پیشنهاد‌های شهریار آریابد (١,٤٥٣)

کوچصفهان دگرگون شده " کوی سپاهان " یا " کوچ اسپهان " به معنای محله سپاهیان و لشگریان است . نام شهر اصفهان نیز در نگارش پارسی به گونه " سپاهان " و اس ...

کسما : برابر نگره شادروان احمد کسروی تبریزی در کتاب گرانسنگ " نام های شهرها و دیه های ایران " دگرگون شده " کاسمان " یعنی خانه و جای ویس ( قوم ) کاسی ...

واژه " سین " در پارسی همان واژه " سئن " اوستایی است و به معنای عقاب که در ساختار بسیاری از واژگان امروز نیز دیده می شود ، مانند : سئن دژ ( سنندج ) ، ...

چهریق : تازی شده واژه پارسی " چهرگ یا چهره " که در اوستا " چیترا" می باشد و به معنای سیما ، روی و رخسار است.

برغان : تازی شده " برگان" پارسی است و به معنای جای پربرگ می باشد، چراکه برگ در تازی" برغ و ورق " شده و اژه هایی چون : ورقه ، اوراق و تورق ساخته شده ک ...

صائین : تازی شده " شاهین " پارسی است که در نام شهر " صائین قلعه " استان زندیگان ( زنجان ) نیز دیده می شود و به پارسی درست " شاهین کلات" و به معنای دژ ...

بسطام :تازی شده واژه " گستهم " پارسی و به معنای منشور می باشد.

دیزج رود : بخش نخست "دیزج " تازی شده واژه " دژک " به معنای کلات و دژ کوچک می باشد و پارسی سره آن " دژک رود " به معنای رودخانه دژ کوچک است .

کارن : برپایه اسناد و نوشته های معتبر تاریخی یک نام ایرانی است و کارن نخست ، یکی از سرداران اشکانی بوده که تبار او به یکی از پهلوانان نامی ایران باست ...

گرمادوز : از دو واژه " گرما و دژ " ساخته شده و به معنای دژ و کلات گرم است که در زبان ترکی و پس از سرازیر شدن ترکان آلتایی به ایران و جایگزین شدن زبان ...

ممقان : تازی شده " مامگان " پارسی است و به معنای سرزمین مادری که پس از رخنه تازی ها به ایران بسیاری از واژگان و نام های ایرانی دچار دگرگونی شده و ریخ ...

واژه " جیرنده " تازی شده " گیرنده " پارسی به معنای ستاننده و از بن گرفتن می باشد و به هیچ روی با جیران ترکی به معنای آهو هم معنی و هم ریشه نمی باشد، ...

اسپهبد " دابو " یا " دابویا " فرزند گیل گاوباره ( دارای کلاهخود گاوسر ) پسر گیلانشاه پسر پیروز پسر نرسی پسر جاماسب پسر پیروز یکم ساسانی و یکی از اسپه ...

سقز : تازی شده " سکازی " پارسی است که به معنای زیستگاه سکاها و از نام قوم سکاهای آریایی نژاد و باشندگان شمال ایران باستان گرفته شده که در روزگار هخام ...

"سنجار " و " سنقر " هردو تازی شده واژه " شنگار " پارسی است و گونه ای پرنده شکاری می باشد: سنجار از شهر های کردنشین عراق و مردم آنجا پیرو آیین ایزدی ن ...

سناباد یک واژه پارسی و از ریشه " سئن آپات " پهلوی گرفته شده و به معنای آبادی عقاب و روستای عقاب می باشد و نام کهن شهر مشهد تا پیش از شهادت پیشوای هشت ...

واژه " عشق آباد " دگرگون شده " اشگ آباد " پارسی است و نام پایه گذار این شهر باستانی خراسان بزرگ ، ارد اشگ نخست بنیاد گذار و سردودمان اشکانی و برادر ت ...

واژه " پسیچ " از بن پسیچیدن یک واژه کهن پارسی است و به معنای مهیا کردن و آماده ساختن و فراهم نمودن برای یک کارسترگ رزمی یا رویدادهای پیش بینی نشده ، ...

واژه " رایینیشور " پارسی از بن رایینیدن ( مدیریت کردن ، اداره کردن ) به جای " مدیر " پیشنهاد می گردد ، رایینیش بجای مدیریت.

واژه " رئیس" یک واژه تازی است که در زبان پارسی برابر آن " فرنشین " برساخته و پیشنهاد گردیده ، واژه " جمهور " نیز به معنای هازه ( جامعه ) و توده مردم ...

" ویسپرد " در اوستا به گونه " ویسپ رتو " آمده و به معنای همه سران ، همه بزرگان و کل ردان است، ویسپ= همه ، رتو و رد= بزرگ ، سرور ، مهتر .

واژه " نژندبار " پارسی به معنای دربردارنده اندوه و دژم سخت به جای تراژدی پیشنهاد می گردد.

" آتروپاتگان" در پهلوی و " آذرپاتگان " در پارسی که تازی شده آن " آذربایجان " گردیده است ، بخش شمال باختری ایران پیش از سال 332 میلادی بنام مادکوچک خو ...

لیزور : یک واژه پارسی نوساخت و به معنای لیزخورنده و لیزگر به جای واژه سورتمه ترکی پیشنهاد می گردد.

واژه " گند gond ، گندی gondi و گندو gondo هر سه واژه پارسی و به معنای دلاور است که در کتاب کهن کارنامه اردشیر پاپکان به گونه سپاه گند یعنی سپاه دلیر ...

قندهار : تازی شده " گندوپارس " و نام یکی از فرمانروایان روزگار اشکانی است ، برابر یافته های باستانی ، گندوپارس خود را در سکه های کشف شده به زبان یونا ...

واژه نوساخت " ریزآوا " از دوبخش ریز و آوا می باشد که به معنای سدای ( صدای ) خرد و پایین است و بجای واژه " میکروویو " پیشنهاد می گردد.

واژه " ریزواک " از واژه " ریز" به معنای خرد و کوچک و پایین و پسوند " واک" پارسی به معنای آوا و واج ساخته شده و در واژه فرواک ( پیشگفتار ) و پژواک ( ب ...

" خشای " و " خواجه یا خواجو " واژگانی پارسی هستند و به معنای سرور ، بزرگ و شاه بکار می رفته که جای آن را در زبان پارسی واژه مغولی " آقا یا آغا " گرفت ...

کارمان ، کهرمان به معنای کار اندیش که در زبان تازی قهرمان شده است.

واژه " خشکاد " از واژه " خشک " و پسوند " جا و مکان " اد " از سوی فرهنگستان زبان پارسی ساخته و بجای " قاره " بکار می رود و به معنای جای خشک است . " خ ...

واژه " خشکاد " از واژه " خشک " و پسوند " جا و مکان " اد " از سوی فرهنگستان زبان پارسی ساخته و بجای " قاره " بکار می رود و به معنای جای خشک است . " خ ...

واژه " پیمند" پارسی از واژه " پی " به معنای بن ، ریشه و دنباله که با افزودن پسوند " مند " ساخته شده به جای " سریال " با همان معنا پیشنهاد می گردد .

" هوگو - hogav " در اوستا نام خانوادگی فرشوشتر فرزین گشتاسپ کیانی وجاماسپ داماد اشو زرتشت وخشور آریایی است و به معنای پهلوان خوب و دلاور نیک است و بع ...

کویاد : از واژه " کوی ( koy ) " پارسی و به معنای محله است که با پسوند جا و مکان " اد " واژه نوین " کویاد " را می سازد و به جای واژه تازی " منطقه " پی ...

واژه " فرزین " یک واژه پارسی و همان " وزیر " است که با پسوند جا و مکان " اد " واژه نوین " فرزیناد " را می سازد و بجای " وزارت و وزارتخانه " پیشنهاد م ...

" سپندار مذ " به معنای پارسایی و فروتنی پاک و " سپندارمذگان " جشنی از جشن های ایرانیان باستان و بویژه مزدیسنان بوده و امروزه برابر با جشن ولنتاین ارو ...

" تلخک " یک واژه پارسی است که در زبان تازی " دلقک" شده و تلخک کسی است که دردها ، رنج ها و تلخی های مردمان را به زبان و نمایشی شوخ و زیرکانه بیان می ک ...

" پتامبر " در پهلوی و پارسی به معنای سفیر است .

گسارش از بن گساردن در زبان پارسی به معنای صرف و صرف کردن است .

در پارسی" اروسپر " به معنای معده.

در پارسی " ویچار " به معنای خبر است و " ویچارگزاری : خبرگزاری ، ویچاردن : مخابره ، ویچارگان : مخابرات .

در پارسی " زپر " به معنای حلق می باشد .

واژه " زاتو " در اوستا و " زاد" در پارسی به زبان تازی راه یافته و به گونه " ذات " در آمده و امروزه واژه های : زادآوری ، زادن ، زایش و . . . از آن گرف ...

واژه علم در زبان اوستایی ، پارسی و پهلوی برابر با " چیستا " می باشد و در انگلیسی به آن " ساینس: scienc " گویند که جایگاهی بالاتر از " دانش یا knowled ...

در زبان پارسی واژه " تلنبار و هنبارش " نیز به معنای ذخیره بکار می رود.

در پارسی " کنام " جایگزین واژه آمیخته ( ترکیبی ) پارسی - تازی " باغ وحش " و " zoo " می باشد که در سروده فردوسی بزرگ دیده می شود : دریغ است که ایران ...

نام شهر باکو : برگرفته از واژه اوستای و پارسی باستان " بغ ، بگ و باگ " به معنای خدا می باشد و به گونه " بغپان، باگپان ، باکوان " به معنای نگهبان خدا ...

عصر : در اوستا " رپیتوین " آمده و به معنای پسینگاه می باشد.

مخلوق : در پارسی " دهمان " آمده و به معنای آفریده شده و داده خداوند است.