پیشنهادهای ابراهیم حافظ نژاد (٤٩٧)
ترنگا ترنگ نوعی صدای مطبوع است از جمله صدای اب صدای کمان صدای تار ورباب و. . . .
صدای اب بسیار زلال که از زیر انبوهی از شنزار نرم فروریخته در پای کوه بیرون می اید
ترنگ یا ترنگه درزبان کردی ایلامی به معنای روان شدن اب است ابی که از شنزار بیرون می اید بیت کردی خوشال وارجن چویر همساشه/ ترنگه او را خوز دایم له پا ...
ایج یا ایژ بدون شک به معنای برکه است واین اسم با تلفظهای مختلف هر جا باشد ایج . ایژ . ایز و ایگ همین معنی را دارد
کوت اصولا به کسانی گفته می شده که چادرنشین بوده و در یک جا اسکان نداشته اند. در عراق شهری به نام کوت وجود دارد که سالها قبل مردمش همه چاد ر نشین بوده ...
نول به معنای نهال است چون در گویشهای زاگرسی به نهال انار ( نولک ) گفته می شود در بیتی از میر نوروز شاعر مشهور لر به نولک همان ( نهال انار ) اشاره شده ...
نهات در کری ایلامی به معنای نیامد وبد بختی است ( نهات بگری گه ت ) نوعی نفرین است یعنی گرفتار بد بختی شوی. نهات که به معنای بانگ شیر معنی شده است همین ...
به یکی از لهجه های کردی ( کردی پهله ای ) رش به معنای سیاه وسفید است وبه دختری که سیاهی وسفیدی چشمش باهم متوازن باشد ( چاو رش ) می گویند به بزی هم که ...
اسم سینا از دو قسمت سی نا درست شده است که سی به معنای سنگ و نا به معنای آب ونمناکی می باشد پس روی هم می شود ( سرزمین سنگهای نمناک و آبزا ) ا اسم سینی ...
سین تلفظ دیگری از سان ( سنگ ) کردی است واین اسم چون در نام اماکن به کار رود به معنای سنگ می باشد مثلا شهر ( هر سین ) کرمانشاه از دوقسمت هر سین درست ش ...
سان یک کلمه کردی است در اینجا که حرف ( ک ) علامت تصغیر به ان اضافه شده است می شود ( سنگ کوچک ) که همان ریگ باشد ولی در زبان محاوره کردی اسم سانک کارب ...
سان در زبان کردی به معنای سنگ است و هر جا این اسم در نام روستا وشهر آمده است هم به معنای سنگ می باشد مثلا خراسان ساده شده ی خور ( آبگیر ) آو ( آب ) ...
داران به معنای سرزمین ( ابگیرهای دایره ای ) می باشد در ایران چندین اسم روستا به نام داران وجود دارد حتی اسم دوری ( بشقاب ) هم که به معنای ظرف است به ...
دار آباد یعنی جایی که سبب ابادی ان دار است و دار آبگیری عمیق به شکل قیف برعکس می باشد که گاه می تواند سرچشمه یک رود باشد اسمهای دارب - دارا - داران ا ...
دارک با توجه به اینکه برای نامگذاری روستا به کار رفته به معنای آبگیر کوچک وعمیق است این اسم با اسم درکه در بسیاری از مناطق ایران هم ریشه است اسم دار ...
درکه به نظر میرسد به آبگیر عمیقی گفته می شود که عبور از ان مشکل می باشد آبگیری که ته ان پیدا نیست هر چه هست به آب ربط دارد این اسم در چندین جای ایران ...
کلمه هلاک در زبان مردم ایلام به معنای ( مرگ به علت تشنه گی ) می باشد ( هلاک بیم ) از تشنه گی مردم. هلاک به معنای ( ارزوی شدید ) هم هست بیت : امش ...
وجه تسمیه این مهره به خر مهره این است که از سایر مهرهای موجود مثل عقیق و مروارید و. . . بزرگ تر و و زیاد تر و کم ارزش تر بوده است چون خر در بسیاری از ...
خر مهره دربین مردم غرب کشور به ( مهره ی چشم بد ) هم مشهور است ومردم اعتقاد دارند اگر این مهره را بر گهواره بچه اویزان کنند ان بچه از چشم بد در امان م ...
در زبان مردم ایلام کرمانشاه ولرستان گرج کنایتا به معنای سر حال وقبراق وهمیشه اماده گفته می شود واحتمال دار د این مردم با دیدن گرجیان وصفات انان این م ...
سمر هر معنایی که برایش گفته اند درست ولی وقتی این اسم را بر روی منطقه یا روستا بگذارند به معنای تالاب است هر تالابی بیشتر تالابهای سنگی تلفظ دیگر سم ...
( سیر زار ) ابدا به معنای سیر خوراکی نیست بلکه سیر در اسم اماکن و مناطق به معنای تپه شنی بزرگ است که اب این روستا ا ز آن بیرون می آید و باعث ابادی ان ...
اسم سیروان از دوقسمت سیر وان درست شده است ( سیر ) در نامگذاری اماکن به معنای تپه شنی بزرگ است که استعداد خوبی برای ذخیره ی اب دارد ( وان ) هم به م ...
در بیتی کردی از ( هیمن ) شاعر کرد؛ از درخت عرعر که درختی راست قامت است چنین یاد شده است . وصیت بی که تخت و تابوتم له عه ر عه ر که ن/ حه تی عاله م ب ...
خرسان به معنای ( کوزه ی بزرگ ) است وچون زادگاه این طایفه دارای ابگیری به شکل کوزه بوده است آنها را طایفه خرسان یا خرسانک نامیده اند ربطی به جانور خرس ...
چی در زبان لری وکردی به معنای ( , مثل ) ومانند است در بیتی حماسی از میر نوروز دوبار کلمه چی به کار رفته است چی پلنگ شرمو چی شیر کینه داری/ وقت دعوا ...
ماس در لری به معنای اهوی ماده وکلاس به معنای اهوی نر می باشد میر نوروز شاعر مشهور لر در بیتی با دیدن سه دختر آنها را چنین وصف کرده است. اولی ماسی می ...
اسم کلاس با کسر ( ک ) در زبان لری به معنای ( اهوی نر ) می باشد
شمامه در زبان کردی به خربزه ای کوچک وخوشبو گفته می شود که در اول بهار به صورت دیمی کاشته می شود وبسیار خوشبو می باشد درزبان کردی نام دخترانه ای است ک ...
شمام در زبان کردی اسمی دخترانه می باشد وبه معنای دختر خوشبو است
شمومات عموما به چیزهایی گفته می شود که با حس بویایی سروکار دارند و ارزش انها با بوییدن انها سنجیده می شود .
( زانیان ) را اگر به صورت معمولی معنی کنیم می شود شهر ( زنا کاران ) که این خیلی ظلم است ولی وقتی ان را با توجه به عنصر اب معنی کنیم می شود منطقه ( اب ...
بیجن به معنای منطقه آب جوشان است این اسم دارای خواهرانی در سراسر ایران به شکلها وتلفظهای مختلف است تلفظ دیگر ان بیژن است که به معنای چشمه زاینده است ...
بجستان به هیچ وجه باجستان یا بد جنسان نیست هزاران سال قبل از مغول بوده مردم در ان زندگی می کرده اند اصلا کدام ادم عاقل اسم بد روی شهر خود می گذارد مع ...
بجستان اسم بسیار زیبایی است که از دوبخش بج ستان درست شده است. که بج به معنای جوشان است ( منطقه ای که آب ان به صورت جوشان از زمین خارج می شود ) بج به ...
در زمانهای نه چندان دور همین تا سال ۱۳۵۰ قبل از اینکه جاده ها گسترش یابد و ماشین سواری مد شود مردم عشایر مسیر بین سردسیر و گرمسیر را با سواری حیوان م ...
رنج به کسر ( ر ) در زبان کردی به معنای زمینی است که در ساختار ان نیمی شن وقلوه سنک وخاک به کار رفته است ومعمولا استعداد خوبی برای ذخیره اب دارد رنج ب ...
جوشقان اسمی است که از ترکیب جوش قان یا ( گان ) درست شده است روی هم رفته می شود محل چشمه ی جوشان که معمولا از سنگ یا شنزار می جوشد چون اولویت در نامگذ ...
واج تلفظی دیگر از واش یا ( وشه ) کردی وبه معنای گفته ولغت می باشد ابی واجی چر ا بی نام و ننگی / ( به من می گویی چرا بی نام و ننگی )
تیر در زبان کردهای استان ایلام به تپه ای بزرگ که جنس اصلی ان شن باشد ودو طرفش دره باشد گفته می شود احتمال دارد که اسم شهر های تهران وتیران وتوران از ...
( جریا ) به معنای ابی است که با ارامش از سطح کمر پایین می اید اسامی زیادی در روستاهای زاکرس نشین به نام جر جره وجود دارد که ریشه ی این اسامی جریا ( ر ...
اسم ( یو شیج ) از دوقسمت یوش به معنای ( عمیق ) و ( ایج ) یا ایژ به معنای تالاب است واز انجا که اساس نامگذاری مناطق در ایران بر اساس اب است روی هم می ...
اسم ( یوسه ) به معنای ( اره درود گری ) در کردی با تلفظ دیگر ( یاسکه ) در کردی فراوان است ونام چند شخصیت و شاعر کرد یاسکه می باشد . یاسه هم نامی دختر ...
( فسا ) به نظر می رسد از فس ( بوی بد ) آو ( آب ) رست شده باشد که خلاصه ان می شود ( فسا ) عین همین اسم چشمه ای بسیار بد بو است در شهرستان دهلران که به ...
کلمه ی ( سمر ) در اسم شهر وروستا به سر چشمه ای گفته می شود که از دل سنگ بجوشد وبر روی سنگ جاری باشد البته از این اسم تلفظهای گوناگون وجود دارد مثل س ...
در زبان کردی ایلامی ( کن ) به معنای دره ی نیمه عمیق است و ( کناو ) ابی است که در دره عمیق جمع شده باشد. ترکیب ( کن وکوله ) ار همین جا امده است
به نظر می رسد ابیشه یا انیشه همان جاسوس باشد چون در زبان مردم ایلام جمله ای به این مضمون وجود دارد ( انیشه وه خاطرم نه ره سی ) یعنی فکر نکردم که جاسو ...
گل حسرت زاگرسی به گل �که ل مه س� مشهور است این گل به رنگ زرد ویاسمنی وصورتی خوش رنگ در زمینهای خشک در مهر ماه شکوفا می شود وجه تسمیه ی ان به گل �که ...
به زمین کوچک کشاورزی � بان �گفته می شود واین اسم بر خیلی از مناطق استان ایلام گذاشته شده است . بان ریشان - بان بلوط - بان برز - بان لکن - و غیره . . ...
چخلی در بین مردم ایلام به معنای گزارش بد دادن است از این کلمه ترکیبی به نام ( چخلی سالفه ) درست شده است که طرف باداستانی به بد گویی از یک نفر می پردا ...