پیشنهاد‌های استاد حسین جعفری خویی (٢٥٩)
رَصَد: یعنی کسی تحت نظر باشد، که یا از او مراقبت می کنند کسی به او آسیب نزند، یا مراقبت می کنند او به کسی آسیب نزند، هم خداوند و هم شیطان، بنده را رَ ...
رَقَیَ: ۱ - رَقَیَ هر نوشته ای از کتاب خدا یا اسم خداست که دعانویس و ساحر به انسان برای رفع مشکل اش می دهد تا با همراه داشتن یا خوردن آب آن مشکلات او ...
شَطّ: به کنار رود گویند. شَطَط از شَطّ است، گفتار پراکنده خارج از صراط مستقیم که از سوی شیطان انسان را از رفتن به توحید باز دارد و شریک خدا کند، مهمت ...
فَخَر: حالتی از انسان است که کوچک ترین انعطافی ندارد و کمترین انعطاف یا نرمش مساوی با شکستن و نابودی اوست. افتخار از فخر و جنبه مثبت آن، و تفاخر از ف ...
غرور: به معنی فریب است. وَمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ، یعنی زندگی دنیا و مال دنیا هر کس را به نوعی فریب می دهد. غُرور در قرآن ...
خَصم: به دشمنی گویند که یک طرف، از یک طرف دارد و قابل رفع است. وَهَلْ أَتَاکَ نَبَأُ الْخَصْمِ إِذْ تَسَوَّرُوا الْمِحْرَابَ: دو نفر که یکی از دیگری ...
عَدُوّ: عداوت به دشمنی غیر قابل رفع و ماندگار بین دو طرف گویند. أَلَمْ أَعْهَدْ إِلَیْکُمْ یَا بَنِی آدَمَ أَنْ لَا تَعْبُدُوا الشَّیْطَانَ إِنَّهُ ل ...
کفّ: به معنای کف دست است. وَ هُوَ الَّذِی کَفَّ أَیْدِیَهُمْ عَنْکُمْ: یعنی کافران نتوانستند شما را به چنگ آورده و آزار دهند. کفایت از کف است زیرا تا ...
هَوَی: هر چیزی که معلق باشد و به سمتی احتمال تمایل اش رود به آن حالت هَوی گویند. حرکت هوا از سمتی به سمت دیگر را تهویه گویند. هوا را از آن جهت هوا گو ...
تَعظیم: زمان خم شدن به جلو چون عظام و ستون فقرات آدمی کج می شود برای همین به آن "تعظیم" گفته می شود.
أُمُّ الْکِتَابِ: کتابی است که فقط نزد حضرت احدیت است و هیچ کس را از آن خبری نداده است، و اگر معصوم از آن باخبر باشد قطعاً از همه آن مطلع نیست، و به ...
أَحْقَاب: جمع حقب، زمان طولانی و نامعلوم ولی دارای پایان را گویند. "لَابِثِینَ فِیهَا أَحْقَابًا" در حق اهل جهنم آمده است، یعنی آنان به مدت طولانی نا ...
علم بَداء: آشکار شدن چیزی از عدم را بَداء گویند. آغاز یک شئ را ابتدا گویند چون چیزی از عدم در ابتداء ظهور می کند: وَهُوَ الَّذِی یَبْدَأُ الْخَلْقَ ث ...
مُزْن: مُزْن به ابرهایی گفته می شود که در آسمان بارور شده اند و آمادۀ نزول باران هستند. أَأَنْتُمْ أَنْزَلْتُمُوهُ مِنَ الْمُزْنِ أَمْ نَحْنُ الْمُنْ ...
نُسُک: به گوسفندی گویند که همۀ آن برای نیازمندان اطعام می شود و صاحب آن، چیزی از آن نمی خورد؛ طبق حدیث فقط برداشتن پوست آن جایز می باشد، چون بخش غیرم ...
أزلام: هر برگه یا ابزاری که انسان با استفاده از آن به نظر و رأی خدا درباره امری متوسل شود، مصداق أزلام است، مثال: زن و شوهری که با هم اختلاف دارند اگ ...
بَلیٰ: از ریشه بلاء، به معنای امتحان کردن است و به معنی آری استعمال نمی شود، بلکه معنای آری در مفهوم آن مستور است. وَإِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِنْ بَنِی آ ...
قَبَس: به معنای یک مُشت ( لَعَلِّی آتِیکُمْ مِنْهَا بِقَبَسٍ ) پس وقتی منافقان ملتمسانه به مؤمنان می گویند. "بِقَبَسٍ" یعنی مشتی از نورتان به ما بده ...
رَمَضان: از ریشه "رَمَض" به معنای سوزاننده است.
وَصَب: محافظت کامل یک شئ از شرّ نزدیکی و آسیب شیاطین را وصب گویند. حق تعالی در باب اجنه می فرماید: لَا یَسَّمَّعُونَ إِلَى الْمَلَإِ الْأَعْلَىٰ وَیُ ...
وَصَب: محافظت کامل یک شئ از شرّ نزدیکی و آسیب شیاطین را وصب گویند. حق تعالی در باب اجنه می فرماید: لَا یَسَّمَّعُونَ إِلَى الْمَلَإِ الْأَعْلَىٰ وَیُ ...
مَسّ: به معنای نزدیکی طوری که دو شئ مثل یک شئ شوند. در کلام وحی از نزدیکی زن و مرد با عنوان مَسّ نام برده شده است. إِنْ طَلَّقْتُمُ النِّسَاءَ مَا لَ ...
هَلُوع: یعنی انسان به مال دنیا چه نیاز داشته و چه نیاز نداشته باشد برای داشتن آن علاقمند آفریده شده است، اراده الهی برای قرار دادن هَلوع در انسان است ...
طوفان: از طَواف است. فَأَخَذَهُمُ الطُّوفانُ یعنی باد اشیاء را در خود می پیچد و بالا برده و در هم می کوبد و این بالا بردن با بر زمین افتادن و سقوط و ...
تَحویل: از ریشه حول ( یا حال ) است، حالی به حالی شدن را تحویل گویند، وَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَحْوِیلًا وقتی خداوند می فرماید: در سنت من تحوی ...
تَبدیل: از بَدَل، به دگرگونی و تغییر ماهیت امری گویند، مثال آب بر اثر حرارت تغییر شکل و ماهیت داده و به بخار تبدیل می شود. فَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ ال ...
غَوَی: اغواء مرحله ای است که انسان به وسوسه شیطان عمل کرده و گمراه می شود. وَعَصَىٰ آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَىٰ، آدم با خوردن میوه ممنوعه، وسوسه شیطان را ...
غَوَی: اغواء مرحله ای است که انسان به وسوسه شیطان عمل کرده و گمراه می شود. وَعَصَىٰ آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَىٰ، آدم با خوردن میوه ممنوعه، وسوسه شیطان را ...
خَبط: به حالتی گویند که شیطان انسان را فراموشکار کرده و تعادل بدن او در ایستادن را از بین می برد، مانند راه رفتن کسی که زیاد مست کرده است که طبق حدیث ...
مَرَد: به معنای لیز خوردن است. �صَرْحٌ مُمَرَّدٌ مِنْ قَوارِیرَ: مراد از مُمَرَّدٌ یعنی، بلوری و صاف و لغزنده بودن است. مراد از شَیْطاناً مَرِیداً یع ...
نَزَغَ: به معنای سیاه کردن و سیاه نمایی ( از ترفندهای گمراهی شیطان ) این سیاه کردن به معنی سیاهی ناشی از نبود نور، یا نبود نور در حدّ کفایت برای دید ...
رِکز: به عدم وجود کوچک ترین سر و صدا گویند که معادل معنی سوت و کور است. آیه اشاره به نابودی قوم های گذشته دارد که می بینید سوت و کور است و هیچ صدایی ...
هَمْس: صدای آهسته ای است که در محیط خفقان و ترس می پیچد. یَوْمَئِذٍ یَتَّبِعُونَ الدَّاعِیَ لَا عِوَجَ لَهُ وَخَشَعَتِ الْأَصْوَاتُ لِلرَّحْمَنِ فَلَ ...
عصمت: به معنای نگه داشتن است، این نگه داشتن به اشکال گوناگون در قرآن ذکر شده است. ۱ - گرفتن ریسمان توحید موجب محافظت و نگهداری مومن توسط خداوند می شو ...
ایثار: ایثار به معنای انتخاب یک چیز بر چیز دیگر می باشد در حالی که هر دو لازم است. بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا، ایثار از مؤثر دانستن است، ...
سُبَات: سُبَات از ریشه "سَبْت" به معنای روز شنبه است که در قرآن به معنی تعطیلی ذکر شده است، تعطیلی برای آرامش را سبات گویند. وَالنَّوْمَ سُبَاتًا، خو ...
وَجِل: وَجِلَتْ به ترسِ انسان از نفس خویش و اعمال و کردار و معاصی اش برمی گردد که نوعی اضطراب بر انسان از زمان مرگش دست می دهد و این اضطراب باعث مراق ...
خَوف: خوف ترس انسان از مقام خداوند را شامل می شود که انسان از قدرت و مقام حق تعالی بر خویش بترسد. ( وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ ) در قرآن بعد از خ ...
وَدّ: به معنای دوست داشتن مورد رضایت حق تعالی و مطابق با معیارها و تعریف شده های او برای انسان مؤمن است، که این دوست داشتن فقط در زندگی دنیاست. قُل ل ...
وَسواس: به صدای ریز و آهسته ای گفته می شود که از عمق قلب انسان بر او صادر می شود و معمولا یک درخواست است، وسوسه از نفس یا شیطان است. وَلَقَدْ خَلَقْن ...
أَحَد: به معنای یکی و یگانگی است، یعنی کسی که مشابه و نمونۀ دیگری از او وجود ندارد. ( قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ) خداوند أَحَد است یعنی در دنیا چیزی ش ...
واحد: به معنای یکی از دو یا چند مورد شبیه بهم را گویند. وَإِلَٰهُکُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ، یعنی حق انتخاب خدای دوم و سوم را ندارید. لا إلَه إلَّا اللَّهُ ...
فَرد: خداوند فرد است و اگر یک شئ فرد باشد شناخت آن بسیار سخت و به إذن خود او فقط ممکن می شود، به دلیل فرد بودن خداوند است که معرفت او بر انسان بسیار ...
غنی: به حالتی گویند که انسان به چیزی نیاز نداشته باشد و این بی نیازی قائم به ذات است نه قائم به وجود! خداوند غنی است، یعنی به هیچ یک از آفریده های خو ...
أَقْنَی: به مال و ثروتی گویند که نه تنها از بین نمی رود بلکه رشد هم می کند. ( وأَنَّهُ هُوَ أَغْنَی وَأَقْنَی ) �قنات� از ریشۀ أَقْنَی است، بعد از حف ...
زکات: از ریشه �زَ کَ و� به معنای پاک کردن برای رشد دادن است، هنگام بهار شاخه هایی از درختان را می بُرند تا باعث رشد آن شود، به این کار �زکات� گویند. ...
شَکیَ: بیرون بردن یک بدی یا خوبی را از یک محدوده گویند که ممکن است درست یا نادرست باشد. قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِی تُجَادِلُکَ فِی زَوْجِهَا ...
شَکیَ: بیرون بردن یک بدی یا خوبی را از یک محدوده گویند که ممکن است درست یا نادرست باشد. قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِی تُجَادِلُکَ فِی زَوْجِهَا ...
غَسَق : ۱ - پوشاندن زمین توسط شرارت و بدی های اجنه و شیاطین در ابتدای شب را غَسَق گویند. ۲ - باز شدن و گسترده شدن تاریکی از مشرق را غَسَق گویند، با م ...
دُلُوک ِ: از ریشه "دَلَکَ" به معنای مالیدن ( روغن مالیدن ) مشتق شده است، أَقِم ِ الصَّلاةَ لِدُلُوک ِ الشَّمس ِ إِلی غَسَق ِ اللَّیل ِ، این آیه در دو ...