پیشنهاد‌های علی باقری (٣٩,٦٨٦)

سنگ کسی را در رود گردانیدن ؛ با فریب او را بتغییر عقیده واداشتن : وی را آن خرد و تمیز و بصیرت و رویت است که زود سنگ وی را ضعیف در رود نتوان گردانید. ...

سنگ کسی یا چیزی را بسینه زدن ؛ از کسی حمایت کردن.

سنگ قمر ؛ سنگ سفید و شفاف که در فزونی ماهتاب در بلاد تازیان یافت گردد و آنرا حجرالقمر و رغوةالقمر گویند. ( ناظم الاطباء ) .

- سنگ قناعت ؛ سنگی که در شدت گرسنگی بر شکم بندند تا اذیت آن کم گردد. ( ناظم الاطباء ) .

سنگ قالی ؛ سنگی که بر اطراف فرش و بساط گذارند تا باد آن را از جا نبرد و چین و شکن در آن نیفتد و در هندوستان میل فرش یا میرفرش گویند. ( ناظم الاطباء ) ...

سنگ قبطی ؛ سنگی سبز تیره رنگ و بسیارسست و نرم که زود در آب حل شود و در مصر کتان را بدان گازر کنند. ( از ناظم الاطباء ) .

سنگ فال ؛ سنگ های رمل که بدانها تفأل کنند و از مغیبات خبر دهند. ( ناظم الاطباء ) .

سنگ صبر بر دل بستن ؛ خاموشی گزیدن. سکوت کردن.

سنگ سیاه سوخته ؛ یک نوع سنگی از محصولات محترقه و متخلخل و سبک که در پرداخت کردن چوب و مرمر و جز آن بکار میبرند. ( ناظم الاطباء ) .

سنگ سیاه کردن ؛ کشتن و قتل کردن وتلف نمودن. ( ناظم الاطباء ) .

سنگ شجری ؛ مرجان و بسد و ریشه مرجان. ( ناظم الاطباء ) .

سنگ سماق ؛ سنگی بسیار سخت و رنگ آن سرخ و تیره بود. ( ناظم الاطباء ) .

سنگ سیاه ؛ حجرالاسود. ( ناظم الاطباء ) .

سنگ زیرین آسیا بودن ؛ کنایه از مقاومت و پایداری داشتن. سخت مقاوم بودن : مردباید که در کشاکش دهر سنگ زیرین آسیا باشد.

سنگ سپاهان ؛ سنگ سرمه : خوب نبود عیسی اندر خانه پس در هاونان از برای توتیا سنگ سپاهان داشتن. سنایی.

سنگ راه شدن ؛ سد راه شدن.

سنگ روی سنگ بند نشدن ؛ نظم و امنیت سپری گشتن.

سنگ روی یخ شدن ؛ در پیش همگان از برنیامدن حاجت شرمسار گشتن. ( امثال و حکم ) .

سنگ راه ؛ سد راه.

سنگدل ؛ بی رحم.

سنگ در موزه داشتن ؛ ریگ به کفش داشتن. خالی از شیطنتی نبودن.

سنگ در موزه کسی بودن ؛ بیقرار بودن.

سنگ در آستین ؛ ظالم. بیرحم. موذی. متعدی. ( ناظم الاطباء ) .

سنگ درم ؛ سنگی که با آن وزن کنند : بسنگ درم هر یکی شست من ز زر و ز گوهر یکی کرگدن. فردوسی.

سنگ در موزه آمدن ؛ ریگ به کفش درآمدن. کنایه از بی تاب شدن و بی قراری داشتن. - || لنگ شدن. ترک سفر کردن : چو وهم تو در سیر برهان نماید از او باد را ...

سنگ خاله قورباغه را گرو کشیدن ؛ به امری یا دلیلی ناچیز متمسک و متوسل شدن.

سنگ خروس ؛ سنگی که در شکم خروس متکون میگردد. ( از ناظم الاطباء ) .

سنگ جمار ؛ سنگی است که در عید اضحی حاجیان به شیطان اندازند : گفت نی گفتمش چو سنگ جمار همی انداختی بدیو رجیم. ناصرخسرو.

سنگ خاره ؛ صخره صماء.

سنگ تراشیده ؛ هر پارچه سنگ که با تراش شکل یافته باشد و چارگوش کرده باشد. ( از ناظم الاطباء ) . مهندم.

سنگ تفرقه انداختن ؛ پراکنده کردن. متفرق کردن.

سنگ ترازو ؛ وزنه و هر جسمی که بدان چیزی را وزن کنند و بکشند. ( ناظم الاطباء ) .

سنگ به سبو زدن ؛ زیان رسانیدن. آزار رساندن : گفتند فردا سنگ بسبو خواهیم زد تا چه پدید آید هر چند سود ندارد و ضجرتر شود اما صواب است. ( تاریخ بیهقی چ ...

سنگ به سینه زدن ؛ جانبداری کردن : ای همه سیم تنان سنگ تو بر سینه زنان تلخ کام از لب میگون تو شیرین دهنان. جامی.

سنگ پا ؛ سنگی متخلخل که برای پاک کردن پاشنه بکار برند و بیشتر از قزوین خیزد.

سنگ بر قندیل کسی زدن و افتادن ؛ آسیب رسانیدن یا رسیدن : ساقیا بنگر بدان کین می همی از پردلی سنگ بر قندیل عقل بددل رعنا زند. سنایی.

سنگ بر طاس زدن ؛ کنایه از توبه کردن از شراب خوردن. ( آنندراج ) .

سنگ بر قرابه زدن ؛ سنگ به قرابه زدن. کنایه از توبه کردن از شراب خوردن و عیش منغص کردن. ( آنندراج ) . توبه کردن. ( از فرهنگ رشیدی ) .

سنگ بر سنگ ماندن ؛ کنایه از آشوب عظیم. ( غیاث ) .

سنگ بر شیشه افتادن ؛ کنایه از توبه کردن از شراب خوردن و عیش منغص شدن و کردن. ( آنندراج ) .

سنگ بر شیشه زدن ؛ کنایه از توبه کردن از شراب. ( انجمن آرای ناصری ) .

سنگ بر روی آب آمدن ؛ بطرب ورقص آمدن : چو رامین گه گهی بنواختی چنگ ز خوشی بر سر آب آمدی سنگ. ( ویس و رامین )

سنگ بر سنگ ایستادن و ناایستادن ؛ کنایه از هنگامه سخت. ( آنندراج ) .

سنگ بر دل نهادن ؛ کنایه از حوصله و صبر کردن. سنگینی بر دل تحمل کردن.

- سنگ بر دندان آمدن ؛ تودهنی خوردن. جواب دندان شکن شنیدن.

سنگ از موم ساختن ؛ کنایه از امری غریب و بعیدالوقوع کردن. ( آنندراج ) . رجوع به همین کلمه شود.

دیوار سرای تو کواکب بوسیده چو حاج سنگ اسود. ( ترجمه محاسن اصفهان ص 134 ) .

سنگ ارمنی ؛ حجر ارمنی. ( از فهرست مخزن الادویه ) . گل اخری را نیز سنگ ارمنی گویند.

سنگ آهن کش ؛ همان سنگ آهن ربا است که سنگ مغناطیس گویند : دل اعدای او سنگ است لیکن سنگ آهن کش از آن پیکان او هرگز نجوید جز دل اعدا. فرخی.

سنگ ابلیس ؛ حجر شیاطین. ( یادداشت مؤلف ) .