روم از روزگار آوگوستوس تا زمان یوستی نیانوس سوم
و دولت پادشاهان مسیحی یونانی، شاملِ تاریخ فرمانروایی روم شرقی ( بیزانس ) از زمان تیبریوس تا روزگار هراکلیوس / هرقل .
بخش عمده تاریخ مختصرالدّول، با عنوان دولت نهم، دولت پادشاهان عرب مسلمان،
در باره تاریخ جهان اسلام است که از زندگی حضرت محمد صلی اللّه علیه وآله وسلم آغاز می شود و پس از ذکر خلفای راشدین تا پایان دوره عباسیان را در برمی گیرد.
بخش آخر کتاب نیز به دولت مغولان در زمان هولاکو، آباقا و ارغون اختصاص دارد.
آخرین رویداد تاریخی کتاب، قتل شمس الدین جوینی به دستور ارغون در ۵ شعبان ۶۸۳ است.
ویژگی های برجسته این کتاب
برخی از ویژگی های برجسته این کتاب عبارت است از:
شرح زندگی فرهنگی هر دوره تاریخی؛ سرگذشت و آثار بزرگانی چون سلیمان،
امپدوکلس ( انبادقلس ) و فیثاغورس ( فیثاغوروس )، هومر ( اومیروس )، طالس / تالس / ثالیس، بَلینوس / بلیناس / آپولونیوس، اقلیدس و ارشمیدس ، زردشت و مانی
چگونگی ساخته شدن شهرها
و وصف مفصّلی از مذاهب و فرقه های دینی و علوم و فلسفه اسلامی
و شرح زندگی یهودیان و مسیحیان هر دوره.
در برخی بخش های این کتاب مطالب تاریخی ارزشمندی مطرح شده است، از جمله نویسنده در چهار بخشِ نخست، در شرح رویدادهای پیامبران و پادشاهان یهودی و مسیحی، از نوشته های علمای مسیحی چون ائوسبیوس / اوسبیوس، آندرونیکوس و یعقوب رهاوی بهره گرفته و گاه درباره روایت ها داوری و اظهارنظر کرده است.
همچنین در ذکر روابط مغولان و مسیحیان، دیدگاه های صرفاً مسیحی را نقل نموده و از توجه و علاقه ایلخانان به مسیحیان سخن گفته است.
مؤلف در اصل سریانی این کتاب و نیز در اثر دیگرش، تاریخ کلیسا، اطلاعات بیشتری از وضع مسیحیان این دوره آورده است.
ابن عبری، پس از ابوریحان بیرونی )، از معدود مورخان شرقی است که فهرست نسبتاً دقیقی از پادشاهان هخامنشی را آورده است.
در این فهرست، اسامی چهارده پادشاه با ذکر مدت سلطنت آنان و رویدادهای مهم روزگارشان طبق حوادث تاریخ یهود، از جمله آزاد شدن تبعیدیان یهودی به دستور کوروش ، آمده است.
منابع مورد استفاده در تاریخ مختصرالدول
...
wikifeqh: تاریخ_مختصرالدول
[ویکی نور] تاریخ مختصر الدول، اثر گرگوریوس ابوالفرج بن هارون، معروف به ابن العبری (658ق1286/م)، کتابی است درباره تاریخ عمومی جهان، از آغاز تا زمان مؤلف که حاوی مطالبی مهم در تاریخ ایران باستان، اسماعیلیان، خوارزمشاهیان و مغول است.
این کتاب را مؤلف از کتاب مفصل خود که به زبان سریانی بوده، به عربی ترجمه و تلخیص کرده و در اواخر عمر در مراغه، به درخواست دوستان مسلمان خویش، مطالب ارزنده ای در تاریخ اسلام و مغول، از تاریخ جهان گشای جوینی، به آن افزوده است .
تحقیق کتاب توسط آنطون صالحانی صورت گرفته است.
کتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز و مطالب به دَه «دولت» (بخش) تقسیم شده است .
از لحاظ سیاق تاریخ نگاری، این کتاب را می توان در حوزه کتب تاریخ عمومی جای داد .
این کتاب را مؤلف از کتاب مفصل خود که به زبان سریانی بوده، به عربی ترجمه و تلخیص کرده و در اواخر عمر در مراغه، به درخواست دوستان مسلمان خویش، مطالب ارزنده ای در تاریخ اسلام و مغول، از تاریخ جهان گشای جوینی، به آن افزوده است .
تحقیق کتاب توسط آنطون صالحانی صورت گرفته است.
کتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز و مطالب به دَه «دولت» (بخش) تقسیم شده است .
از لحاظ سیاق تاریخ نگاری، این کتاب را می توان در حوزه کتب تاریخ عمومی جای داد .
wikinoor: تاریخ_مختصر_الدول